Στο
πλαίσιο αναζήτησης ανανεώσιμων και καθαρότερων πηγών ενέργειας, η πυρηνική
ενέργεια παραμένει μια βιώσιμη επιλογή. Για να γίνει μια ακόμα ασφαλέστερη
επιλογή, μια ολλανδική εταιρεία πυρηνικής έρευνας άρχισε πειράματα με ένα είδος
πυρηνικής σχάσης που χρησιμοποιεί αλάτια θορίου.
Ξεπερνώντας τον πυρηνικό φόβο
Μέχρι
οι επιστήμονες να ανακαλύψουν τον τρόπο να σταθεροποιήσουν την πυρηνική
σύντηξη, η πιο ισχυρή διαθέσιμη πηγή ενέργειας παραμένει η σχάση. Παρόλο που
ήδη αρκετές χώρες χρησιμοποιούν μονάδες αντιδραστήρων πυρηνικής σχάσης,
εξακολουθεί να υφίσταται ένας παρατεταμένος φόβος σχετικά με την τεχνολογία
αυτή, εξαιτίας αρκετών περιπτώσεων τήξης των πυρήνων των αντιδραστήρων στο
παρελθόν.
Τι θα
γινόταν όμως εάν η πυρηνική σχάση γινόταν ασφαλέστερη;
Αυτή
είναι εδώ και χρόνια η προσδοκία μιας τεχνολογίας πυρηνικών αντιδραστήρων που
χρησιμοποιεί τα φυσικώς απαντώμενα, ήπια ραδιενεργά άλατα θορίου αντί του
ουρανίου. Τώρα, η
NRG, μια
ολλανδική εταιρεία πυρηνικών υλικών, έχει εγκαινιάσει με επιτυχία τις δοκιμές πυρηνικής
σχάσης με χρήση αλάτων θορίου. Είναι η πρώτη εταιρεία που δραστηριοποιείται
στον τομέα αυτό από τις αρχές της δεκαετίας του 1970, οπότε και έληξαν τα πειράματα
με θόριο στο
Oak
Ridge
National
Lab
στις ΗΠΑ. Περισσότερα από 45 χρόνια μετά, η πυρηνική σχάση με βάση το θόριο
εξακολουθεί να είναι τόσο ελπιδοφόρα όσο ποτέ.
Ένας
αντιδραστήρας αλάτων θορίου, ο οποίος αποτελεί τύπο αντιδραστήρα τηγμένου
άλατος, υπόσχεται ένα ασφαλέστερο είδος πυρηνικής ενέργειας. Είναι σχεδιασμένος
για να αυτοπροστατεύεται από την τήξη του πυρήνα, ενώ, επιπλέον, δεν είναι τόσο
εύκολο να αξιοποιηθεί σε οπλικές εφαρμογές όπως το ουράνιο. Για να επιτύχει
αυτό το είδος πυρηνικής αντίδρασης, το θόριο τοποθετείται στον αντιδραστήρα
προκειμένου να απορροφήσει νετρόνια, τα οποία το μετατρέπουν σε τεχνητό ισότοπο
του ουρανίου. Το πρόγραμμα της NGR εγκαινιάζεται με τη δοκιμή πολλών σχεδίων αντιδραστήρων
μικρής κλίμακας, ενώ το πρώτο πείραμα του προγράμματος χρησιμοποιεί μια διάταξη
που καλείται ταχύς αντιδραστήρας τηγμένου άλατος (
molten-
salt
fast
reactor) και στην οποία λαμβάνει
χώρα η καύση αλάτων θορίου. Ο αντιδραστήρας αυτός θα μπορούσε, τουλάχιστον
θεωρητικά, να καταναλώσει χρησιμοποιημένο πυρηνικό καύσιμο από τους κοινούς
αντιδραστήρες σχάσης με βάση το ουράνιο. Είναι επίσης δυνατό να χρησιμοποιηθεί
το θόριο σε υγρή μορφή, με τα σχέδια αντιδραστήρων που έχουν κατασκευαστεί βάσει
του υγρού θορίου να είναι ουσιαστικά αυτορυθμιζόμενα και ασφαλή.
Πυρηνικό μέλλον
Στην
παρούσα χρονική συγκυρία που πολλές χώρες είναι περισσότερο από ποτέ διατεθειμένες
να ακολουθήσουν καθαρότερες εναλλακτικές πηγές ενέργειας, εμφανίζεται
ανανεωμένο ενδιαφέρον για τη σχάση με βάση το θόριο. Η πυρηνική σύντηξη παραμένει
δυνητικά η ασφαλέστερη και πιο ισχυρή πηγή ενέργειας που μπορεί να αξιοποιήσει η
ανθρωπότητα, ικανή να παράγει τέσσερις φορές περισσότερη ενέργεια από τη σχάση.
Ωστόσο, παρόλο που έχει σημειωθεί σημαντική ανάπτυξη στην έρευνα σχετικά με τη
σύντηξη, ενδέχεται να απαιτηθεί περισσότερος χρόνος μέχρι να μπορέσει να
σταθεροποιηθεί αρκετά για να χρησιμοποιηθεί εκτεταμένα.
«Είναι
μια τεχνολογία με πολλές προοπτικές για την παραγωγή ενέργειας μεγάλης κλίμακας»,
ανέφερε ο
Sander
de
Groot
της
NRG, σύμφωνα με τον
ιστότοπο
Thorium
Energy
World.
«Θέλουμε να έχουμε προβάδισμα τη στιγμή που θα σημειωθεί η έκρηξη της
τεχνολογίας αυτής».
Εκτός
από την
NRG, υπάρχουν
επίσης αρκετές νεοφυείς εταιρείες στις ΗΠΑ που ερευνούν την τεχνολογία αυτή. Η
Κίνα ενσωματώνει αντιδραστήρες αλάτων θορίου στα μεγάλης κλίμακας σχέδιά της
για την ενίσχυση της πυρηνικής της βιομηχανίας, με τα οποία αναμένεται να
προστεθούν 30 νέες μονάδες με βάση τον ουράνιο στους 34 αντιδραστήρες που ήδη
λειτουργούν. Τα σχέδια της Κίνας είναι επίσης ριζοσπατικά, καθώς εκτιμούν ότι
στα επόμενα 15 χρόνια θα υπάρχει μια μονάδα με αντιδραστήρα αλάτων θορίου, η
οποία θα τροφοδοτεί με ηλεκτρική ενέργεια το δίκτυο. Η τεχνολογία αντιδραστήρων
τηγμένου άλατος, συμπεριλαμβανομένων αυτών που βασίζονται στη χρήση θορίου, ερευνάται
επίσης από τον Καναδά, τη Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ινδία και την
Ιαπωνία.
Παρόλο
που η σχάση είναι ήδη αποτελεσματική, οι αντιδραστήρες αλάτων θορίου έχουν την
δυνατότητα να αυξήσουν αυτήν την αποτελεσματικότητα. Το γεγονός ότι το θόριο είναι
δυνητικά αδύνατο να υποστεί τήξη πυρήνα και δύσκολο να αξιοποιηθεί σε οπλικά
συστήματα αποτελούν πρόσθετες δικλείδες ασφάλειας που όλοι θα θέλαμε να έχουμε.
Όπως σημειώνει έκθεση του
MIT,
ενδέχεται να «οδηγήσει σε ένα ασφαλέστερο μέλλον για την πυρηνική ενέργεια».