Ποτέ άλλοτε μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου οι ΗΠΑ δεν ήσαν μόνες τους απέναντι στις άλλες μεγάλες δυνάμεις για την συμφωνία του 2015 για τον έλεγχο του Πυρηνικού Προγράμματος του Ιράν.

Τέσσερα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ -Ρωσία , Κίνα, Βρετανία και Γαλλία- συν η Γερμανία πιστεύουν ότι η συμφωνία εφαρμόζεται από την Τεχεράνη και έχει σταθεροποιητική επίδραση στην Ευρύτερη Μέση Ανατολή.

Σε απόλυτη αντίστιξη οι ΗΠΑ του Τραμπ ετοιμάζονται να καταγγείλουν την μη συμμόρφωση του Ιράν να αποσυρθούν από την Συμφωνία και να επιβάλλουν νέες κυρώσεις άγνωστου επί του παρόντος εύρους και βάθους στην Τεχεράνη.

Πρόκειται για μια πλήρη ανατροπή της πολιτικής Ομπάμα –Κέρι που ξεκίνησαν την προσέγγιση με το Ιράν με τις μυστικές διαπραγματεύσεις στο Ομάν στις αρχές του 2013. Μια ανατροπή που την είχε προαναγγείλλει ο Τραμπ προεκλογικά η υλοποίηση της οποίας κλείδωσε με τις πρόσφατες τοποθετήσεις σε καίρια κυβερνητικά αξιώματα των Πομπέο και Μπόλτον που είχαν από την πρώτη στιγμή αμφισβητήσει τα ανοίγματα Ομπάμα στην Τεχεράνη.

Αν για την Κίνα, την Ρωσία, την Γαλλία, την Βρετανία και την Γερμανία το ζητούμενο είναι να πιστοποιείται σε τακτά χρονικά διαστήματα ότι η Τεχεράνη δεν διευρύνει την τεχνολογία και τεχνογνωσία για να αποκτήσει πυρηνικό οπλοστάσια, για τις ΗΠΑ του Τραμπ το πρόβλημα τίθεται με άλλους όρους.

Για τον ένοικο του Λευκού Οίκου και τα ακραία Γεράκια που τον στηρίζουν και χωρίς πυρηνικά όπλα η Τεχεράνη, με την περιφερειακή επιρροή της στην Ευρύτερη Μέση Ανατολή και την Νοτιοδυτική Ασία, είναι ούτως η άλλως απειλή για ζωτικά αμερικανικά συμφέροντα. Στην παραπάνω προσέγγιση προέχει η απομόνωση, η πίεση και αν αυτό καταστεί δυνατόν η καθεστωτική αλλαγή στην Τεχεράνη, στόχοι που εξυπηρετούνται από την επιστροφή σε σκληρότερες κυρώσεις και σε διπλωματική απομόνωση.

Στην προσπάθεια τους να προλάβουν το κρίσιμο χρονικό ορόσημο της 12/5, οπότε ο Τραμπ οφείλει να ενημερώσει το Κογκρέσο αν η Τεχεράνη συμμορφώνεται η όχι προς τα προαπαιτούμενα της συμφωνίας του 2015, οι Ευρωπαίοι εταίροι των ΗΠΑ -Βρετανία, Γαλλία και Γερμανία- καταβάλλουν μια ύστατη προσπάθεια να πείσουν τον Λευκό Οίκο για μια διεύρυνση - επικαιροποίηση των ελέγχων που προβλέπονται από την συμφωνία, ώστε η αμερικανική πλευρά να μην χρειαστεί να την καταγγείλει.

Οι δηλώσεις Μακρόν από την Ουάσιγκτον μετά την συνάντηση του με τον Τραμπ ότι η απόφαση για καταγγελία της συμφωνίας από τις ΗΠΑ έχει ληφθεί δημιουργούν ένα μείζον πρόβλημα για το Παρίσι, το Βερολίνο και το Λονδίνο.

Θα προσαρμοσθούν στην πολιτική Τραμπ υπό την πίεση και κυρώσεων από τις ΗΠΑ ή θα διαφοροποιηθούν δημόσια για να βρεθούν πιο κοντά με την Μόσχα και με το Πεκίνο από ότι με την Ουάσιγκτον;

Είναι νοητή μια αντιπαράθεση για το Ιράν και ταυτόχρονα η συνεργασία των τριών Μεγάλων Δυνάμεων της Ευρώπης με τις ΗΠΑ σε άλλα κρίσιμα διεθνή θέματα, όπως για παράδειγμα στην Συρία;

Στην πρώτη μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου παρέμβαση στο Ιράκ στις αρχές του1991, οι ΗΠΑ είχαν την πλήρη στήριξη της διεθνούς κοινότητας όλων των Μεγάλων και Περιφερειακών Δυνάμεων, αλλά και την κάλυψη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Στις δύο παρεμβάσεις στην πρώην Γιουγκοσλαβία, στην Βοσνία το 1995 και στο Κόσσοβο το 1999 οι ΗΠΑ είχαν την στήριξη των Ευρωπαίων και απέναντι τους την Μόσχα και το Πεκίνο.

Στην επέμβαση στο Αφγανιστάν, το φθινόπωρο του 2001, στην σκιά της επίθεσης στους Δίδυμους Πύργους και το Πεντάγωνο, οι ΗΠΑ ξαναβρήκαν την ομόθυμη στήριξη της διεθνούς κοινότητας που είχαν διασφαλίσει στην Καταιγίδα της Ερήμου την Άνοιξη του 1991.

Διαφορετικό σκηνικό την Άνοιξη του 2003, όταν ο Γαλλογερμανικός Άξονας συγκρούσθηκε με την απόφαση Μπους για εισβολή στο Ιράκ, με την Ουάσιγκτον να συσπειρώνει μια Ομάδα Χωρών - Μελών που στήριζε τον επικείμενο πόλεμο.

Το μεγάλο ερώτημα είναι αν μετά την απόσυρση των ΗΠΑ από την Συμφωνία θα ληφθούν μέτρα από τον Τραμπ και το Κογκρέσο που, με την απειλή κυρώσεων, θα εμποδίζουν τους Ευρωπαίους να συνεχίσουν τις συναλλαγές τους με το Ιράν στο πλαίσιο της κανονικότητας που διαμορφώθηκε από το 2015 μέχρι και σήμερα.

Εξυπακούεται ότι σε μια προοπτική μετωπικής αντιπαράθεσης ΗΠΑ - Ιράν καθίσταται από άκρως δυσχερής έως αδύνατη η αναζήτηση συμφωνίας για την επόμενη μέρα στην Συρία που είναι αδύνατη χωρίς την Τεχεράνη, ενώ η ντε φάκτο συνεργασία της Ουάσιγκτον με το Ιράν στο Ιράκ, αλλά και στο Αφγανιστάν θα τεθούν σε σκληρή δοκιμασία με ανεξέλεγκτες περιφερειακές παρενέργειες.

(από την εφημερίδα "ΕΘΝΟΣ")