Ορισμένοι μπορεί να δυσκολεύονται να το πιστέψουν, αλλά από τα πρώτα της βήματα ως ελεύθερο κράτος η Ελλάς διέθετε αμυντική βιομηχανική υποδομή. Η προσπάθεια για την συντονισμένη ανάπτυξή της έγινε το 1975 με την ίδρυση της Υπηρεσίας Πολεμικής Βιομηχανίας (ΥΠΟΒΙ) στο υπουργείο Εθνικής Αμύνης. Η οργάνωσίς της οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στον δεύτερο διευθυντή της, τον πτέραρχο μηχανικό Γεώργιο Βαγιακάκο. Ο φωτισμένος αυτός άνθρωπος είχε την «τύχη» να απομακρυνθεί της υπηρεσίας από το στρατιωτικό καθεστώς οπότε και εργάσθηκε στον ιδιωτικό τομέα αποκτώντας πολύτιμη πείρα. Επανερχόμενος λοιπόν, πέρα από την γνώση των αναγκών των Ενόπλων Δυνάμεων είχε εικόνα και του κόσμου των επιχειρήσεων και μπορούσε ως εκ τούτου να δημιουργήσει σταθερά θεμέλια για τον εκσυγχρονισμό της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας.
Εκείνη την εποχή δημιουργήθηκε η Ελληνική Βιομηχανία Όπλων για να λειτουργήσει συμπληρωματικά με την ΠΥΡΚΑΛ, η Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία, η Steyr Hellas που μετεξελίχθηκε στην Ελληνική Βιομηχανία Οχημάτων. Παραλλήλως τα ήδη υπάρχοντα ναυπηγεία του Σκαραμαγκά και της Ελευσίνος ανελάμβαναν ολοκληρωμένες κατασκευές πλοίων για το Πολεμικό Ναυτικό. Γύρω από τις μεγάλες αυτές βιομηχανίες αναπτύσσονταν πολυάριθμες μικρές παραγωγικές μονάδες που αργότερα οργανώθηκαν στον Σύνδεσμο Ελλήνων Κατασκευαστών Πολεμικού Υλικού (ΣΕΚΠΥ). Οι μονάδες αυτές, αναλαμβάνοντας στην αρχή υποκατασκευαστικό έργο αναπτύχθηκαν και πολλές κατέστησαν αυτόνομες εξασφαλίζοντας σταδιακά μια θέση μεταξύ των βασικών εξαγωγέων της χώρας.
Τι έγινε λοιπόν αυτό το success story; Πώς από εκείνη την εποχή του αναπτυξιακού οργασμού εφθάσαμε να κατηγορείται η ελληνική αμυντική βιομηχανία ότι είναι αντιπαραγωγική και να είναι ζημιογόνος;
Για να βάλλουμε μερικά πράγματα στην θέση τους να τονίσουμε ότι δεν είναι καθόλου αντιπαραγωγική και δεν είναι τόσο ζημιογόνος όσο θέλουν ορισμένοι να κάνουν να πιστεύουμε. Μόλις αυτές τις ημέρες η Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία ανεκοίνωσε εκατοντάδες προσλήψεων προσωπικού, το οποίο χρειάζεται για να ανταποκριθεί σε ανειλημμένα έργα, τόσο επ’ ωφελεία των Ενόπλων Δυνάμεων όσο και για πελάτες του εξωτερικού.
Το βασικό πρόβλημα είναι οι γραφειοκρατικές και άλλες αγκυλώσεις τις οποίες είναι υποχρεωμένες να εφαρμόζουν οι κρατικές αμυντικές βιομηχανίες. Το ίδιο το Κράτος δηλαδή, ο ιδιοκτήτης τους, τους επιβάλλει διαδικασίες οι οποίες αποτελούν τροχοπέδη στην ομαλή διεκπεραίωση του έργου τους. Και έρχεται εκ των υστέρων να τις εγκαλέσει ως ανακόλουθες! Στην παγία αυτή προβληματική κατάσταση έρχεται να προστεθεί και το γεγονός των συχνών αλλαγών διοικήσεως των μεγάλων εταιρειών. Όχι μόνον όταν αλλάζει κυβέρνησις αλλά ενίοτε όταν αλλάζει ο αρμόδιος υπουργός, γίνεται κοσμογονία. Νέοι πρόεδροι, διευθύνοντες, διοικητικά συμβούλια κλπ. Που σημαίνει, όλα από την αρχή. Πώς μπορεί, υπό τις συνθήκες αυτές να γίνουν και να τεθούν σε εφαρμογή μακροπρόθεσμα επιχειρηματικά σχέδια και παραγωγικά πλάνα, ώστε να καταστούν οι βιομηχανίες πάλι κερδοφόρες; Το Κράτος το ίδιο είναι δηλαδή που δεν επιτρέπει στις εταιρείες να αναπτυχθούν και έρχεται εκ των υστέρων να τις εγκαλέσει. Με τον τρόπο αυτό βεβαίως δίδονται δικαιολογίες ακόμη και για «αρπαγή» περιουσιακών στοιχείων των εταιρειών με την δικαιολογία ότι ούτως ή άλλως «χρωστάνε» στο Δημόσιο.
Εύκολα καταλαβαίνει κανείς, ότι πολύ λίγα πράγματα χρειάζονται για να ξεπερασθούν οι κακοδαιμονίες. Το πρώτο είναι να αποδεχθούμε όλοι την ανάγκη να υπάρχει αμυντική βιομηχανία (κρατική και ιδιωτική) ως μέρος της συνολικής αρχιτεκτονικής ασφαλείας της χώρας. Κατά δεύτερον πρέπει να παύσει η «πολυαρχία», η συνυπευθυνότης δηλαδή ετεροκλήτων υπουργείων. Πρέπει να αναδημιουργηθεί μια σύγχρονης μορφής ΥΠΟΒΙ που θα αναλάβει τον εποπτικό και συντονιστικό ρόλο. Μια τέτοια υπηρεσία θα μπορούσε να αναλάβει την επιλογή διοικήσεων των κρατικών βιομηχανία, επί θητεία, ώστε να τους δοθεί ο χρόνος να καταρτίσουν σχέδια και να φέρουν αποτελέσματα. Άνθρωποι σαν τον πτέραρχο Βαγιακάκο υπάρχουν και σήμερα. Αν θέλουν οι κυβερνήσεις μπορούν να τους «ανακαλύψουν».
Δεν θα ισχυρισθούμε ότι τα πράγματα είναι ρόδινα, ή ότι δεν έχουν γίνει λάθη. Θα αναφέρουμε μόνον το γεγονός ότι κατά την δεκαετία του ’90 ολοκληρώσαμε ένα τεράστιο εξοπλιστικό πρόγραμμα, χωρίς να επωφεληθεί επαρκώς η εγχωρία αμυντική βιομηχανία. Αντιστοίχως όμως έχουμε και την πρώτη ναυτιλία στον κόσμο και έχουμε καταφέρει να οδηγήσουμε σε διάλυση τα μεγάλα ναυπηγεία μας.
Ας τα σκεφθούν όλα αυτά, εκείνοι που μιλούν απαξιωτικά για την ελληνική αμυντική βιομηχανία. Η οποία με πολύ απλές κινήσεις μπορεί να ανακάμψει.
(από την εφημερίδα "ΕΣΤΙΑ")