Στις επιλογές του Ισραήλ όσον αφορά τις εξαγωγές φυσικού αερίου αναφέρεται άρθρο του Economist με τίτλο «Το Ισραήλ ενώπιον διλήμματος».
O Economist θεωρεί προβληματική την ιδέα κατασκευής τουρκοϊσραηλινού αγωγού λόγω των ενστάσεων της Κυπριακής Δημοκρατίας, ενώ για τον αγωγό East Med θεωρεί πως το κόστος κατασκευής του θα είναι μεγάλο. Ως καλύτερη λύση, προτείνεται στο Ισραήλ να μεταφέρει το φυσικό του αέριο στους σταθμούς υγροποίησης της Αιγύπτου.
Αναζητώντας αγορές
Αρχικά σημειώνεται ότι οι ιδιοκτήτες του κοιτάσματος Λεβιάθαν που ανέρχεται στα 9 δις κυβικά μέτρα φυσικού αερίου αναζητούν αγορές. Ήδη η Ιορδανία έχει υπογράψει συμφωνία με το Ισραήλ για εισαγωγή ποσόστητας αερίου ενώ το Τελ Αβιβ θέλει να στείλει τα υπόλοιπα στην Ευρώπη ως εναλλακτική λύση στην ρωσική τροφοδοσία. Ωστόσο, τόσο οι γεωγραφία όσο και η πολιτική καθιστούν αυτή την επιθυμία δύσκολή. Όσον αφορά τον αγωγό προς την Τουρκία, ο Economist σημειώνει πως αν και είναι ο συντομότερος δρόμος, εντούτοις, είναι προβληματικός αφού θα πρέπει να περάσει από τα κυπριακά ύδατα.« Η Τουρκία κατέλαβε το βόρειο ένα τρίτο του νησιού το 1974. Η Κυπριακή Δημοκρατία, η οποία κυβερνά το νότο και επίσης διαθέτει αέριο για πώληση, απορρίπτει τον αγωγό», αναφέρει το άρθρο. Για την κατασκευή χερσαίου αγωγού σημειώνεται πως αυτός έπρεπε να περάσει είτε από τον Λίβανο είτε από την Συρία που ταλανίζεται από πόλεμο, ενώ την ίδια ώρα καμία από τις δυο χώρες δεν αναγνωρίζει το Ισραήλ.
Αγωγός East Med
«Τον Απρίλιο, ο υπουργός Ενέργειας του Ισραήλ Yuval Steinitz υπέγραψε μια προκαταρκτική συμφωνία για την κατασκευή ενός υποθαλάσσιου αγωγού (East Med) κατευθείαν στην Ευρώπη. Θα είναι ο μεγαλύτερος (αγωγός) στον κόσμο, με μια πορεία 2.200 χιλιομέτρων προς την Κύπρο και μετά στην Ελλάδα και την Ιταλία, σε βάθος 3 χιλιομέτρων. Ο κ. Steinitz αναφέρει ότι θα χρειαστούν οκτώ χρόνια για να ολοκληρωθεί και να κοστίσει έως και 7 δισεκατομμύρια δολάρια. Ειδικοί στα θέματα ενέργειας πιστεύουν πως και οι δύο εκτιμήσεις είναι χαμηλές».
H «καλύτερη» λύση
Ως καλύτερη λύση ο Εconomist βλέπει την μεταφορά του ισραηλινού φυσικού αερίου προς την Αίγυπτο, ύστερα και από τον πρόσφατο νόμο που υπέγραψε ο Πρόεδρος Αλ Σίσι που επιτρέπει ουσιαστικά στις ιδιωτικές εταιρείες να εισάγουν φυσικό αέριο. «Μια εταιρεία, η Dolphinus Holdings, βρίσκεται ήδη σε συνομιλίες για να αγοράσει μέχρι και 3 δις κυβικά μέτρα από το Λεβιάθαν.
«Ακόμη και αυτό το γιγάντιο εύρημα Ζορ, μπορεί να μην είναι αρκετό για να αντιμετωπίσει την άνοδο της ζήτησης σε μια χώρα περίπου 95 εκατομμυρίων ανθρώπων. Οι εισαγωγές από το Ισραήλ θα μπορούσαν να συμβάλλουν στην κάλυψη τυχόν κενών - και να μετατρέψουν την Αίγυπτο σε περιφερειακό ενεργειακό κόμβο. Σε αντίθεση με το Ισραήλ, η Αίγυπτος διαθέτει δύο τερματικούς σταθμούς υγροποίησης, οι οποίοι επιτρέπουν τη φόρτωση φυσικού αερίου σε δεξαμενόπλοια και την αποστολή σε όλο τον κόσμο. Και οι δύο έμειναν αδρανείς τα τελευταία πέντε χρόνια, δεδομένου ότι η Αίγυπτος εκτόπισε τις εξαγωγές της στην τοπική αγορά. Οι σταθμοί θα μπορούσαν σύντομα να ξαναεπανέλθουν, δίνοντας το Ισραήλ πρόσβαση στα ευρωπαϊκά λιμάνια.
Η αντιστροφή της ιστορίας
Όλα αυτά θα ήταν μια αντιστροφή της πρόσφατης ιστορίας αφού η Αίγυπτος προμήθευε το 40% του φυσικού αερίου του στο Ισραήλ, σύμφωνα με μια συμφωνία 20 ετών που υπογράφηκε το 2005. Γρήγορα αυτή προκάλεσε την δημόσια οργή, επειδή το φυσικό αέριο πωλήθηκε σε τιμές χαμηλότερες της αγοράς. Μετά την επανάσταση του 2011, ένα δικαστήριο του Κάιρο καταδίκασε τους ‘’αρχιτέκτονες’’ της συμφωνίας, συμπεριλαμβανομένου του Hussein Salem, ενός μεγιστάνα που κατέφυγε στη Μαρμπέλα, της Ισπανίας, για να αποφύγει τη δίκη. Οι εισαγγελείς δήλωσαν ότι το κράτος έχασε περισσότερα από 700 εκατομμύρια δολάρια σε έσοδα. Ανεξάρτητοι ωστόσο εμπειρογνώμονες εκτιμούν ότι το ποσό ήταν πολύ υψηλότερο. Η Αίγυπτος απέσυρε το συμβόλαιο το 2012 και ένα ελβετικό δικαστήριο διέταξε τελικά την Egas, το κρατικό μονοπώλιο, να πληρώσει 1,7 δισ. δολάρια για να αποζημιώσει τους ισραηλινούς εταίρους της.
Μια νέα συμφωνία θα μπορούσε πολιτικά αμφίρροπη, αλλά θα ερχόταν σε μια κατάλληλη στιγμή. Η Αίγυπτος θα μπορούσε να εισάγει το φυσικό αέριο μέσω της Ιορδανίας, για να αποφύγει τη χρήση αγωγού από το Ισραήλ που ανήκει σε ενάγοντα στην υπόθεση. Αν και η ισραηλινή πρεσβεία στο Κάιρο είναι άδεια, οι δεσμοί ασφάλειας μεταξύ των δύο χωρών είναι καλύτεροι από ποτέ. Και η οικονομική τους σχέση μπορεί προσφέρει μεγάλη ώθηση.
(Πηγή: SigmaLive.com)