Οι μεγάλες διεθνείς πετρελαϊκές είναι οι «σταρ» της ενεργειακής αγοράς,
καθώς βρίσκονται πάντα στην πρωτοπορία όσον αφορά την εξόρυξη σε μεγάλα βάθη
και απομακρυσμένες περιοχές, χρησιμοποιώντας την τελευταία λέξη της
τεχνολογίας. Πίσω τους όμως υπάρχουν κάποιες άλλες επιχειρήσεις, οι λεγόμενοι
«εργολάβοι», που αναλαμβάνουν την πιο δύσκολη δουλειά, δίχως να απολαμβάνουν
την ίδια δημοσιότητα. Ονόματα, όπως ηSchlumberger, που συμμετέχει στον
διαγωνισμό του ΥΠΕΚΑ για τα κοιτάσματα στη δυτική Ελλάδα, δεν τα γνωρίζει ο
πολύς ο κόσμος, αλλά αποτελούν βασικό κομμάτι της πετρελαϊκής βιομηχανίας.
ΗSchlumbergerσυμμετέχει από κοινού με την ελληνικήEnergean
Oil &
Gas
στον
διαγωνισμό και αν κερδίσουν, θα είναι μια σπουδαία ευκαιρία για διεύρυνση της συνεργασίας
των δύο εταιρειών, αφού μέχρι σήμερα η Schlumberger προσέφερε τις υπηρεσίες της
στην Energean ως συνεργάτης. Σε κάθε περίπτωση, η ξένη εταιρεία θα λάβει μέρος στην
ανάπτυξη των κοιτασμάτων ως στρατηγικός τεχνικός εταίρος, δίχως όμως να λάβει
μερίδιο, εξασφαλίζοντας έτσι την τεχνική επάρκεια της όλης προσπάθειας της Energean.
Αξίζει λοιπόν να δει κανείς τι ακριβώς είναι σε θέση να κάνουν επιχειρήσεις
σαν αυτή σήμερα: Πριν από 15 χρόνια, οι γεωτρήσεις γίνονταν κατά κανόνα κάθετα,
ενώ οι καλύτερες εταιρείες είχαν τη δυνατότητα να στρέψουν σε μια μικρή κλίση
την φορά του γεωτρύπανου, καθώς αυτό κατέβαινε στο υπέδαφος. Σήμερα όμως,
υπάρχει ο τρόπος να γίνει η λεγόμενη «κατευθυνόμενη γεώτρηση» (directionaldrilling),
δηλαδή να στραφεί το τρυπάνι οριζόντια, καλύπτοντας μια πολύ μεγαλύτερη έκταση
από ότι προηγουμένως.
Την ίδια στιγμή, έχουν αναπτυχθεί πολύ και τα αισθητήρια όργανα που
χρησιμοποιούνται σε μια γεώτρηση. Πλέον, υπάρχουν συστήματα που ενημερώνουν σε
πραγματικό χρόνο τους μηχανικούς για δεδομένα όπως η ραδιενέργεια των
πετρωμάτων και η ευαισθησία τους στα ηλεκτρομαγνητικά κύματα, εκτός από τα
παραδοσιακά στοιχεία για την σύσταση των ιζημάτων, την πίεση και τις
θερμοκρασίες κατά μήκος του πηγαδιού.
Τις περισσότερες από αυτές τις εργασίες δεν τις αναλαμβάνουν οι ίδιες οι
πετρελαϊκές, αλλά τις αναθέτουν ως εργολαβία σε συνεργάτες τους. Οι εταιρείες
αυτές αποτελούν έναν πολύ συγκεκριμένο κλάδο ο οποίος έχει μεγεθυνθεί τα
τελευταία χρόνια καθώς η τιμή του πετρελαίου αυξάνεται διεθνώς και οι τεχνικές
απαιτήσεις είναι πολύ μεγαλύτερες για τα νέα κοιτάσματα. Η ίδια ηSchlumbergerείχε
πέρυσι έσοδα της τάξης των 40 δις δολαρίων και κέρδη 5 δις δολαρίων, ενώ η
κεφαλαιοποίησή της έχει τετραπλασιαστεί την τελευταία δεκαετία στα 91 δις
δολάρια. Πρόκειται για ένα μέγεθος μεγαλύτερο από τηνEni(82 δις),
τηνStatoil(75 δις) και τηνConocoPhillips(71 δις), Που
αποτελούν μερικούς από τους μεγαλύτερους πελάτες τους, όπως επισημαίνει το
περιοδικόEconomist.
Όπως είναι φυσικό, όμιλοι σαν τηνSchlumbergerεπενδύουν τεράστια
ποσά για την έρευνα, καθώς από αυτή εξαρτάται η θέση τους στην αγορά. Η
συγκεκριμένη εταιρεία επένδυσε πέρυσι πάνω από 1 δις δολάρια στην έρευνα και
ανάπτυξη νέων τεχνολογιών, όσα δηλαδή επένδυσε και ηExxonMobil, η
μεγαλύτερη πετρελαϊκή του κόσμου. Σε κάθε περίπτωση, στόχος είναι να μπορούν οι
εργολάβοι να παρέχουν ειδικευμένες υπηρεσίες στις μεγάλες πετρελαϊκές.
Τέλος, στο οικονομικό κομμάτι, πολλές φορές τα συμβόλαια που υπογράφονται
μεταξύ των δύο πλευρών εξαρτώνται από την απόδοση. Με άλλα λόγια, αν ηSchlumbergerγια
παράδειγμα, αναλάβει μια γεώτρηση και παράγει περισσότερο πετρέλαιο του
αναμενόμενου, τότε μπορεί να λάβει και μεγαλύτερη ανταμοιβή. Πάντως, η διοίκηση
της εταιρείας τονίζει ότι μέχρι σήμερα η πολιτική της είναι να μην ασχολείται
με την απόκτηση μεριδίων σε κοιτάσματα, καθώς δεν επιθυμεί να αναλάβει το
σχετικό ρίσκο. Όπως πληροφορήθηκε το Energia.gr, η Schlumberger θα συνεχίσει
και στη χώρα μας την πολιτική αυτή, παραμένοντας ενεργή μονάχα στο τεχνικό κομμάτι,
δίχως να λάβει μέρος στην επένδυση με κάποιο μερίδιο. Έστω και έτσι όμως, η
συμμετοχή της αποτελεί ψήφο εμπιστοσύνης για τον εγχώριο κλάδο του πετρελαίου, δημιουργώντας
σημαντικά προηγούμενα για την συνέχεια.
Σε κάθε περίπτωση, η παρουσία της
Schlumberger
στην Ελλάδα έχει μεγάλο
ενδιαφέρον καθότι η συνεργασία με την
Energean
στην ανάπτυξη κοιτασμάτων στη
Δυτική Ελλάδα εγγυάται την χρησιμοποίηση της τελευταίας λέξης της τεχνολογίας.
Κάτι που φαίνεται ότι είναι απαραίτητο, ειδικά στα Ιωάννινα, όπου οι
προγραμματισμένες γεωτρήσεις είναι εξαιρετικά μεγάλου βάθους και λόγω των υψηλών
πιέσεων η τεχνολογία θα δοκιμαστεί στα όριά της.