H
απόφαση του Διεθνούς Εμπορικού Επιμελητηρίου (
International
Chamber
of
Commerce) που εδρεύει στο Παρίσι να επιδικάσει στην ΔΕΠΑ πληρωμή ποσού 160 εκατομμυρίων ευρώ προς την Τουρκική κρατική εταιρεία μεταφοράς πετρελαίου και φυσικού αερίου
BOTAS, δημιουργεί νέα οικονομικά δεδομένα για την Δημόσια Επιχείρηση Αερίου η οποία εν μέσω μειούμενων πωλήσεων καλείται να εξεύρει αίφνης ένα σημαντικό ποσό που μπορεί μεν να μην ξεφεύγει από τις χρηματοδοτικές ικανότητες της, της δημιουργεί όμως πρόβλημα ρευστότητας.
Ακόμη η απρόσμενη αυτή εξέλιξη υποσκάπτει, προς το παρόν τουλάχιστον, το όποιο σχέδιο της κυβέρνησης για μετοχοποίηση της ΔΕΠΑ μέσω εισόδου της στο Χρηματιστήριο.
Ως γνωστόν, ΔΕΠΑ και
BOTAS
είχαν από κοινού προσφύγει στην διαιτησία του
ICC
το 2014 μετά την απαίτηση της δεύτερης να της καταβληθεί από την ΔΕΠΑ πόσο σχεδόν 250 εκατομμυρίων ευρώ που κατά την άποψη της προέκυπτε αναδρομικά από αναπροσαρμογή στην τιμολόγηση ποσοτήτων αερίου που τις παρέδιδε για την περίοδο 2008 μέχρι 2012.
Η ΔΕΠΑ προμηθεύεται φυσικό αέριο από την
BOTAS από το 2007, με την ολοκλήρωση και λειτουργία του Ελληνο-Τουρκικού αγωγού φυσικού αερίου, το οποίο προέρχεται από το Αζερμπαϊτζάν. Οι ποσότητες αερίου που παραλαμβάνει η ΔΕΠΑ από την
BOTASφθάνουν τα 0.75 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα κατ’ έτος που αντιστοιχεί περίπου στο 20% της συνολικής προμήθειας με στοιχεία κατανάλωσης του 2015.
Παρά το γεγονός ότι στην σύμβαση προμήθειας της ΔΕΠΑ με την
BOTAS
δεν προσδιορίζεται το Αζερμπαϊτζάν ως η πηγή προμήθειας, αλλά ως πηγή αναφέρεται καλάθι ποικιλιών αερίου (
basket
of
gas
varieties) η
BOTAS επικαλέστηκε την αύξηση τιμής αερίου που της είχε επιβάλλει η εταιρεία
SOCAR
του Αζερμπαϊτζάν. Μπορεί η διαιτησία να μην επιδίκασε το αρχικό υπέρογκο ποσό που ζητούσε η
BOTAS, όμως το τιμολόγιο των €160 εκατ. που έστειλε η
BOTAS στη ΔΕΠΑ τον περασμένο μήνα δεν αφήνει πολλά περιθώρια για ελιγμούς πέρα από μία συμφωνία για τμηματική εξόφληση του ποσού σε διάστημα τριών έως πέντε ετών, πράγμα για το οποίο όμως θα χρειασθεί πολιτική απόφαση από πλευράς Τουρκικού Υπουργείου Ενέργειας και Φυσικών Πόρων. Δηλαδή, θα χρειασθεί η έγκριση του ίδιου του προέδρου Ταγίπ Ερντογάν.
Σε κάθε περίπτωση όμως και ασχέτως του τρόπου που θα πληρωθεί το ποσό αυτό από την ΔΕΠΑ, η τακτοποίηση αυτής της εκκρεμότητας στριμώχνει οικονομικά τη ΔΕΠΑ η οποία τα τελευταία δύο χρόνια έχει δει τον κύκλο εργασιών της να μειώνεται. Βάσει των δημοσιευθέντων λογιστικών καταστάσεων τα έσοδα της από πωλήσεις αερίου και υπηρεσιών το 2014 ήτο €1,088 και άνω το 2015 μειώθηκαν στα €938 εκατομμύρια, λόγω χαμηλότερης τιμής πώλησης του αερίου (βλέπε μείωση διεθνών τιμών) αλλά και της συνεχιζόμενης μείωσης στην κατανάλωση λόγω της αρνητικής οικονομικής συγκυρίας. Αυτό αντανακλάται εν πολλοίς και στα κέρδη της επιχείρησης που μειώθηκαν από €7.35 ανά μετοχή το 2014 στα €2.34 ανά μετοχή το 2015.
