Ως γνωστό την περασμένη
εβδομάδα ανακοινώθηκε με κάθε επισημότητα, κυρίως από ελληνικής πλευράς, η
προκαταρκτική συμφωνία για την κατασκευή του Ελληνικού τμήματος του αγωγού
Turkish
Stream,
του ρωσικού αγωγού φυσικού αερίου που θα μεταφέρει αέριο υποθαλάσσια μέσω
Μαύρης Θάλασσας στο Ευρωπαϊκό τμήμα της Τουρκίας. Σύμφωνα με την κυβερνητική
ανακοίνωση, υπεγράφη στην Αγία Πετρούπολη στις 19/6 ένα Μνημόνιο Συνεργασίας (
MOU) για
την κατασκευή και λειτουργία αγωγού με Ρωσικό φυσικό αέριο που θα διασχίζει τη
Βόρειο Ελλάδα και θα ονομάζεται «Νότιος Ευρωπαϊκός Αγωγός» (ΝΕΑ).
Σύμφωνα δε με το ρεπορτάζ, ο
υπουργός Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Παναγιώτης Λαφαζάνης και ο επικεφαλής της
Τράπεζας Ανάπτυξης και Διεθνών Οικονομικών Υποθέσεων (Vnesheconombank-VEB)
Βλαντίμιρ Ντιμίτριεφ, συναντήθηκαν στο πλαίσιο του Διεθνούς Οικονομικού Φόρουμ
της Αγίας Πετρούπολης και εξέφρασαν τη δέσμευσή τους να υποστηρίξουν και να
διευκολύνουν με όλα τα νόμιμα μέσα που διαθέτουν την υλοποίηση του έργου στην
ελληνική επικράτεια.
Ακολούθως, χαιρέτισαν τη
σύσταση της νέας Μεικτής Εταιρείας (Κοινή Εταιρεία Ειδικού Σκοπού) για την
άμεση υλοποίηση του
ΝΕΑ, με τη
συμμετοχή ως στρατηγικών επενδυτών (ή ιδρυτών), της VEB Capital και της
Δημόσιας Επιχείρησης Ενεργειακών Επενδύσεων ΑΕ - ΔΕΠΕΝΕ Α.Ε., μιας νέας
εταιρείας του ελληνικού δημοσίου, με μοναδικό μέτοχο το ελληνικό δημόσιο, και
με σκοπό την προώθηση και συμμετοχή σε επενδύσεις αγωγών φυσικού αερίου και
άλλα έργων υποδομών. Προβληματίζει ασφαλώς το γεγονός γιατί η κυβέρνηση αποφάσισε την σύσταση μίας
ακόμη κρατικής εταιρείας -λες και δεν έχουμε ήδη αρκετές- αντί να προτείνει την
συμμετοχή της ΔΕΠΑ, η οποία και τεράστια κατασκευαστική εμπειρία έχει στο
ενεργητικό της και διαθέτει το απαραίτητο χρηματοοικονομικό προφίλ.
(
πηγή: εφημερίδα "ΗΜΕΡΗΣΙΑ")
Ως γνωστό, το έργο του
«ΝΕΑ» κυοφορείτο εδώ και μήνες με αλλεπάλληλες συναντήσεις μεταξύ
του υπουργού ΠΕΠΑΝ κ. Παναγ. Λαφαζάνη και Ρώσων αξιωματούχων σε Μόσχα και Αθήνα. Στόχος του έργου είναι να
προσφέρει μία διέξοδο για το ρωσικό αέριο το οποίο θα τροφοδοτείται μέσω
Τουρκίας- με αρχική προβλεπόμενη ποσότητα 16.0 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα που
θα καλύπτουν μόνο τις ανάγκες της Τουρκίας και της Ελλάδος- με απώτερο σκοπό
την μεταφορά σχεδόν 47.0 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων μέσω Ελλάδος προς τις
κυρίως Ευρωπαϊκές αγορές. Σύμφωνα με τους σχεδιασμούς της προμηθεύτριας
Gazprom, αυτό θα καταστεί απαραίτητο, δηλ. η νέα όδευση
μέσω Τουρκίας- Ελλάδος- καθότι η ρωσική αυτή εταιρεία πρόκειται προσεχώς να
διακόψει την τροφοδοσία μέσω Ουκρανίας, απ’ όπου σήμερα διέρχεται ένα πλέγμα
τεσσάρων (4) βασικών αγωγών που τροφοδοτούν την Ευρωπαϊκή αγορά με περίπου 50
δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα.
