Και στο νέο αυτό ανασχεδιασμό της πολιτικής, ο λιγνίτης κατέχει υψηλή θέση, αφού αναμένεται να καλύψει το μεγαλύτερο μέρος των αυξημένων ενεργειακών αναγκών της χώρας κατά τη χειμερινή περίοδο, από τη στιγμή που υπάρξει θέμα οριστικής διακοπής των ροών ρωσικού φυσικού αερίου προς τις χώρες της Ευρώπης.
Όπως έδειξαν τα επίσημα στοιχεία του ΑΔΜΗΕ για το πρώτο εξάμηνο του έτους, το μερίδιο του λιγνίτη στο μείγμα ηλεκτροπαραγωγής κινήθηκε ανοδικά σε ποσοστό 9,6%. Για σήμερα Παρασκευή, 21 Οκτωβρίου, το μερίδιο του λιγνίτη στο ενεργειακό μείγμα φθάνει στο 9%.
Είναι ενδεικτικό της αλλαγής στρατηγικής το γεγονός ότι η λιγνιτική παραγωγή προβλέπεται να αυξηθεί στις 10 TWh, έω και τον Αύγουστο του 2023, από 5,3 TWh που ήταν το περασμένο έτος όταν και αντιστοιχούσαν στο 10% του εγχώριου μείγματος. Ήδη από την αρχή του καλοκαιριού, η ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται με χρήση λιγνίτη από τις μονάδες της ΔΕΗ αυξάνεται σταθερά, μ αποτέλεσμα η συμμετοχή των λιγνιτικών μονάδων στο εγχώριο ενεργειακό μείγμα της χώρας να έχει υπερδιπλασιαστεί τον περασμένο Ιούνιο σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα πέρυσι, ενώ τον Ιούλιο αυξήθηκε κατά 61%. Παρά ταύτα, η λιγνιτική παραγωγή στη χώρα μας εμφανίζεται μειωμένη σε ποσοστό 16% σε ετήσια βάση, όπως δείχνουν τα επίσημα στοιχεία της Κομισιόν, όταν στην γειτονική Βουλγαρία αυξήθηκε κατά 55% σε σύγκριση με το β΄τρίμηνο του περασμένου έτους.
Δεν είναι όμως μόνο η Ελλάδα που στρέφεται στα «βρώμικα» καύσιμα για να αποτρέψει τυχόν καταστροφικές διακοπές στην ηλεκτροδότηση και παύση λειτουργίας των βιομηχανικών επιχειρήσεων. Ο λιγνίτης επιστρέφει δυναμικά και στο ενεργειακό προσκήνιο της Ε.Ε, όπως έδειξαν και τα τελευταία στοιχεία που εξέδωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, το β’ τρίμηνο του 2022. Πιο συγκεκριμένα η συμμετοχή των λιγνιτικών μονάδων στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας αυξήθηκε κατά 20% σε ετήσια βάση, ή περισσότερες από 8 TWh στο αντίστοιχο χρονικό διάστημα, ενώ η συμμετοχή του λιθάνθρακα αυξήθηκε κατά 17% από το β’ τρίμηνο του 2021.
Σημειώνουμε ότι το 2020, μόλις το 7% της συνολικής ακαθάριστης ηλεκτρικής ενέργειας που παρήχθη στην Ε.Ε. βασίστηκε στον λιγνίτη, μειωμένο από το 2019, ενώ το 2021, η Γερμανία αντιπροσώπευε, από μόνη της, το 46% της συνολικής λιγνιτικής παραγωγής στην Ένωση. Για να αντιληφθούμε τα μεγέθη, τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. με λιγνιτικές μονάδες αύξησαν την παραγωγή του καυσίμου, κατά το β’ τρίμηνο του έτους, με την υψηλότερη παραγωγή να καταγράφεται τον Ιούνιο (περίπου 18 TWh).
Η Γερμανία, που διαθέτει τις περισσότερες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με άνθρακα στην Ευρώπη, η παραγωγή αυξήθηκε κατά 24% σε ετήσια βάση την περίοδο Απρίλιος-Ιούνιος 2022, στον απόηχο των πολύ υψηλών τιμών του φυσικού αερίου, αλλά εξαιτίας της προγραμματισμένης απόσυρσης των εναπομεινάντων πυρηνικών μονάδων στη χώρα. Αλλά και στην Τσεχία η παραγωγή άνθρακα αυξήθηκε σε ποσοστό 30% σε ετήσια βάση, στο ίδιο χρονικό διάστημα. Όπως δείχνουν τα στοιχεία της Επιτροπής, Γερμανία, Πολωνία και Τσεχία αντιπροσώπευαν το 82% της συνολικής ηλεκτροπαραγωγής με λιγνίτη στην Ε.Ε. στο β΄τρίμηνο του έτους που διανύουμε. Όσον αφορά τα στοιχεία για το σύνολο της Ε.Ε., το μερίδιο των λιγνιτικών μονάδων ανήλθε σε ποσοστό 8% στο β΄τρίμηνο.
Εν τω μεταξύ, η Γερμανία φέρεται να έχει εξασφαλίσει περισσότερα από 7 GW επιπλέον λιθάνθρακα και λιγνίτη για το χειμώνα, γεγονός που θα της επιτρέψει να εξοικονομήσει ενέργεια ίση προς 30 TWh φυσικού αερίου. Θυμίζουμε ότι το περασμένο καλοκαίρι το Βερολίνο ενέκρινε σχέδιο που προβλέπει την επαναφορά σε λειτουργία μονάδων άνθρακα και πετρελαίου συνολικής ισχύος πάνω από 10 GW. Στόχος της γερμανικής ηγεσίας είναι να εξοικονομήσει φυσικό αέριο 5-10 TWh για τη χώρα.