Ενώ τα έθνη συγκεντρώθηκαν για να γιορτάσουν τους Ολυμπιακούς
και Παραολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου, οι οικονομικές υπερδυνάμεις ανταγωνίζονται
για έναν αμφιλεγόμενο στόχο: Πως να είναι πρώτες στον οικονομικό εθνικισμό όσον
αφορά την ηλιακή ενέργεια.
Πρόσφατα στην Ευρώπη, η
SolarWorld ζήτησε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να τεθούν δασμοί στα
κινεζικά προϊόντα. Νωρίτερα, το αμερικανικό υπουργείο Εμπορίου είχε επιβάλει
δασμούς ύψους 30% στα φωτοβολταϊκά της Κίνας. Ως απάντηση, το κινεζικό υπουργείο
αποφάσισε να ξεκινήσει έρευνες για πρακτικές
anti-
dumping
στις εξαγωγές πολυπυριτίου από τις ΗΠΑ και τη Νότια Κορέα.
Αρκετά όμως
. Είναι ώρα να αγκαλιάσουμε
μια παγκόσμια ζώνη ελευθέρου εμπορίου στην τεχνολογία των ΑΠΕ και να ρίξουμε τα
τείχη αντί να τα στήνουμε.
Κατά τη γνώμη μου, ένα αποτέλεσμα από αυτόν τον περιττό πόλεμο
είναι ότι ενίσχυσε την άποψη πως ο ελεύθερος ανταγωνισμός είναι κρίσιμος για
την ανάπτυξη της ανταγωνιστικής ηλιακής ενέργειας. Η αποστολή του κλάδου μας είναι
το να καταστήσει την ηλιακή ενέργεια προσβάσιμη σε όλους. Το πρόβλημα με τα
εμπορικά εμπόδια είναι ότι αυξάνουν την τιμή του καθαρού ηλεκτρισμού, προκαλούν
κατάλοιπα και μειώνουν την απόδοση, ενώ κάνουν και πιο δύσκολο το να
ανταγωνιστεί η ηλιακή ενέργεια τα ορυκτά καύσιμα.
Όπως και με τα αυτοκίνητα, τις τηλεοράσεις και τα
iPhone, το κόστος των ηλιακών
συστημάτων έχει μειωθεί σταδιακά λόγω του παγκόσμιου ανταγωνισμού. Οι περισσότεροι
άνθρωποι γνωρίζουν το Νόμο του Μουρ για τους υπολογιστές. Η βιομηχανία
φωτοβολταϊκών έχει ένα δικό της παρόμοιο φαινόμενο που λέγεται ο Νόμος του Σουάνσον,
από το όνομα του ιδρυτή της αμερικανικής
SunPower. Κάθε φορά που διπλασιάζουμε την παγκόσμια παραγωγή, το
κόστος ανά βατ μειώνεται κατά 20%. Αυτή είναι μια μονόδρομη διαδικασία. Οι τιμές
δεν ξανανεβαίνουν, σε αντίθεση με τα ορυκτά καύσιμα.
Σε ένα άρθρο από τον Μάρτιο του 2012, ο καθηγητής του
Dartmouth, Μάθιου Σλότερ, έθεσε
κάποια καλά επιχειρήματα υπέρ μιας παγκόσμιας συμφωνίας για ελεύθερο εμπόριο
στην τεχνολογία των ΑΠΕ, στα πρότυπα της αντίστοιχης συμφωνίας για την
πληροφορική (ΙΤΑ), η οποία κατέστησε τους υπολογιστές φθηνούς για δισεκατομμύρια
ανθρώπους. Η ΙΤΑ είναι μια συμφωνία που επιβλέπει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου
με σκοπό την εξάλειψη των φόρων και των δασμών στα συγκεκριμένα προϊόντα.
Ο Σλότερ γράφει:
«Η Κίνα και οι ΗΠΑ πρέπει να δείξουν την δέσμευσή τους στην
ανεύρεση λύσεων στην καθαρή ενέργεια για όλο τον κόσμο, καλώντας όσες χώρες
συμφωνούν να συνάψουν μια διεθνή συμφωνία που θα εξαλείψει όλα τα διεθνή και
επενδυτικά εμπόδια στον κλάδο».
Η ιδέα του είχε απήχηση στον επιχειρηματικό κόσμο. Σε απάντηση
για τους δασμούς, ο διεθνής σύνδεσμος
Semiconductor
Equipment
and
Materials
International (
SEMI) που εκπροσωπεί εκατοντάδες
επιχειρήσεις, συμφώνησε λέγοντας:
«Τα φωτοβολταϊκά και άλλοι ενεργειακοί κλάδοι πρέπει να
ξεκινήσουν την μακρά και δύσκολη διαδικασία της συνομολόγησης μιας διεθνούς
συμφωνίας που θα προωθεί το ανοικτό εμπόριο και θα επιταχύνει την υιοθέτηση των
ΑΠΕ».
