Πρωτοπόρος σε ευρωπαϊκό επίπεδο είναι η Ελλάδα στην ανακύκλωση μικρών
μπαταριών, διαθέτοντας -αναλογικά με τον πληθυσμό της- το πιο
ανεπτυγμένο δίκτυο ειδικών κάδων. Δεν είναι τυχαία λοιπόν η έγκαιρη
κάλυψη των ευρωπαϊκών στόχων.
Η οργανωμένη ανακύκλωση φορητών
ηλεκτρικών στοιχείων (μπαταριών) ξεκίνησε στην Ελλάδα το 2005, με τη
δημιουργία του αντίστοιχου συστήματος, από τη μη κερδοσκοπική εταιρεία
Ανακύκλωση Φορητών Ηλεκτρικών Στηλών (ΑΦΗΣ Α.Ε.). Η ανάπτυξη από τότε
ήταν ορμητική, καθώς το 2005 συλλέχθηκαν μπαταρίες βάρους 81 τόνων, το
2006, 218 τόνων, το 2007, 442 τόνων, το 2008, 497 τόνων, το 2009, 629
τόνων και το 2010, 712 τόνων. Το 2011 υπήρξε πτώση στους 657 τόνους
(περίπου 26,3 εκατομμύρια μπαταρίες), ως αποτέλεσμα της ύφεσης.
Πρόκειται για αποτέλεσμα της μειωμένης κατανάλωσης, αλλά και της κακής
ψυχολογίας του κόσμου. Ενδεικτικό των μειωμένων πωλήσεων μπαταριών είναι
ότι οι εισφορές των εταιρειών που διαθέτουν στην αγορά ηλεκτρικά
στοιχεία (είναι ανάλογες των πωλήσεων) ήταν μειωμένες πέρσι κατά 25%.
Πάντως,
η συνολική πορεία διαμόρφωσε πολύ εντυπωσιακά αποτελέσματα, ανώτερα
αντίστοιχων φορέων σε χώρες με ανεπτυγμένα συστήματα ανακύκλωσης
(Αγγλία, Σουηδία, Φινλανδία, Δανία, Ιταλία, Ισπανία). Συνολικά, στα έξι
χρόνια αφ’ ότου ξεκίνησε το πρόγραμμα, έχουν συλλεχθεί πάνω από
132.000.000 φορητές μπαταρίες, οι οποίες έχουν ήδη ανακυκλωθεί σε
εργοστάσια του εξωτερικού (σήμερα στο Βέλγιο), καθώς δυστυχώς στην
Ελλάδα δεν διαθέτουμε ανάλογη μονάδα.
Αποτέλεσμα της σημαντικής
προσπάθειας είναι να έχει καλυφθεί ο στόχος συλλογής του 35% των
μπαταριών που διακινούνται τέσσερα χρόνια νωρίτερα από το 2012 που έχει
προσδιορίσει η Ευρωπαϊκή Ενωση. Βεβαίως, τα πράγματα θα γίνουν πιο
δύσκολα στο επόμενο βήμα, όταν από το 2016 η ανακύκλωση πρέπει να φτάσει
το 45%.
Η ξεχωριστή επιτυχία της ανακύκλωσης μπαταριών οφείλεται
σε τρεις παράγοντες: Κατ’ αρχήν, στη μεγάλη διαφημιστική προσπάθεια για
την ενημέρωση του κοινού, κάτι που δεν έχει γίνει σε άλλα συστήματα.
Δεύτερον, στη μεγάλη διασπορά των ειδικών κάδων ανακύκλωσης (πρόκειται
για τις στήλες που γίνονται... πολύχρωμες όταν γεμίσουν από μπαταρίες)
και έχουν ήδη τοποθετηθεί σε 57.000 σημεία (η υποχρέωση της χώρας ήταν
για 10.000 κάδους). Ο αριθμός των σημείων ανακύκλωσης αναδεικνύει την
Ελλάδα δεύτερη στην Ευρώπη σε απόλυτο αριθμό πίσω μόνο από τη Γερμανία.
Ας σημειωθεί ότι η πολύ μεγαλύτερη Γαλλία βρίσκεται στην τρίτη θέση με
29.000 κάδους.
Mεγάλη η ανταπόκριση
Αλλά,
ο τρίτος παράγοντας (που σε μεγάλο βαθμό έχει διαμορφώσει και τη ζήτηση
κάδων και τη μεγάλη διασπορά τους) είναι η ανταπόκριση των πολιτών, η
οποία επανειλημμένα έχει εντυπωσιάσει τους υπεύθυνους της ΑΦΗΣ και
διαψεύδει την αντίληψη που θέλει τους Ελληνες παθητικούς ή και
αρνητικούς στην ανακύκλωση. Οταν υπάρχει ενημέρωση και οργάνωση, τότε οι
πολίτες ανταποκρίνονται πολύ θετικά. Ιδιαίτερη προσπάθεια γίνεται για
την ενημέρωση και κινητοποίηση των μαθητών, οι οποίοι εκτός του ότι
είναι συχνοί χρήστες φορητών μπαταριών διαμορφώνουν στάση ζωής για το
μέλλον.
Στις στήλες συλλογής ρίχνουμε όλα τα είδη μπαταριών μέχρι
1,5 κιλό, είτε είναι μιας χρήσης είτε επαναφορτιζόμενες. Οι μπαταρίες
φυσικά πρέπει να ρίχνονται διαχωρισμένες από τη συσκευή. Για μεγαλύτερες
μπαταρίες ή ηλεκτρικούς συσσωρευτές υπάρχει άλλο σύστημα, η ΣΥΔΕΣΥΣ
Α.Ε.
Η ανακύκλωση των μπαταριών είναι εξαιρετικά χρήσιμη
περιβαλλοντικά, καθώς περιέχουν επικίνδυνα χημικά στοιχεία, όπως ο
μόλυβδος, το κάδμιο και ο υδράργυρος. Οταν οι μπαταρίες πέφτουν στους
ΧΥΤΑ ή πολύ περισσότερο σε χωματερές, τα στοιχεία αυτά διαρρέουν και
μολύνουν το περιβάλλον, ενώ ο κίνδυνος μεγαλώνει σε ενδεχόμενο φωτιάς.
Με την ανακύκλωση ανακτώνται τα χημικά στοιχεία και
επαναχρησιμοποιούνται, με αποτέλεσμα μεγάλη ανάκτηση φυσικών πόρων.
Υπολογίζεται πως για κάθε μπαταρία που ανακυκλώνεται, εξοικονομείται έως
και το 80% της ενέργειας.
Για περισσότερες πληροφορίες ή για την
κατάθεση αιτήματος δωρεάν τοποθέτησης κάδων στην ιστοσελίδα www.afis.gr
(από την εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 16/06/2012)