Ως "πρωθυπουργός εν αναμονή" αναφέρουν οι Financial Times, ότι παρουσιάζεται ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Αλέξης Τσίπρας. Το σχέδιο ΣΥΡΙΖΑ για αναδιάρθρωση χρέους και έκδοση ομολόγων συνδεδεμένων με το ΑΕΠ. Η απαίτηση για ευρωπαϊκό "New Deal" και οι αντιδράσεις των ευρωπαίων στο φόρουμ του Ambrosetti.
Όπως θα περίμενε κανείς από τον ηγέτη του κόμματος της ελληνικής ριζοσπαστικής αριστεράς, ο Αλέξης Τσίπρας διατυπώνει πολλές οξύτατες κριτικές κατά της οικονομικής πολιτικής της ευρωζώνης: η ζήτηση είναι πολύ αδύναμη, η δημοσιονομική πειθαρχία πολύ αυστηρή, οι αποπληρωμές για το χρέος πολύ υψηλές και η ανάπτυξη είναι αναιμική σχεδόν ανύπαρκτη.
Αλλά σε αντίθεση με πολλούς λαϊκιστικές πολιτικούς που έχουν αναδυθεί σε όλη την Ευρώπη μετά το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης, ο κ. Τσίπρας δηλώνει ότι είναι φιλοευρωπαϊστής και ότι θέλειη Ελλάδα να μείνει στο ευρώ. Ο εκπεφρασμένος στόχος του είναι να μεταρρυθμίσει την Ε.Ε. και όχι να την διαλύσει και έχει προσπαθήσει να πουλήσει αυτό το μήνυμα στο εξωτερικό.
«Χρειαζόμαστε μια νέα ευρωπαϊκή συμφωνία αν θέλουμε να ξεπεράσουμε την κρίση» σημειώνει, σε συνέντευξη του με τους F.T. «Η κρίση δεν αφορά μόνο την Ελλάδα ή την Ιρλανδία ή την Πορτογαλία. Είναι μια δομική κρίση της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Το όνομα του κ. Τσίπρα έγινε γνωστό όταν ο ΣΥΡΙΖΑ, μια συμμαχία αριστερών συνιστωσών, βγήκε δεύτερο λίγο πίσω από την κεντροδεξιά Νέα Δημοκρατία στις κρίσιμες εκλογές του 2012, όταν η ελληνική κρίση βρισκόταν στο απόγειο της. Την ώρα που διογκώνονταν οι ανησυχίες ότι η Ελλάδα ετοιμάζεται να βγει από το ευρώ, ο κ. Τσίπρας υποσχέθηκε να σχίσει τη«βάρβαρη» συμφωνία διάσωσηςκαι να επιβάλει έναν αυστηρό φόρο πλούτου για να χρηματοδοτήσει τον προϋπολογισμό.
Η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στις φετινές ευρωεκλογές και η διεύρυνση του προβαδίσματος στις δημοσκοπήσεις έναντι του κυβερνητικού συνασπισμού συντηρητικών και σοσιαλιστών, έχει παρακινήσει τον κ. Τσίπρα να εγκαταλείψει το αντιδραστικό προφίλ και να υιοθετήσει αυτό του μελλοντικού πρωθυπουργού.
Ως εκ τούτου, παρουσιάστηκε αυτόν τον μήνα στο φόρουμ του Ambrossetti στην Ιταλία, όπου συναντήθηκε με την ελίτ της Ε.Ε.ενώ παράλληλα προκάλεσε ορισμένους από τους ανώτατους αξιωματούχους της να επανεξετάσουν την προσέγγιση τους.
Ο κ. Τσίπρας έχει καλωσορίσει την πρόσφατη κίνηση της ΕΚΤνα μειώσει τα επιτόκια και να δηλώσει την πρόθεση της να αγοράσει τιτλοποιημένα παράγωγα (ABS) για να αντιμετωπίσει τον αποπληθωρισμό. Αλλά υποστηρίζει πως δεν αρκούν: η ευρωζώνη χρειάζεται ένα πλήρες πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης και μαζικές δαπάνες σε υποδομές σε όλη την Ευρώπη για να τονωθεί η ζήτηση, να μειωθεί η τεράστια ανεργία και να αποτραπεί η «κοινωνική καταστροφή».
«Θέλουμε να σταματήσουμε την λιτότητα και προσπαθούμε να διαπραγματευτούμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο μια συμμαχία περιφερειακών κρατών» αναφέρει. «Πιστεύω ότι είναι αναγκαίο να σπάσουμε αυτό το πλαίσιο τουμερκελισμού και της γερμανικής ηγεμονίας» προσθέτει.
Ο κ. Τσίπρας πιστεύει ότι οι ιδέες αυτές κερδίζουν έδαφος στην ευρωζώνη. Οι διαφορές έχουν να κάνουν πολλές φορές με τον τόνο και τα μεγέθη. Ο ίδιος θεωρεί ότι είναι ειρωνικό που πολλοί Ευρωπαίοι ηγέτες καλωσόρισαν την τελευταία ομιλία του Μάριο Ντράγκι, προέδρου της ΕΚΤ, στην οποία κάλεσε τις κυβερνήσεις να χρησιμοποιήσουν τα διαθέσιμα δημοσιονομικά περιθώρια για να τονώσουν την ζήτηση και να προωθήσουν μεταρρυθμίσεις, ενώ ο Αρνό Μοντεμπούρ, ο αριστερός υπουργός βιομηχανίας έχασε την θέση του γιατί έλεγε πάνω κάτω το ίδιο πράγμα.
Ο κ. Τσίπρας, ο οποίος μπορεί να αναδυθεί ως πρωθυπουργός της Ελλάδας ακόμα και την επόμενη χρονιά αν το κοινοβούλιο δεν καταφέρει να εκλέξει νέο πρόεδρο και διενεργηθούν αναγκαστικά νέες εκλογές, χρειάζεται απεγνωσμένα μια νέα συναίνεση μεταξύ των Ευρωπαίων η οποία θα βοηθήσει να βγει η Ελλάδα από τον οικονομικό της λάκκο.
Μια άνευ προηγουμένου εξαετής ύφεση φτάνει επιτέλους στο τέλος, αλλά έχει συρρικνώσει την οικονομία κατά ένα τέταρτο. Οι βαθιές περικοπές στους μισθούς έχουν οδηγήσει πάνω από το 30% του πληθυσμού κάτω από το όριο της φτώχειας της Ε.Ε.
Μολονότι η Ελλάδα βρίσκεται σε τροχιά να ξεπεράσει τους δημοσιονομικούς στόχους που έχει συμφωνήσει με τους διεθνείς δανειστές – την Ε.Ε., τηνΕΚΤ και το ΔΝΤ– παραμένουν οι διαφωνίες για το αν θα χρειαστεί νέα χρηματοδότηση τα επόμενα δύο χρόνια και πως θα προσεγγίσει το επίμαχο ζήτημα της αναδιάρθρωσης του χρέους.
Η οικονομική ομάδα του Α. Τσίπρα, η οποία περιλαμβάνει αρκετούς ακαδημαϊκούς εκπαιδευμένους σε ΗΠΑ και Μεγάλη Βρετανία, έχει καταλήξει σε μια«δαιμόνια» πρόταση: σε μια επίδειξη ευρωπαϊκής αλληλεγγύης οι χώρες της ευρωζώνης θα προσφέρουν στην χώρα «ανακούφιση χρέους».
Άλλες χώρες και δημόσιοι θεσμοί κατέχουν το 80% του χρέους της Ελλάδας το οποίο αντιστοιχεί σε 175% του ΑΕΠ. Μεγάλο μέρος από αυτό το χρέος θα αναδιαρθρωθεί σε ομόλογα συνδεδεμένα με το ΑΕΠ δίνοντας στις άλλες κυβερνήσεις της ευρωζώνης ένα οικονομικό κίνητρο να τονώσουν την ανάπτυξη της χώρας, υποστηρίζει.
«Έχουμε να πληρώσουμε 10 δις ευρώ σε τόκους το χρόνο και την ίδια στιγμή να «τρέχουμε» ένα πρωτογενές πλεόνασμα 4,5% του ΑΕΠ προκειμένου να ξεπληρώσουμε τους δανειστές μας. Χωρίς ανάπτυξη είναι αδύνατο να ξεπεράσουμε την κρίση», υποστηρίζει.
Ο κος Τσίπρας ελπίζει ότι οι ετήσιες πληρωμές για το χρέος μπορούν να μειωθούν κατά 5 δις. ευρώ το χρόνο επιτρέποντας στη χώρα να διαθέσει περισσότερα χρήματα στον σκληρά πιεσμένο πληθυσμό και να πυροδοτήσει ανάπτυξη. «Το σχέδιό μας είναι να αυξήσουμε τους κατώτατους μισθούς και τις χαμηλότερες συντάξεις και να δημιουργήσουμε μια καλύτερη ψυχολογία στην πραγματική οικονομία. Δεύτερον, θα κάνουμε ορισμένες αλλαγές στο φορολογικό σύστημα και θα έχουμε κάποιες στοχευμένες φορολογικές μειώσεις», λέει.
Κρίνοντας από την σκληρή απάντηση των πολιτικών στο φόρουμ του Ambrosetti η Ελλάδα δεν θα έχει εύκολο έργο στο να πείσει τους εταίρους της στην ευρωζώνη να είναι τόσο γενναιόδωροι. Πολλές κυβερνήσεις είναι ακόμα θυμωμένες με την αποτυχία της Αθήνας να χτυπήσει τη φοροδιαφυγή των πλουσίων και την αναβλητικότητα αναφορικά με τις δομικές μεταρρυθμίσεις.
Όποια και αν είναι η έκβαση στην ευρωπαϊκή σκηνή, ο κος Τσίπρας δεν ξεπέρασε τη βάση. Μια εβδομάδα μετά το Ambrosetti επέστρεψε στην Ελλάδα για την ΔΕΘ με υποσχέσεις στους υποστηρικτές του για αποκατάσταση του κατώτατου μισθού στα (μη ανταγωνιστικά) προ κρίσης επίπεδα, επιδότηση ενοικίου και προσφοράς σίτισης για τις οικογένειες με χαμηλά εισοδήματα.
«Θα γιατρέψουμε τις πληγές και τις αδικίες (των χρόνων του μνημονίου)… Και ο κάθε ένας που παράνομα απολύθηκε θα κερδίσει ξανά την εργασία του», είπε ο κος Τσίπρας, δείχνοντας περισσότερο σαν τον παλιό του εαυτό.