Οι Ασασίνοι δολοφονούσαν μουσουλμάνους και χριστιανούς ηγέτες στην Περσία και στη Συρία, τους οποίους θεωρούσαν επικίνδυνους για όσα οι Ισμαηλίτες πρέσβευαν. «Τίποτα δεν είναι αλήθεια· όλα επιτρέπονται» ήταν η διδαχή του Γέροντα προς τους δολοφόνους του: πραγματικότητα δεν υπάρχει, ο κόσμος είναι ένα ψέμα, συνεπώς δεν υπάρχουν ηθικοί και συναισθηματικοί φραγμοί. Το μότο αυτό αγαπήθηκε από τον Αμερικανό συγγραφέα Ουίλιαμ Μπάροουζ και, κατά κάποιο τρόπο, εξέφρασε το πνεύμα του μεταμοντερνισμού στον απόηχο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου: μετά το Αουσβιτς και την ατομική βόμβα, τα πάντα επιτρέπονται σε έναν κόσμο στον οποίο «η λέξη “πραγματικότητα” θα έπρεπε να μπαίνει πάντοτε μέσα σε εισαγωγικά» (Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ).
Αφήνοντας κατά μέρος φιλοσοφικές, ανθρωπολογικές, κοινωνιολογικές και ψυχαναλυτικές ερμηνείες, σε ό,τι αφορά τη διεθνή πολιτική σκηνή, το πνεύμα της πρότασης μοιάζει πιο ζωντανό από ποτέ. «Τίποτα δεν είναι αλήθεια»: σε έναν κόσμο κυριαρχίας ψευδών ειδήσεων και μέσων κοινωνικής δικτύωσης, όπου οι Ουκρανοί είναι «ναζί», ο πόλεμος «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» ή «η Ελλάδα πνίγει παιδιά στο Αιγαίο» (όταν αυτό το ισχυρίζεται από το βήμα του ΟΗΕ ο Ερντογάν – of all people, που λένε οι αγγλόφωνοι), τότε, ναι, όλα μοιάζουν με ψέμα. Αρα; «Ολα επιτρέπονται»· το έθεσε εύστοχα στο προχθεσινό άρθρο του «Το κοινό εγχειρίδιο Πούτιν και Ερντογάν» («Κ», 25.9) ο Κωνσταντίνος Φίλης, μιλώντας για αυταρχικούς ηγέτες που προωθούν την αναθεωρητική τους ατζέντα: «Συμπεριφέρονται σαν νταήδες, πέρα από τα διπλωματικά ειωθότα, και “σπάνε” θεσμικά ταμπού για να καταδείξουν ότι στο νέο παγκόσμιο περιβάλλον όλα είναι πιθανά». Ολα είναι πιθανά: αυτή είναι εδώ η φράση – κλειδί. «Το αδιανόητο έγινε πραγματικότητα» είχε ειπωθεί όταν ο Πούτιν εισέβαλε στην Ουκρανία, ένα έθνος που, κατά τον Πούτιν, «δεν υπάρχει». Αδιανόητη ήταν πριν από μια δεκαετία και η εκλογή Τραμπ στις ΗΠΑ, το Brexit ή, μόλις προχθές, η εκλογική νίκη ενός κόμματος με σαφείς ακροδεξιές καταβολές στην Ιταλία. Το πλέον αδιανόητο; Η απειλή του πυρηνικού χτυπήματος… Γενικώς, σε έναν κόσμο όπου το αδιανόητο γίνεται καθημερινότητα, όλα είναι πιθανά, όλα (μοιάζουν να) επιτρέπονται. Αυτός ο κόσμος δεν μπορεί παρά να είναι ένας κόσμος φοβισμένων ανθρώπων.
(από την εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ")