Είναι δεδομένο ότι το τσουνάμι των
διπλωματικών, πολιτικών και οικονομικών εξελίξεων που πυροδοτεί η
κατάρριψη του ρωσικού πολεμικού αεροσκάφους Sukhoi, ακουμπά με
πολλαπλούς τρόπους τη χώρα μας.
Μια προφανής ένδειξη του τεταμένου
κλίματος, είναι και η ακύρωση του ταξιδιού στην Τουρκία του Ρώσου
υπουργού Εξωτερικών Sergey Lavrov, με τον πρόεδρο Putin να προειδοποιεί
ότι η ρωσική πλευρά θα αναλύσει ενδελεχώς την κατάσταση και ότι το
χθεσινό τραγικό συμβάν θα έχει σοβαρές συνέπειες περιλαμβανομένων και
των Ρωσο - Τουρκικών σχέσεων.
Μία από τις βασικές πτυχές των σχέσεων
αυτών βεβαίως εντοπίζεται στον ενεργειακό τομέα, με τη Μόσχα να
βρίσκεται σε συζητήσεις με την Τουρκία για την κατασκευή του μεγάλου
αγωγού φυσικού αερίου Turkish Stream, που είχε σχεδιαστεί για τη
μεταφορά ρωσικού αερίου διασχίζοντας τη Μαύρη Θάλασσα, προς την Τουρκία
και στη συνέχεια προς τη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Αλλά και χωρίς τον αγωγό
η Τουρκία αποτελεί τη δεύτερη μεγαλύτερη αγορά για το ρωσικό αέριο,
πίσω από τη Γερμανική, καθώς 27,33 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως
κατευθύνονται προς τη γειτονική χώρα. Για να γίνουν αντιληπτά τα μεγέθη,
στην Ελλάδα έφτασαν πέρυσι λιγότερα από 3 δισ. κυβικά μέτρα ρωσικού
αερίου.
Αυτή τη στιγμή δεν είναι σαφές εάν η
Ρωσία προτίθεται να χρησιμοποιήσει το φυσικό αέριο ως γεωπολιτικό όπλο
σε βάρος της Τουρκίας. Μια τέτοια εξέλιξη σίγουρα θα έφερνε σε
εξαιρετικά δύσκολη θέση τη γείτονα, παράλληλα όμως θα δημιουργούσε και
εμπορικά ζητήματα για τη ρωσική πλευρά. Εκείνο που θεωρούν βέβαιο οι
διεθνείς αναλυτές είναι ότι η νέα κατάσταση όπως διαμορφώθηκε θα
προκαλέσει νέα καθυστέρηση, εάν όχι ακύρωση του αγωγού Turkish Stream, ο
οποίος μάλιστα βρισκόταν ψηλά στην ατζέντα της επίσκεψης Lavrov μαζί με
άλλα διμερή ενεργειακά και εμπορικά ζητήματα.
Θυμίζουμε ότι ο αγωγός που επελέγη από
τη ρωσική πλευρά για να αντικαταστήσει τον αγωγό South Stream που θα
έφτανε στη Βουλγαρία και από εκεί προς την κεντρική Ευρώπη, αντιμετώπιζε
ήδη σοβαρά προβλήματα και η Gazprom είχε ανακοινώσει τον Οκτώβριο τον
περιορισμό της προβλεπόμενης δυναμικότητας του έργου στο μισό, από τα 63
δισ.κυβικά μέτρα που είχαν αρχικά ανακοινωθεί. Παράλληλα, Botas (η
κρατική εταιρεία αερίου της Τουρκίας) και Gazprom έχουν προσφύγει στη
διεθνή διαιτησία προκειμένου να διευθετηθεί το ζήτημα της τιμολόγησης
του αερίου που αγοράζουν οι Τούρκοι.
Το ενδιαφέρον με τις εξελίξεις αυτές που
εξ αντικειμένου δημιουργούν νέα προσκόμματα στον αγωγό Turkish Stream
είναι ότι το τελευταίο διάστημα καταγράφηκε μια κινητικότητα με στόχο
την αναθέρμανση του ρωσικού έργου. Μάλιστα πίσω από την κινητικότητα
αυτή βρίσκεται η ιταλική εταιρεία Edison και ο Γάλλος μέτοχός της EdF,
οι οποίοι έχουν καταθέσει στο τραπέζι μια εναλλακτική όδευση για τον
Turkish Stream. Συγκεκριμένα η πρόταση αφορά στην αξιοποίηση του αγωγού
ITGI, που σχεδιαζόταν να διέρχεται από την Ελλάδα και από τη Θεσπρωτία
να διασχίζει την Αδριατική καταλήγοντας στην Ιταλία και στη συνέχεια τις
ευρωπαϊκές αγορές. Το έργο που βρίσκεται σε ώριμο στάδιο, είχε
σχεδιαστεί για να αξιοποιηθεί στον περίφημο νότιο διάδρομο (για το αέριο
του Αζερμπαϊτζάν), ωστόσο τελικά επελέγη -ως γνωστόν- ο αγωγός TAP.
Πλέον οι εξελίξεις είναι ανατρεπτικές
και ο αγωγός φαίνεται να μπαίνει εκ νέου στον πάγο, τουλάχιστον μέχρις
ότου υπάρξει μια πιο ξεκάθαρη εικόνα για το νέο πλαίσιο των
Ρωσοτουρκικών σχέσεων.
(Πηγή: capital.gr)