Η Σκοτεινή Αλήθεια Πίσω από τα «Επαναστατικά» Σχέδια Ανακύκλωσης της Σουηδίας

Η Σκοτεινή Αλήθεια Πίσω από τα «Επαναστατικά» Σχέδια Ανακύκλωσης της Σουηδίας
του Dr Dominic Hogg*
Δευ, 8 Οκτωβρίου 2018 - 19:11

"Η Σουηδία θεωρεί ότι η αποτέφρωση των αποβλήτων σημαίνει ανακύκλωσή τους και η Βρετανία κάνει το ίδιο λάθος. Όλοι μιλούν για το σουηδικό σύστημα ανακύκλωσης. Είναι τόσο καλό, σύμφωνα με τα MME, ώστε η χώρα εισάγει απόβλητα από το εξωτερικό. Όπως έγραψε ένας συγγραφέας, "μπορούμε μόνο να ονειρευτούμε ένα τέτοιο αποτελεσματικό σύστημα στο Ηνωμένο Βασίλειο". Αυτό με προβληματίζει. Ως κάποιος που ασχολείται επαγγελματικά με στατιστικά στοιχεία για τα απόβλητα και γνωρίζει άριστα τί κάνουν οι διάφορες χώρες της Ε.Ε. για να διαχειριστούν τα απόβλητά τους, αγωνίζομαι να καταλάβω γιατί η Σουηδία περιγράφεται ως ένα είδος νιρβάνα

Στην πραγματικότητα, σε ορισμένες περιοχές του Ηνωμένου Βασιλείου, υπερβαίνουμε τη Σουηδία όσον αφορά τα ποσοστά ανακύκλωσης.

Τι συμβαίνει λοιπόν;
Το ποσοστό ανακύκλωσης της Σουηδίας φτάνει στο 49,8%, αλλά παραμένει σταθερό από το 2006. Είναι μπροστά από το ποσοστό ανακύκλωσης του Ηνωμένου Βασιλείου - 44,6% - και πολύ πίσω από  την Ουαλία. Χάρη στις τολμηρές πρωτοβουλίες της  αποκεντρωμένης διοίκησης στο Κάρντιφ, τα Ουαλικά συμβούλια πέτυχαν σχεδόν το 60% ανακύκλωσης το 2015.

Η σύγχυση που οδήγησε όλους όσοι βλέπουν τη Σουηδία με αφέλεια, φαίνεται να προέρχεται από τον τρόπο κατηγοριοποίησης της αποτέφρωσης των αποβλήτων. Οι εκθέσεις που επαινούν τη χώρα βλέπουν  την αποτέφρωση ως μορφή ανακύκλωσης, αλλά δεν είναι. Στην πραγματικότητα, η υπερβολική ικανότητα αποτέφρωσης μπορεί να εμποδίσει την ανακύκλωση.

Ναι, η Σουηδία θάβει ένα πολύ μικρότερο ποσοστό αποβλήτων από το Ηνωμένο Βασίλειο - αλλά αυτό οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι αποτεφρώνει πολύ μεγαλύτερο ποσοστό. Η χώρα αποτέφρωσε  το 49,5 τοις εκατό των αστικών αποβλήτων της το 2014-15. Ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο 27,1%.
Οι αποτεφρωτήρες της Σουηδίας χτίστηκαν εν μέρει ως απάντηση στις απαγορεύσεις για την υγειονομική ταφή που αποφασίστηκαν στη δεκαετία του 2000. Εκείνη την εποχή , πολλοί στη Σουηδία ανησυχούσαν ότι η οικοδόμηση πολλών εργοστασίων καύσης σκουπιδιών θα μπορούσε να καταστείλει την ανακύκλωση. Ότι κι αν γίνει, οι  έντασης κεφαλαίου αποτεφρωτήρες σκουπιδιών πρέπει να τροφοδοτούνται με σκουπίδια.

