Μια χώρα της ΕΕ που αντιμετωπίζει έκτακτη έλλειψη φυσικού αερίου θα μπορεί να ειδοποιεί ένα άλλο κράτος μέλος ενεργοποιώντας τη διασυνοριακή βοήθεια για να αντιμετωπίσει την κρίση εφοδιασμού, σύμφωνα με τους
νέους κανόνες συνεργασίας που συμφωνήθηκαν ανεπίσημα την Τετάρτη από τους διαπραγματευτές του Ευρωκοινοβουλίου και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου
«Αυτό είναι το δεύτερο και κρίσιμο μέρος της νομοθετικής πράξης που διαμορφώνει την Ενεργειακή Ένωση. Θα μας καταστήσει πιο ασφαλείς και πιο ανθεκτικούς έναντι εξωτερικών πιέσεων αλλά και έναντι της κατάχρησης του ενεργειακού εφοδιασμού ως πολιτικού όπλου. Παρέχει στα κράτη μέλη της ΕΕ την ικανότητα αλληλοβοήθειας σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης καθώς και τη δυνατότητα να ενεργούν από κοινού για να αποτρέπουν οποιεσδήποτε κρίσεις εφοδιασμού», δήλωσε ο εισηγητής Jerzy Buzek (ΕΛΚ, Πολωνία).
«Ο κύριος στόχος του Κοινοβουλίου ήταν να εξασφαλίσει ότι οι πολίτες μας δεν θα μείνουν ποτέ χωρίς φυσικό αέριο. Αυτό αντικατοπτρίζεται στον συμβιβασμό στον οποίο μόλις φτάσαμε. Μέσω του μηχανισμού αλληλεγγύης, τα κράτη μέλη είναι υποχρεωμένα να βοηθούν το ένα το άλλο, όταν κινδυνεύει η παροχή αερίου στους πιο ευαίσθητους καταναλωτές - ιδιωτικά νοικοκυριά, νοσοκομεία, κοινωνικές υπηρεσίες», πρόσθεσε ο Jerzy Buzek (ΕΛΚ).
Περιφερειακή συνεργασία και επίπεδο κρίσης
Το σχέδιο συμφωνίας καθιερώνει τέσσερις «ομάδες κινδύνου» από κράτη μέλη που θα χρησιμεύσουν ως βάση για την υποχρεωτική «συνεργασία εν κινδύνω», για κοινή εκτίμηση επικινδυνότητας και για την από κοινού θέσπιση μέτρων πρόληψης και έκτακτης ανάγκης. Αυτές αντικαθιστούν τις επτά περιφερειακές ομάδες συνεργασίας που απαριθμούνται στην αρχική νομοθετική πρόταση.
Θα υπάρχουν τρία επίπεδα κινδύνου όσον αφορά τον ενεργειακό εφοδιασμό τα οποία τα κράτη μέλη μπορούν να κηρύξουν ενημερώνοντας την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τις αρμόδιες αρχές στις ομάδες κινδύνου και στα κράτη μέλη με τα οποία συνορεύουν: έγκαιρη προειδοποίηση, προειδοποίηση και έκτακτη ανάγκη.
Το προσχέδιο συμβιβασμού αναγνωρίζει το ρόλο της ενεργειακής απόδοσης ως εργαλείου για την πρόληψη κρίσεων εφοδιασμού με τη μείωση της ζήτησης φυσικού αερίου.
Μηχανισμός αλληλεγγύης
Σύμφωνα με το προσχέδιο, ο μηχανισμός αλληλεγγύης θα ενεργοποιείται όταν ένα κράτος μέλος ειδοποιήσει ότι η διασυνοριακή παρέμβαση είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση μιας σοβαρής κρίσης. Αυτό μπορεί να συμβεί μόνο εάν υπάρχει κίνδυνος για την ασφάλεια ή την υγεία των λεγόμενων "καταναλωτών που προστατεύονται από την αλληλεγγύη", π.χ. ένα νοικοκυριό, μια περιφερειακή εγκατάσταση θέρμανσης ή μια βασική κοινωνική υπηρεσία.
Η παροχή αερίου στο κράτος μέλος που έχει υποβάλει αίτηση θα αποτελεί προτεραιότητα για τα κράτη μέλη που θα καλούνται να βοηθήσουν, τα οποία θα προέρχονται από την ίδια "ομάδα κινδύνου". Η βοήθεια από ένα άλλο κράτος μέλος μπορεί να ενεργοποιηθεί μόνο ως έσχατη λύση. Το κράτος μέλος που υποβάλει αίτηση θα πρέπει να αποζημιώσει δίκαια τη χώρα που του παρείχε την προμήθεια.
Διαφάνεια των συμβάσεων
Οι ενεργειακές κρίσεις και οι επιπτώσεις τους στην ασφάλεια του εφοδιασμού θα μπορούσαν να αποφευχθούν, λέει το προσχέδιο συμφωνίας, εάν τα κράτη μέλη απαιτούν από τις εταιρείες φυσικού αερίου να παρέχουν τις πληροφορίες που απαιτούνται για την αξιολόγηση της συνολικής κατάστασης εφοδιασμού με φυσικό αέριο περιλαμβανομένων και άλλων πληροφοριών πέραν των πληροφοριών τιμολόγησης.
Το σχέδιο συμβιβασμού παρέχει στην Επιτροπή το δικαίωμα να ζητήσει πρόσβαση σε τυχόν συμβάσεις προμήθειας φυσικού αερίου σημαντικές για την ασφάλεια του εφοδιασμού. Η Επιτροπή θα είναι επίσης σε θέση να ζητήσει την κοινοποίηση λεπτομερειών σχετικά με άλλες εμπορικές συμφωνίες που σχετίζονται με την εκτέλεση της σύμβασης προμήθειας φυσικού αερίου, συμπεριλαμβανομένων των λεπτομερειών συμφωνιών που αφορούν την υποδομή φυσικού αερίου.
Η άτυπη συμφωνία πρέπει να εγκριθεί επισήμως από το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο πριν γίνει νόμος.