Τα
τελευταία χρόνια το ενεργειακό σύστημα της Κύπρου παρουσιάζει
σημαντικές μεταβολές λόγω της ανακάλυψης γηγενών αποθεμάτων φυσικού
αερίου στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου. Ο τοπικός Τύπος και
τα μέσα μαζικής ενημέρωσης μας βομβαρδίζουν καθημερινά με πληροφορίες
για την πορεία που ακολουθεί το Saipem 10000 -το πλοίο που είναι
υπεύθυνο για τις γεωτρήσεις στο βυθοτεμάχιο 9 (Ονασαγόρας) της
Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης του νησιού. Ελπίδα όλων μας είναι η
ανεύρεση ικανοποιητικής ποσότητας υδρογονανθράκων, που σε σύνολο θα
βοηθήσει στο να προχωρήσουμε με την κατασκευή του χερσαίου τερματικού
υγροποίησης φυσικού αερίου.
Όπως είναι γνωστό, η εκμετάλλευση του φυσικού αερίου θα επιφέρει πολλά
οφέλη στο νησί, αρκετά από τα οποία σχετίζονται με την πώλησή του σε
άλλες χώρες. Επίσης, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι το φυσικό αέριο
θα μπορούσε να αξιοποιηθεί εγχώρια στον τομέα των μεταφορών, έτσι ώστε
να μας βοηθήσει στις ευρωπαϊκές δεσμεύσεις στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής
Στρατηγικής 2020. Ο τομέας μεταφορών, επί του παρόντος, θεωρείται η
κινητήρια δύναμη της σύγχρονης οικονομίας. Η χρήση του τομέα μεταφορών
αυξάνεται συνεχώς με γρηγορότερους ρυθμούς από την οικονομία και την
πληθυσμιακή ανάπτυξη. Η Ευρώπη σε μεγάλο βαθμό εξαρτάται από την
εισαγωγή πετρελαίου για την κινητικότητα και τη μεταφορέα προϊόντων. Οι
αριθμοί που ακολουθούν παρουσιάζουν τη γενική εικόνα του τομέα
μεταφορών:
>> Το 2010 το πετρέλαιο αντιπροσώπευε το 94% της ενέργειας που
καταναλώνεται στον τομέα μεταφορών, από το όποιο το 84% εισάχθηκε από
άλλες χώρες, με αποτέλεσμα να υπάρξει έλλειμμα ενός δις ευρώ το 2011.
Αυτό οδήγησε σε ένα σημαντικό έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο, της τάξης
2.5% του ΑΕΠ της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι επιπτώσεις από την εξάρτηση του
πετρελαίου στην ευρωπαϊκή οικονομία είναι πολύ μεγάλες για να αμεληθούν.
>> Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι ο τομέας των μεταφορών
συμβάλλει περίπου στο 20% των συνολικών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα
(CO2) στην Ευρώπη. Οι εκπομπές CO2 από το 1990 μέχρι το 2010 έχουν
αυξηθεί κατά 23%, ποσοστό το όποιο θα μπορούσε να ήταν μεγαλύτερο αν δεν
υπήρχε επιβράδυνση στην οικονομική ανάπτυξη.
>> Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση της Κύπρου. Ο τομέας
μεταφορών καταναλώνει σήμερα το μεγαλύτερο ποσοστό ενέργειας και
ταυτόχρονα εκπέμπει το υψηλότερο ποσοστό των εκπομπών CO2. Επίσης, ο
τομέας μεταφορών είναι ο μόνος τομέας στην Ευρώπη όπου οι εκπομπές
αερίων του θερμοκηπίου εξακολουθούν να αυξάνονται συμβάλλοντας αρνητικά
στην κλιματική αλλαγή.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, σε μια προσπάθειά της να αμβλύνει τις επιπτώσεις από
τις κλιματικές αλλαγές, έχει αναπτύξει την Ευρωπαϊκή Στρατηγική «Ευρώπη
2020», προκειμένου να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για μια έξυπνη,
βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη των κρατών-μελών της. H
στρατηγική αυτή, μεταξύ άλλων, ενσωματώνει πολύ αυστηρούς δεσμευτικούς
στόχους για τα κράτη-μέλη της, που πρέπει να επιτύχουν μέχρι το 2020:
20% εξοικονόμηση στη συνολική κατανάλωση πρωτογενούς ενέργειας, 20%
μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σε σχέση με τα επίπεδα του
1990, και 20% συμβολή των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στη συνολική
κατανάλωση ενέργειας.
