Μερικοί, οι μεγαλύτεροι στην ηλικία, από τους αναγνώστες του
energia.gr θα ενθυμούνται ίσως
την πολύ ενδιαφέρουσα και άκρως διδακτική ραδιοφωνική εκπομπή στην ΕΡΤ ( γιατί
τότε μόνο το κρατικό ραδιόφωνο υπήρχε) της ανεπανάληπτης Μαρίας Ρεζάν που είχε
τον πολύ ευρηματικό τίτλο «Έτσι, χωρίς πρόγραμμα». Ήταν μια εκπομπή που μέσα σε
μια ώρα έπιανε τον παλμό των γεγονότων και ο ακροατής έβγαινε σοφότερος
αποκτώντας μια σφαιρική εικόνα για το τι γίνεται στην πολιτική , την οικονομία
και τον πολιτισμό. Μπορεί η εκπομπή να είχε τον παράξενο τίτλο «Έτσι,χωρίς
πρόγραμμα» επειδή η Ρεζάν διάλεγε την θεματολογία μάλλον σκόρπια , ήταν όμως
άριστα δομημένη και το μήνυμα της εξόχως δυνατό.
Όμως για να έρθουμε στο ενεργειακό τοπίο εδώ η κατάσταση από την άποψη της
πολιτικής που εφαρμόζεται, που στην πράξη είναι ανύπαρκτη, εδώ και πολλούς
μήνες είναι κυριολεκτικά χωρίς πρόγραμμα. Και ναι μεν μπορείς να έχεις ραδιοφωνικές
και τηλεοπτικές εκπομπές η και να αρθρογραφείς «χωρίς πρόγραμμα», δεν μπορεί
όμως να έχεις ένα ολόκληρο τομέα, που αποτελεί την βασική αρτηρία της
οικονομίας, να λειτουργεί χωρίς πρόγραμμα. Αυτό αποτελεί όχι απλά συνταγή για
αποτυχία αλλά κάτι πολύ χειρότερο. Ουσιαστικά είναι μια ωρολογιακή βόμβα στα
θεμέλια της οικονομίας.
Τον περασμένο Ιούλιο ο ενεργειακός τομέας με τα capital
controls και την πιστωτική ασφυξία στην αγορά (που συνεχίζεται) ήταν αυτός που
σήκωσε το βάρος για την λειτουργία της καταρρέουσας οικονομίας. Η αδιάλειπτη
παροχή ηλεκτρισμού και αερίου και η τροφοδοσία της αγοράς με πετρέλαιο
επετεύχθη χάρις στην καλή οργάνωση και προβλέψεις των εταιρειών και όχι ασφαλώς
γιατί τέθηκε σε εφαρμογή κάποιο σχέδιο έκτακτης ανάγκης.
Δυστυχώς έχει διαμορφωθεί μια επικίνδυνη άποψη ότι μετά την υπογραφή του τρίτου
μνημονίου δεν χρειάζεται να ασχοληθούμε καθόλου με την διαμόρφωση πολιτικών
είτε στην οικονομία είτε στην ενέργεια αφού όλα αυτά προβλέπονται με
λεπτομέρεια στις διατάξεις του συμφωνητικού. Αυτή όμως είναι μια τελείως
επιπόλαια τοποθέτηση γιατί μπορεί μεν το μνημόνιο να περιγράφει μια σειρά από
αποφάσεις που πρέπει να ληφθούν σε πολιτικό και τεχνοκρατικό επίπεδο, ως και
τις επιμέρους δράσεις, αλλά δεν συνιστά διαμόρφωση πολιτικής που μπορεί, όπως
όλες οι πολιτικές, να εφαρμοσθεί σε βάθος χρόνου. Το μνημόνιο πράγματι
αναφέρεται με λεπτομέρεια στην λειτουργία και απελευθέρωση των αγορών φυσικού
αερίου και ηλεκτρισμού και στις ιδιωτικοποιήσεις (ΔΕΗ, ΑΔΜΗΕ, ΕΛΠΕ) στον
ενεργειακό τομέα που εάν υλοποιηθούν θα βοηθήσουν στον εκσυγχρονισμό της
Ελληνικής ενεργειακής αγοράς. Αυτά όμως είναι απαραίτητα βήματα, που έπρεπε να
είχαν γίνει εδώ και αρκετά χρόνια, με στόχο την εναρμόνιση του ενεργειακού
τομέα με τα προβλεπόμενα από την Κοινοτική νομοθεσία και πρακτική.
Τούτων λεχθέντων το ζητούμενο παραμένει η διαμόρφωση και εφαρμογή μιας
ολοκληρωμένης και μακρόπνοης εθνικής ενεργειακής πολιτικής που θα αποτελέσει
σημείο αναφοράς τόσο σε επίπεδο λειτουργίας της ίδιας της αγοράς όσο και για
τον προγραμματισμό και την υλοποίηση των απαραίτητων επενδύσεων. Για αυτό όποια
κυβέρνηση προκύψει από τις εκλογές της Κυριακής θα πρέπει κατά προτεραιότητα να
καταπιαστεί με την χάραξη μιας εθνικής στρατηγικής στον ενεργειακό τομέα
προσκαλώντας προς τούτο και ζητώντας την συνδρομή όλων των stakeholders και όχι
να περιμένει ως εκ θαύματος να εμφανισθούν αίφνης διάφοροι επενδυτές, οι οποίοι,
όσο και καλοδεχούμενοι και εάν είναι, θα θελήσουν ελλείψει διαμορφωμένης
πολιτικής να εφαρμόσουν αυτοί κατά το δοκούν τα όποια σχέδια τους.