Η ΕΕ προσέφερε στην Τουρκία ένα σχέδιο βάσει του οποίου θα
υποδεχθεί περισσότερους πρόσφυγες, αλλά μόνο εάν η Άγκυρα θεσπίσει νέους
καταυλισμούς και ενισχύσει ακτοφυλακής της, επιβραδύνονυας τη ροή των
προσφύγων στην Ευρώπη, δήλωσαν αξιωματούχοι την Τρίτη (6 Οκτωβρίου).
Οι Βρυξέλλες είναι επίσης είναι έτοιμες να δώσουν στην Τουρκία
περισσότερα χρήματα για να αντιμετωπίσει το βάρος των 2,2 εκατομμυρίων
προσφύγων στο πλαίσιο ενός σχεδίου του επικεφαλής της Ευρωπαϊκής
Επιτροπής Ζαν Κλόντ Γιούνκερ που παρουσίασε στον Πρόεδρο Ρετσέπ Ταγίπ
Ερντογάν τη Δευτέρα.
«Είναι σαφές ότι χρειαζόμαστε την Τουρκία. Η Επιτροπή θα βοηθήσει την Τουρκία», δήλωσε ο Γιούνκερ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Αξιωματούχοι της ΕΕ θα επισκεφθούν επίσης την Τουρκία την Τετάρτη,
καθώς προσπαθούν να οριστικοποιήσουν τις προτάσεις και ο Επίτροπος
Μετανάστευσης, Δημήτρης Αβραμόπουλος, θα μεταβεί εκεί την επόμενη
εβδομάδα.
Η Τουρκία είναι η κύρια πύλη εισόδου για τους μετανάστες που έρχονται
στην Ευρώπη, με τους περισσότερους να επιλέγουν το σύντομο αλλά και
επικίνδυνο θαλάσσιο ταξίδι προς την Ελλάδα.
Οι Βρυξέλλες έχουν επανειλημμένα καλέσει την Άγκυρα να κάνει
περισσότερα για να αποτρέψει τους πρόσφυγες να εισέλθουν στην ΕΕ. Ο
Πρόεδρος της ΕΕ Ντόναλντ Τουσκ, ο οποίος ζητά την καλύτερη προστασία των
εξωτερικών συνόρων της Ευρώπης, είπε ότι σύμφωνα με τις τουρκικές
εκτιμήσεις, άλλα τρία εκατομμύρια πρόσφυγες ενδέχεται να καυαφθάσουν από
τη συριακή πόλη Χαλέπι, και τις γύρω περιοχές.
Σύμφωνα με το «
Σχέδιο προγράμματος δράσης»
– το οποίο η Τουρκία δεν έχει ακόμη εγκρίνει επισήμως – η ΕΕ θα
προσφέρει στην Τουρκία μια σειρά από κίνητρα σε αντάλλαγμα για τη
βοήθειά της στην αντιμετώπιση της χειρότερης προσφυγικής κρίσης από τον
Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Το
νέο
σχέδιο
Αν και το νέο σχέδιο δεν περιέχει στοιχεία, η ΕΕ δεσμεύτηκε να
αυξήσει τον αριθμό των προσφύγων που θα επανεγκατασταθούν από την
Τουρκία, η οποία έχει λάβει πάνω από δύο εκατομμύρια πρόσφυγες από τη
Συρία από το 2011.
Τα νέα στοιχεία της επανεγκατάστασης θα προστεθούν στους 22,504 Σύριους πρόσφυγες που συμφώνησε η ΕΕ τον Ιούλιο.
Ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης (ΔΟΜ) χαιρέτισε το σχέδιο ως «καλό βήμα».
«Προφανώς, οι ανάγκες είναι τόσο μεγάλες στον κόσμο των προσφύγων, με
20 εκατομμύρια πρόσφυγες (σε παγκόσμιο επίπεδο), καθώς και οι πρόσφυγες
που φεύγουν τώρα από τη Συρία κατά κύριο λόγο, αλλά και από άλλα μέρη
της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής, που όσο μεγαλύτερη μετεγκατάσταση
προσφέρουμε τόσο το καλύτερο», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο γενικός
διευθυντής, William Lacy Swing.
Ωστόσο, η ομάδα διεθνούς βοήθειας Oxfam αναφέρει σε νέα έκθεση την
Τετάρτη (7 Οκτωβρίου) ότι η παγκόσμια προσπάθεια για να βοηθηθούν οι
Σύριοι τόσο εντός όσο και εκτός της χώρας τους έχουν αποδειχθεί
«εξαιρετικά ανεπαρκείς», καταλογίζοντας στη Ρωσία και τη Γαλλία
συγκεκριμένες ευθύνες.
«Η ανταπόκριση της βοήθειας είναι διστακτική λόγω έλλειψης κονδυλίων –
ή ακριβέστερα, λόγω έλλειψης πολιτικής βούλησης», δήλωσε ο Andy Baker.
Το σχέδιο θα περιλαμβάνει επίσης την ευρωπαϊκή υποστήριξη στις
προσπάθειες της Άγκυρας για την καταπολέμηση της διακίνησης
λαθρομεταναστών, «ενισχύοντας τις περιπολίες της τουρκικής ακτοφυλακής
και των ικανοτήτων επιτήρησης».
Αξιωματούχοι της ΕΕ εκτιμούν ότι περίπου 30.000 λαθρέμποροι
δραστηριοποιύνται στην Τουρκία, και το σχέδιο προβλέπει την αποστολή
ομάδας της Frontex που θα βοηθήσει την Άγκυρα στην καταπολέμηση του
προβλήματος.
Σε αντάλλαγμα, η Τουρκία θα ενισχύσει τις ικανότητες της ακτοφυλακής και συνεργαστεί περισσότερο με την Ελλάδα.
Η Άγκυρα θα εργαστεί επίσης για την ενσωμάτωση των προσφύγων της στην
τουρκική κοινωνία, επιτρέποντάς τους την πρόσβαση σε θέσεις εργασίας,
καθώς και σε υπηρεσίες υγείας και εκπαίδευσης, είπε.
Μια προτεραιότητα θα είναι το άνοιγμα έξι νέων «κέντρων υποδοχής
προσφύγων» που θα συγχρηματοδοτούνται από την ΕΕ, είπε. Στο παρελθόν η
Τουρκία έχει απορρίψει την ίδρυση τέτοιων κέντρων.
Ευρωπαϊκή χρηματοδότηση
Το σχέδιο της ΕΕ περιλαμβάνει επίσης και χρηματοδότηση της Τουρκίας ύψους 1 δις ευρώ.
Η εφαρμογή του σχεδίου θα επιταχύνει τη διαδικασία κατάργησης της
βίζας για τους Τούρκους πολίτες που ταξιδεύουν στην ΕΕ, είπε η Κομισιόν.
Ωστόσο, το σχέδιο δεν κάνει καμία αναφορά για τις εκκλήσεις της
Τουρκίας για τη δημιουργία «ασφαλούς περιοχής» και ζώνης απαγόρευσης
πτήσεων στη βόρεια Συρία, όπου θα μπορούσαν να παραμείνουν ασφαλείς οι
Σύριοι πρόσφυγες.