Ευτυχώς για τη Σουηδία, με την είσοδο στην τελευταία δεκαετία, ανακλήθηκε εν μέρει ένας ευρωπαϊκός περιορισμός των εξαγωγών "υπολειμματικών αποβλήτων" (τα υλικά που δεν μπορούν να ανακυκλωθούν). Ξαφνικά, οι αποτεφρωτήρες που πληρούσαν ορισμένα πρότυπα ενεργειακής απόδοσης θα μπορούσαν να εισάγουν απόβλητα από το εξωτερικό.

Πολλές χώρες - μεταξύ των οποίων η Γερμανία, οι Κάτω Χώρες, η Δανία και η Σουηδία - άρχισαν να εισάγουν απόβλητα, κυρίως επειδή επιθυμούσαν να ανεβάσουν  περαιτέρω τα ποσοστά ανακύκλωσης χωρίς να υπονομεύουν τη βιωσιμότητα των μονάδων αποτέφρωσής τους. Στην πραγματικότητα, η πλειονότητα των υπολειμμάτων αποβλήτων που εξάγονται από το Ηνωμένο Βασίλειο αποστέλλεται σε Ολλανδικούς σταθμούς αποτέφρωσης, πράγμα που σημαίνει ότι οι ολλανδικές τοπικές αρχές και οι επιχειρήσεις μπορούν να πιέσουν για την βελτίωση της  ανακύκλωσης χωρίς να αφήσουν τις μονάδες αποτέφρωσης χωρίς σκουπίδια.

Ελπίζαμε ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα μάθει από την εμπειρία της Σουηδίας και άλλων χωρών, φροντίζοντας να μην επενδύσει υπερβολικά στην καύση. Αλλά δεν συμβαίνει αυτό.
Τα τελευταία πέντε χρόνια, η Eunomia Research & Consulting παρακολουθεί στενά την ποσότητα των υπολειμματικών αποβλήτων που παράγει το Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς και την ικανότητα των αποτεφρωτήρων που έχουμε - εκείνων που κατασκευάζονται και εκείνων που προγραμματίζονται - να το αντιμετωπίσουν. Εάν το σύνολο του Ηνωμένου Βασιλείου ακολουθήσει την Ουαλική προσέγγιση τότε, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις μας, μέχρι το τέλος της δεκαετίας θα υπάρξει μεγαλύτερη ικανότητα αποτέφρωσης, από τα διαθέσιμα απόβλητα για τη λειτουργία τους .

Δεδομένου ότι οι πολιτικές της ΕΕ στοχεύουν πλέον στο 65% της ανακύκλωσης έως το 2030 - πολύ πάνω από τις υπάρχουσες επιδόσεις των περισσοτέρων χωρών (συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου και της Σουηδίας), φαίνεται απίθανο να διατεθούν υπολείμματα αποβλήτων από το εξωτερικό για τη λειτουργία των αποτεφρωτήρων που κατασκευάζουμε.

Θυμηθείτε, η καύση δεν είναι ανακύκλωση.

Δεδομένου ότι πρέπει να προσπαθούμε να μειώσουμε τα απόβλητα μας και να ανακυκλώσουμε περισσότερα από αυτά που δημιουργούμε, τότε θα πρέπει να αναμένουμε μείωση των υπολειμματικών αποβλήτων που διατίθενται για αποτέφρωση ή υγειονομική ταφή. Η λύση δεν είναι να συνεχίσουμε να κατασκευάζουμε όλο και περισσότερες μονάδες αποτέφρωσης. Αντίθετα, πρέπει να δεσμευτούμε για μια στρατηγική που βασίζεται στην κατανάλωση λιγότερων και την ανακύκλωση περισσότερων. Το ίδιο, βέβαια, ισχύει και για τη Σουηδία."

*Ο Dr Dominic Hogg είναι πρόεδρος της Eunomia Research & Consulting

Διαβάστε ακόμα