Επιπρόσθετα, τον Μάρτιο του 2011, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ετοίμασε τη
Λευκή Βίβλο (White Paper) για τον τομέα μεταφορών. Η Λευκή Βίβλος είναι ο
χάρτης πορείας για έναν ενιαίο ευρωπαϊκό χώρο μεταφορών, στοχεύοντας σε
ένα ανταγωνιστικό και ενεργειακά αποδοτικό σύστημα μεταφορών.
Επικεντρώνεται στην παροχή λύσεων για μελλοντικές προκλήσεις του
ευρωπαϊκού τομέα μεταφορών: στην αυξανόμενη συμφόρηση και πολύ μικρή
προσβασιμότητα, στην εξάρτηση από το πετρέλαιο και την αύξηση των τιμών
του πετρελαίου, και στην ανάγκη να μειωθούν οι εκπομπές διοξειδίου του
άνθρακα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στοχεύοντας να μειώσει κατά 60% τις
εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, έχει θέσει μέσω της Λευκής Βίβλου 10
στόχους. Ο πρώτος στόχος επικεντρώνεται στην ενσωμάτωση της χρήσης
εναλλακτικών καυσίμων, με σκοπό τη μείωση κατά το ήμισυ της χρήσης των
συμβατικών καυσίμων αυτοκινήτων στις αστικές συγκοινωνίες μέχρι το 2030
και τη σταδιακή τους απόσυρση έξω από τις πόλεις μέχρι το 2050. Η
Κύπρος, ως κράτος-μέλος της Ε.Ε., πρέπει να επιτύχει τις ίδιες
υποχρεώσεις στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για το 2020. H Κύπρος
έχει επίσης πρόσθετες δεσμεύσεις στο πλαίσιο δέσμης μέτρων για το
«Kλίμα και ενέργεια», να μειώσει τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από
τον τομέα των μεταφορών (ο οποίος δεν εμπίπτει στο Σύστημα Εμπορίας
Εκπομπών) κατά 21% μέχρι το 2020 σε σχέση με το 2005, το οποίο θεωρείται
πολύ ψηλό ποσοστό για την Κύπρο. Επί του παρόντος, το νησί βρίσκεται
πολύ πίσω στην επίτευξη του στόχου αυτού και ως αποτέλεσμα θα υπάρξει
χρηματική ποινή από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Η εξεύρεση φυσικού αερίου, αν και δεν είναι μια ανανεώσιμη πηγή
ενέργειας, θα μπορούσε να μας βοηθήσει με την εκπλήρωση των δεσμεύσεών
μας. Το συμπιεσμένο φυσικό αέριο (ΣΦΑ) είναι μεθάνιο το όποιο
αποθηκεύεται υπό πίεση και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εναλλακτικό
καύσιμο αντί της βενζίνης ή πετρελαίου. Αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε
αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης, αστικά λεωφορεία, μικρά φορτηγά και ταξί. Η
χρήση ΣΦΑ σε οχήματα μπορεί να επιφέρει 20% με 30% μείωση στις εκπομπές
διοξειδίου του άνθρακα σε σύγκριση με τη βενζίνη, καθιστώντας το ένα
από τα καθαρότερα διαθέσιμα ορυκτά καύσιμα. Επίσης το κόστος του ΣΦΑ ανά
γαλόνι είναι περίπου το ένα τρίτο της τιμής ενός γαλονιού βενζίνης
-πολύ σημαντικό αν λάβουμε υπόψη την τρέχουσα οικονομική κατάσταση του
νησιού. Σήμερα υπάρχουν περίπου ένα εκατομμύριο οχήματα στην Ευρώπη που
λειτουργούν με ΣΦΑ και περίπου 3000 πρατήρια καυσίμων. Αυτοί οι αριθμοί
αυξάνονται σταδιακά κάθε χρόνο. Σχεδόν όλοι οι κατασκευαστές αυτοκινήτων
προσφέρουν μοντέλα στην γκάμα τους που κινούνται με ΣΦΑ. Υπάρχει επίσης
η δυνατότητα μετατροπής του αυτοκινήτου για να κινείται με ΣΦΑ, όπως
γίνεται και με το υγραέριο, δημιουργώντας ταυτόχρονα και θέσεις
εργασίας.
•ΚΙΝΗΣΗ ΓΙΑ ΧΡΗΣΗ
Η κυπριακή κυβέρνηση θα πρέπει να προωθήσει τη σχετική νομοθεσία για τη
χρήση συμπιεσμένου φυσικού αερίου στον τομέα των μεταφορών και να δώσει
και οικονομικά κίνητρα ούτως ώστε περισσότεροι άνθρωποι να το
χρησιμοποιήσουν.
(από την εφημερίδα "ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ")