Η ΡΑΕ αναλαμβάνει ρόλο-«κλειδί» για τη συμβατή με το
κοινοτικό δίκαιο λειτουργία του ΔΕΣΦΑ, ενόψει της επιδιωκόμενης μεταβίβασης του
66% των μετοχών του Διαχειριστή στην αζέρικη
Socar. Με τροπολογία που κατατέθηκε στη
Βουλή και η οποία αναμένεται να ψηφισθεί εντός του Σεπτεμβρίου, η εποπτεία της
ΡΑΕ στο ΔΕΣΦΑ ενισχύεται και υπογραμμίζεται ακόμη περισσότερο , καθώς αποκτά τη
δυνατότητα να μπλοκάρει κάθε απόφαση των μετόχων που δεν θα συνάδει με το
κοινοτικό δίκαιο.
Πιο συγκεκριμένα, στην τροπολογία, που
συμπεριλαμβάνεται σε νομοσχέδιο του υπουργείου Υγείας, η ΡΑΕ αποκτά το δικαίωμα
να αναστείλει την άσκηση δικαιώματος ψήφου των μετόχων του ΔΕΣΦΑ υπό τις εξής
προϋποθέσεις:
1. Όταν
επίκειται απόφαση, η οποία να επηρεάζει τη χρηματοδότηση των αναγκαίων
επεκτάσεων του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου.
2. Όταν
επίκειται απόφαση που δεν θα επιτρέπει την επέκταση του ΕΣΦΑ.
3. Όταν
απειλείται η προμήθεια φυσικού αερίου της Ε.Ε. από τις αποφάσεις του ΔΕΣΦΑ.
Επί της ουσίας οι ρυθμίσεις αυτές αφορούν ευθέως στη
Socar
και
προωθούνται κατ’ επιταγή της Κομισιόν, στο πλαίσιο της ολοκλήρωσης της
πιστοποίησης του ΔΕΣΦΑ. Αρμόδιες πηγές που μίλησαν στο
energia.
gr εκτιμούν ότι με την ψήφιση της
τροπολογίας ανοίγει πλέον ο δρόμος για την είσοδο της
Socar
στο
ΔΕΣΦΑ και την ολοκλήρωση της διαδικασίας πώλησης. Ωστόσο, υπάρχουν ακόμη
ορισμένα ζητήματα, τα οποία, κατά τα φαινόμενα, αφήνουν ανοικτά ορισμένα
παραθυράκια για την επιβολή, ενδεχομένως, αυστηρότερων όρων στο μέλλον, τα
οποία σαφώς θα δοκιμάσουν τις αντοχές των αζέρων.
Καταρχήν, σύμφωνα με τις πληροφορίες του
energia.
gr, είναι σε εξέλιξη αυτή τη στιγμή
έλεγχος που διεξάγει η Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ε.Ε. σχετικά με
ζητήματα ανταγωνισμού που αναφύονται σε κάθε εξαγορά, άρα και του ΔΕΣΦΑ. Κατά
δεύτερον, η ίδια Διεύθυνση στην απάντηση της προς τη ΡΑΕ στα τέλη Ιουλίου -για
τη διαδικασία Πιστοποίησης- ζητούσε να επιβληθούν ακόμη περισσότερο αυστηρά
μέτρα, πέραν των όσων υποδείκνυε, ένα τρίμηνο μετά την ολοκλήρωση της
διαδικασίας Πιστοποίησης του Διαχειριστή. Συν τοις άλλοις, το Νοέμβριο θα
προκύψει νέα Κομισιόν και τίποτε δεν αποκλείει να ανοίξει ξανά το φάκελο ΔΕΣΦΑ.
Μετά την ψήφιση της τροπολογίας, αναμένεται από τη
ΡΑΕ να εκδώσει και τυπικά πλέον την απόφαση της για την πιστοποίηση του ΔΕΣΦΑ. Αυτό
θα επιτρέψει, όπως έλεγαν οι ίδιες πηγές, να γίνει η επίσημη παράδοση του 66%
των μετοχών του Διαχειριστή στη
Socar.
Σύμφωνα με πληροφορίες του
energia.
gr, η επιλογή της νομοθετικής
ρύθμισης, προκειμένου να ελέγχεται η
Socar, φαίνεται να συνιστά επί της ουσίας στροφή 180
μοιρών της Κομισιόν, η οποία διέρρεε στις αρχές του καλοκαιριού σκληρές
αιτιάσεις και προϋποθέσεις για την πώληση του ΔΕΣΦΑ. Μία από αυτές,
υπενθυμίζεται, ήταν και η πώληση μεριδίου του 66% από τη
Socar
σε
τρίτη, ευρωπαϊκή εταιρία, προκειμένου να μην δημιουργηθούν ζητήματα αντίθετα με
το κοινοτικό δίκαιο και κυρίως για να μην υπάρξει προηγούμενο νομοθετικό
status
quo, το οποίο θα μπορούσε να
χρησιμοποιήσει η
Gazprom
για
τον
South
Stream.
Το πώς φθάσαμε από τις αιτιάσεις εκείνες στη σημερινή ρύθμιση, η οποία
χαρακτηρίζεται
soft
measure,
αποδίδεται από αξιόπιστες πηγές «σε έξωθεν πιέσεις», που μορφοποιούνται στην
πλευρά των ΗΠΑ, πολύ καλού συμμάχου του Αζερμπαϊτζάν, στην ουκρανική κρίση, που
αναδεικνύει τη σημασία του αζέρικου φυσικού αερίου για την Ευρώπη και στην
ενίσχυση, με κάθε τρόπο, του Νοτίου Διαδρόμου φυσικού αερίου.
Έτσι, οι αζέροι φαίνεται ότι δεν έκαναν καμία
υποχώρηση. Το να λειτουργούν με βάση τους κοινοτικούς κανόνες είχαν δηλώσει
εξαρχής την πρόθεση τους και άλλωστε γνώριζαν πολύ καλά τι αγόραζαν. Στο
ερώτημα του
energia.
gr γιατί ο έλεγχος αυτός δεν
παρέχεται ως δικαίωμα στην ελληνική πολιτεία, η απάντηση που δόθηκε είναι,
γιατί το δημόσιο είναι μειοψηφικός μέτοχος στο ΔΕΣΦΑ, άρα δεν μπορούσε να
αναλάβει τον έλεγχο συμβατότητας με το κοινοτικό δίκαιο. Συν τοις άλλοις,
τονίσθηκε, οι κατά τόπους Ρυθμιστές έχουν εκ της κοινοτικής νομοθεσίας την
ευθύνη του ελέγχου των Διαχειριστών φυσικού αερίου και όχι τα κράτη-μέλη.
Πάντως, υπήρξε και μία ακόμη υποχώρηση προς τους
αζέρους. Η ανάκληση της άσκησης του δικαιώματος ψήφου, με βάση την τροπολογία
που κατατέθηκε, δεν θα γίνεται αυθαίρετα από τη ΡΑΕ, αλλά ύστερα από ακρόαση
των μετόχων της εταιρίας. Με άλλα λόγια, θα έχουν το δικαίωμα, η
Socar δηλαδή, να αιτιολογούν τις τυχόν
αποφάσεις που λαμβάνουν και εάν γίνονται πειστικές θα δρομολογούνται.