Ο αμερικανικός σύνδεσμος ηλιακής ενέργειας (
SEIA) υιοθέτησε αντίστοιχες
απόψεις στα πλαίσια των αποφάσεων για τα κινεζικά προϊόντα:
«Είμαστε απογοητευμένοι από την απόφαση της Κίνας να κλιμακώσει
τον εμπορικό πόλεμο με τις ΗΠΑ. Δυστυχώς, οι έρευνες αυτές θα έχουν μια άμεση
αρνητική επίδραση στους αμερικανικούς κατασκευαστές πολυπυριτίου, ασχέτως του
αποτελέσματος. Οι έρευνες απειλούν επίσης την πρόσβαση των κινεζικών εταιρειών
στα πιο αποδοτικά και καινοτόμα προϊόντα πολυπυριτίου. Και πάλι, αυτό που λείπει
από τις αποφάσεις είναι η προσπάθεια ανεύρεσης κοινού τόπου. Η συνεργασία ανάμεσα
στην βιομηχανία και την κυβέρνηση θα βοηθήσει να αποφευχθεί η εμπορική τριβή σε
νωρίτερα στάδια και θα οδηγήσει στη δημιουργία μιας νέας οδού για την διευθέτηση
των εμπορικών διαφορών».
Η
SolarWorld
της Γερμανίας, στηριζόμενη από άλλους ομίλους, έπεισε τις ΗΠΑ
να επιβάλουν δασμούς στα κινεζικά φωτοβολταϊκά και τώρα πιέζει και την Ευρώπη.
Κατά τη γνώμη μου όμως, η πλειοψηφία του κλάδου θέλει να
αποφύγει έναν εμπορικό πόλεμο. Επιβάλλεται να ενωθεί ο κλάδος απέναντι στον
προστατευτισμό στα πλαίσια της μάχης που δίνουμε για την επίτευξη φθηνής ηλιακής
παραγωγής ενέργειας.
Δεδομένης της απουσίας μιας παγκόσμιας συνθήκης για την μείωση
των ρύπων, ας αρχίσουμε ελευθερώνοντας την ηλιακή ενέργεια από τα δεσμά του
μυωπικού προστατευτισμού. Όλες οι χώρες πρέπει να προσφέρουν ελεύθερη πρόσβαση
και κίνητρα για τους καταναλωτές ώστε να υιοθετήσουν τα καλύτερα διαθέσιμα προϊόντα,
ασχέτως του που παράγονται.
Οι δύο μεγαλύτεροι παραγωγοί και καταναλωτές ενέργειας, η Κίνα
και οι ΗΠΑ, πρέπει να ηγηθούν για την συνομολόγηση μιας διεθνούς συνθήκης. Τώρα
που στην Ευρώπη υποβλήθηκε ένα λανθασμένο αίτημα, η Κομισιόν πρέπει να εξετάσει
την επίδραση της συγκεκριμένης υπόθεσης σε ολόκληρη την αγορά φωτοβολταϊκών και
να αναγνωρίσει ότι ένας άσκοπος πόλεμος θα υπονόμευε πολλά χρόνια προόδου.
Ο ευρωπαϊκός κλάδος της ηλιακής ενέργειας απασχολεί 300.000 άτομα
και ο αμερικανικός 100.000. Αν σκεφτούμε ότι η ηλιακή ενέργεια καλύπτει σήμερα
μόλις το 1% των παγκοσμίων ενεργειακών αναγκών, σκεφτείτε πόσες δουλειές μπορούν
να δημιουργηθούν αν ο αριθμός αυτός φτάσει στο 25% ή ακόμη και στο 5%.
Για την αντιμετώπιση παγκοσμίων απειλών, όπως η Κλιματική
Αλλαγή, η μόλυνση, η ενεργειακή ένδεια και η σπανιότητα, χρειαζόμαστε παγκόσμιες
λύσεις που δεν περιορίζονται από πολιτικά εμπόδια. Το χαμηλό κόστος της ηλιακής
ενέργειας είναι καλό για τον κόσμο, απλά χρειαζόμαστε το κουράγιο να συμφωνήσουμε.
(Ο Δρ. Ζενγκρόνγκ Σι είναι ιδρυτής και πρόεδρος της
Suntech, μεγαλύτερης παραγωγού
φωτοβολταϊκών παγκοσμίως, με εργοστάσια στην Κίνα, την Ιαπωνία και τις ΗΠΑ. Το άρθρο δημοσιεύτηκε στους Financial Times)