Έντονο είναι το ενδιαφέρον του διεθνούς κλάδου του
πετρελαίου για την ΑΟΖ του Λιβάνου, αν κρίνουμε από τις 52 διαφορετικές εταιρείες
από 25 χώρες που έχουν λάβει μέρος στην προκαταρκτική φάση του α’
αδειοδοτικού γύρου που διεξάγει η κυβέρνηση αυτόν τον καιρό. Ανάμεσά τους
συγκαταλέγονται κορυφαία ονόματα, όπως οι
ExxonMobil,
Chevron,
Lukoil,
Rosneft,
Novatek,
Shell,
Statoil,
Total, αλλά και περιφερειακοί παίκτες
όπως η τουρκική
TPAO
και η ιρανική
NIDC.
Σύμφωνα με τις μέχρι τώρα πληροφορίες, αρκετοί από τους
μεγάλους ομίλους (ιδίως οι ρωσικοί) θα επιδιώξουν να αποκτήσουν αρχικά ένα
μικρό μερίδιο στα λιβανικά κοιτάσματα, σε συνεργασία με άλλες πετρελαϊκές.
Στόχος είναι να εξακριβωθεί πρώτα η ύπαρξη φυσικού αερίου και πετρελαίου και
στη συνέχεια οι μεγάλοι παίκτες θα έχουν την δυνατότητα να εξαγοράσουν το
μερίδιο των υπολοίπων μέσα από συμφωνίες. Με άλλα λόγια, οι σημαντικότερες
πετρελαϊκές θέλουν να εξασφαλίσουν σε αυτή τη φάση την είσοδό τους στην ΑΟΖ του
Λιβάνου και έχουν τις βαθιές τσέπες που χρειάζονται ώστε να διευρύνουν την
συμμετοχή τους αργότερα.
Όπως είναι φυσικό, οι ανακαλύψεις φυσικού αερίου στο Ισραήλ
και στην Κύπρο ανοίγουν την όρεξη των επενδυτών, οι οποίοι οσμίζονται
αντίστοιχες επιτυχίες και στον Λίβανο, ιδίως στην θαλάσσια περιοχή που
συνορεύει με τα κοιτάσματα των άλλων δύο κρατών. Κατά συνέπεια, αναμένεται να
γίνει «σφαγή» για τα συγκεκριμένα οικόπεδα, τη στιγμή που οι γνωστές μελέτες
της αμερικανικής γεωλογικής υπηρεσίας (
USGS) προβλέπουν την ύπαρξη σημαντικών ποσοτήτων αερίου στην
λιβανική ΑΟΖ εν γένει. Αντίστοιχα, οι αναλύσεις της
Spectrum
κάνουν
λόγο για 25 τρις. κ.π. φυσικού αερίου στην θαλάσσια περιοχή του Λιβάνου.
Το επόμενο βήμα για τον αδειοδοτικό γύρο είναι στις 18
Απριλίου. Τότε θα δημοσιευτούν και τα ονόματα με τις κοινοπραξίες που θα
προκριθούν στην τελική φάση, ώστε να διεκδικήσουν τα δικαιώματα έρευνας και
εκμετάλλευσης στα οικόπεδα της ΑΟΖ.
Το αξιοπερίεργο είναι ότι ο Λίβανος εκ πρώτης όψεως είναι
μια χώρα με πολύ υψηλό ρίσκο για έναν επενδυτή. Από τη μια πλευρά του βρίσκεται
η Συρία, όπου επικρατεί μια εντελώς έκρυθμη κατάσταση και από την άλλη
βρίσκεται το Ισραήλ, με το οποίο πολέμησε η Χεζμπολάχ πολύ πρόσφατα. Ακόμα όμως
και σε όρους ρυθμιστικού πλαισίου, και πάλι η βουλή δεν έχει ψηφίσει μέχρι
στιγμής την σχετική νομοθεσία για τις έρευνες και τις εξορύξεις υδρογονανθράκων,
ενώ η χώρα δεν διαθέτει καμία προηγούμενη εμπειρία ή υποδομές που να
σχετίζονται με αυτές τις υπεράκτιες δραστηριότητες. Αν μη τι άλλο, ο Λίβανος
θυμίζει περισσότερο τις αχαρτογράφητες ενεργειακά χώρες της Αφρικής όπου οι
μεγάλες πετρελαϊκές επιχειρούν να βρουν πετρέλαιο σε μεγάλες ποσότητες.
Μέχρι στιγμής, τα δείγματα γραφής από τον α’ αδειοδοτικό
γύρο είναι θετικά και δείχνουν ότι η κυβέρνηση αντιμετωπίζει σοβαρά το όλο
θέμα. Αυτό που θα πρέπει πάντως να απασχολεί την ελληνική και κυπριακή πλευρά
είναι πρώτον, ποιοι όμιλοι θα κερδίσουν δικαιώματα για τα οικόπεδα και
δεύτερον, πως θα επιλέξει ο Λίβανος να εξάγει το αέριο που ενδεχομένως θα
ανακαλύψει. Θα προτιμήσει την εύκολη επιλογή της Τουρκίας ή θα συνεργαστεί με
την Κύπρο και το Ισραήλ για την χρήση του
LNG;
Για αυτό το λόγο και δεδομένης της πίεσης της Άγκυρας προς
το Ισραήλ και τον Λίβανο, η κυπριακή και η ελληνική πλευρά θα πρέπει να
δραστηριοποιηθεί διπλωματικά ώστε να προβάλει τα πλεονεκτήματα του
LNG. Ως γνωστόν, το οικόπεδο
Αφροδίτη της Κύπρου δεν αρκεί από μόνο του για να στηρίξει έναν σταθμό
LNG επί κυπριακού εδάφους.
Κατά συνέπεια, για όσο καιρό παραμένει άγνωστο αν υπάρχει περισσότερο αέριο
στην κυπριακή ΑΟΖ, η προώθηση της λύσης του
LNG στις άλλες χώρες της περιοχής είναι απολύτως κρίσιμη για τα
οικονομικά συμφέροντα της Λευκωσίας.