Και ενώ η Ρωσική κυβέρνηση
υπέγραφε με την Ελληνική το ανωτέρω
MOU που υποτίθεται ότι είναι το
πρώτο βήμα για να ξεκινήσει η διαδικασία σχεδίασης και κατασκευής του αγωγού, την
ίδια ώρα (μόλις μία ημέρα προ της υπογραφής του Ελληνο-Ρωσικού
MOU)
ανακοίνωνε την υπογραφή συμφωνίας προθέσεων με τους ενεργειακούς κολοσσούς
Shell, E.ON, OMV για αύξηση της δυναμικότητας του υπάρχοντος αγωγού Nord Stream
(Ρωσία- Γερμανία με υποθαλάσσιο αγωγό στη Βαλτική) κατά 55 δισ. κυβικά μέτρα το
χρόνο. Δηλαδή ισόποση σχεδόν ποσότητα με αυτήν που πρόκειται να μεταφερθεί μέσω
του
ΝΕΑ.
Η ανωτέρω εξέλιξη είναι
ενδεικτική των παιγνίων που εξελίσσονται εδώ και αρκετούς μήνες με στόχο την
εξασφάλιση διέλευσης των ποσοτήτων αερίου που προορίζονται για Ευρωπαϊκούς
πελάτες της
Gazprom
και τους οποίους η Ρωσική πλευρά προτίθεται να σταματήσει να τροφοδοτεί μέσω
Ουκρανίας το 2019. Για τους παρατηρητές των ενεργειακών πραγμάτων στον
Ευρωπαϊκό χώρο είναι φανερό ότι ο
ΝΕΑ
έπαιξε -και παίζει- τον ρόλο κομπάρσου (ή κατά Λένιν "χρήσιμου ηλιθιίου") σε μία προσπάθεια εξάσκησης πίεσης από το
Κρεμλίνο προς Βρυξέλλες και Ουάσιγκτον για την ανασχεδίαση του Ευρωπαϊκού χάρτη αγωγών, ως αποτέλεσμα
της Ρωσικής στόχευσης για πλήρη παράκαμψη της Ουκρανίας, προοπτική στην οποία
αντιδρούν σφόδρα ΕΕ και ΗΠΑ. Για αυτό δεν είναι τυχαίο ότι όταν η Ε. Επιτροπή ρωτήθηκε να σχολιάσει την κίνηση αυτή, για τον
ΝΕΑ
αγνόησε εντελώς την προοπτική του ελληνορωσικού αγωγού, περιοριζόμενη να σημειώσει
τη συμφωνία της Gazprom με τις δυτικές εταιρείες και επιμένοντας στην ανάγκη
τήρησης των κοινοτικών κανόνων στη διαχείριση παρόμοιων έργων και στο ρόλο,
τόσο του Νότιου Διάδρομου (αγωγός ΤΑΡ) για τον εφοδιασμό της Ευρώπης, όσο και
της Ουκρανίας ως αξιόπιστου και με χαμηλό κόστος μεταφορέα ρωσικού αερίου.
Τέλος, σε ότι αφορά τον
ΝΕΑ αξίζει να σημειωθεί ότι μέχρι σήμερα
η όλη σύλληψη και προώθηση του παραμένει αυστηρά μία άσκηση επί χάρτου, αφού
ουδεμία ρητή δέσμευση υπάρχει από Ρωσικής πλευράς- πόσο μάλλον τα
δισεκατομμύρια ευρώ που ανέμενε ο υπουργός ΠΕΠΑΝ από προκαταβολές της
Gazprom για
την κατασκευή του έργου- όπως φαίνεται ξεκάθαρα από μία απλή ανάγνωση του
MOU. Όπως
χαρακτηριστικά αναφέρει το Άρθρο 7 «Το
παρόν Μνημόνιο δεν αποτελεί διεθνή σύμβαση ή οποιοδήποτε άλλο έγγραφο νομικά
δεσμευτικό, και ως εκ τούτου, δεν δημιουργεί δικαιώματα ή υποχρεώσεις που
διέπονται από το διεθνές δίκαιο».
Σε ότι δε αφορά την όδευση του
αγωγού το άρθρο 4 δεν είναι περισσότερο διαφωτιστικό αφού σημειώνει ότι «η
όδευση και επακριβείς τεχνικές παράμετροι του Νότιου Ευρωπαϊκού Αγωγού,
συμπεριλαμβανομένων της πίεσης, της διαμέτρου του αγωγού κ.α. θα καθορισθούν
στη βάση της Μελέτης Σκοπιμότητας». Με το εν λόγω
MOU να αποτελεί μνημείο ασάφειας,
γενικολογίας και κατάλογο ευσεβών πόθων, ο Νέος Ευρωπαϊκός Αγωγός αποτελεί ήδη
παγκόσμια πρωτοτυπία καθότι από την γέννηση του αποτελεί έναν αγωγό χωρίς αρχή
και δίχως τέλος.