Ένας ακόμη λόγος για τη μείωση της κερδοφορίας είναι και οι απαιτήσεις από πελάτες οι οποίοι παρά το γεγονός ότι το 2015 ήσαν μειωμένες κατά 40 εκατομμύρια ευρώ αντί του 2014, έφθασαν τα €239 εκατομμύρια ευρώ. Από αυτές υπολογίζεται ότι τα 140 εκατομμύρια ευρώ αντιστοιχούν σε ανεξόφλητες οφειλές μεγάλων πελατών κυρίως κρατικών εταιρειών λ.χ. μόνο η ΒΦΛ και ΟΣΥ αγγίζουν τα €120 εκατομμύρια. Εάν εξαιρέσουμε τα κρατικά αυτά χρέη η οικονομική κατάσταση της ΔΕΠΑ αξιολογείται ως ιδιαίτερα θετική αφού η Επιχείρηση δεν είναι φορτωμένη με άλλες επισφάλειες, ενώ το 90% του δανεισμού της, που ανέρχεται περίπου στα 240 εκατομμύρια και προέρχεται από την χρηματοδότηση έργων υποδομής από την ΕΤΕΠ, είναι μακροπρόθεσμος με σταδιακές αποπληρωμές από το 2018 και μετά.
Με το φυσικό αέριο να έχει αναδειχθεί σήμερα ως το βασικό καύσιμο για τον μετασχηματισμό του ενεργειακού ισοζυγίου της χώρας, με στόχο τη μείωση των ρύπων και την πλέον αποδοτική χρήση ενέργειας, σε βιομηχανία και οικιακό τομέα η ΔΕΠΑ αποτελεί, και θα εξακολουθήσει για αρκετά χρόνια ακόμη, να αποτελεί τον βασικό προμηθευτή της Ελληνικής αγοράς έχει ένα κομβικό ρόλο να παίξει.
«Η πληρωμή αυτής της αναμενόμενης, αλλά όχι μέχρι τώρα επακριβώς προσδιορισθείσας επιβάρυνσης θα αντιμετωπισθεί όπως και άλλες απρόβλεπτες καταστάσεις που έχει κατά καιρούς αντιμετωπίσει η Επιχείρηση στην διαδρομή της των τελευταίων 27 και κάτι ετών, όπως λόγου χάρη το καλοκαίρι του 2015 που εν μέσω
capital
controlsη ΔΕΠΑ έπρεπε να εξεύρει τρόπο να πληρώσει τους βασικούς προμηθευτές της στο εξωτερικό, πράγμα που έκανε χωρίς να δημιουργήσει πρόβλημα στον κρατικό μηχανισμό», παρατηρεί στέλεχος της Επιχείρησης μιλώντας στο
energia.
gr.
Όπως επίσης έγινε γνωστό, θα επιδιωχθεί όπως ένα μέρος του ποσού των 160 εκατομμυρίων να μετακυλισθεί στους μεγάλους πελάτες της ΔΕΠΑ, κυρίως ΔΕΗ και ΕΠΑ, οι οποίοι και είχαν ωφεληθεί από τις μικρότερες χρεώσεις στους λογαριασμούς των κατά την περίοδο που δεν καταβάλλονταν χρήματα στην
BOTAS. Σε κάθε περίπτωση η απαίτηση των 160 εκατομμυρίων ευρώ από την
BOTAS
δημιουργεί νέα οικονομικά δεδομένα για τη ΔΕΠΑ, ενώ παραμένει άγνωστο πως θα εξελιχθεί η μακροχρόνια σχέση με την Τουρκική πλευρά και εάν θα εξακολουθήσει να προμηθεύεται αέριο από τη
BOTAS.
«Ακόμη και εάν διακοπεί η ροή αερίου από την Τουρκία η ΔΕΠΑ δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα τροφοδοσίας, αφού οι ποσότητες αυτές θα αναπληρωθούν από προμήθειες από Βορρά, μέσω της πύλης του Σιδηρόκαστρου, αλλά και από
LNG
μέσω Ρεβυθούσας», υπογραμμίζει στέλεχος της ΔΕΠΑ.