Ο συνδυασμός σοβαρών ενεργειακών ζητημάτων και η ανάγκη μείωσης των
εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η
κλιματική αλλαγή και η ατμοσφαιρική ρύπανση, αποτελούν τα σημεία
«πίεσης» για τους Ευρωπαίους πολιτικούς παράγοντες προκειμένου να
ενθαρρύνουν τη βιομηχανία να στραφεί σε επιλογές στο πεδίο μεταφορών που
είναι «πιο φιλικές προς το περιβάλλον». Ηδη, η ευρωπαϊκή
αυτοκινητοβιομηχανία -όπως και η αντίστοιχη των ΗΠΑ- βρίσκεται σε μια
φάση αναδιάρθρωσης που για πολλούς θα οδηγήσει σε μια αλλαγή ορόσημο
προς «καθαρότερα» και «πιο πράσινα» αυτοκίνητα.
Ωστόσο,
σημαντικό εμπόδιο σε αυτή τη μεταστροφή της αυτοκινητοβιομηχανίας είναι η
τρέχουσα οικονομική κρίση, που αναγκάζει πολλές αυτοκινητοβιομηχανίες
να μειώσουν τις επενδύσεις τους στην Έρευνα και την Τεχνολογία, γεγονός
που τείνει να καθυστερήσει τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα.
Σύμφωνα με την Euractiv, η Ε.Ε. σε μια προσπάθεια να υποστηρίξει τις
αυτοκινητοβιομηχανίες, δέσμευσε 5 δισ. ευρώ στο σχέδιο οικονομικής
ανάκαμψης για την Πρωτοβουλία για Πράσινα Αυτοκίνητα. Η εν λόγω
Πρωτοβουλία έχει ως στόχο τη συνδυασμένη χρηματοδότηση τουλάχιστον 5
δισ. ευρώ στο πλαίσιο ενός «έξυπνου μείγματος», που περιλαμβάνει την
Έρευνα και την Τεχνολογία, τις εθνικές επενδύσεις, χρηματοδότηση από την
Κομισιόν, στήριξη της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και συνεργασίες
δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για τον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας.
Η Πρωτοβουλία για Πράσινα Αυτοκίνητα καλεί επίσης τα κράτη-μέλη της
Ε.Ε. να μειώσουν τους φόρους στα οχήματα που έχουν χαμηλές εκπομπές
άνθρακα προκειμένου να ενθαρρύνουν τους καταναλωτές να αγοράσουν
ηλεκτρικά αυτοκίνητα, ενώ είναι σαφής και στο κάλεσμά της για ηλεκτρικά
και υβριδικά αυτοκίνητα, με έμφαση στα ακόλουθα πεδία: α) Μπαταρίες
υψηλής ενεργειακής πυκνότητας, β) ηλεκτρικοί κινητήρες και γ) έξυπνα
δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας και οι διασυνδέσεις τους με τα οχήματα.
Επιβατικά...
Τα επιβατικά αυτοκίνητα από μόνα τους είναι υπεύθυνα για περίπου το 12%
των συνολικών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, που αποτελεί το κύριο
αέριο του θερμοκηπίου.
Το 2007, η Ε.Ε. πρότεινε νομοθεσία που
θέτει πρότυπα απόδοσης των εκπομπών για τα νέα αυτοκίνητα, που
υιοθετήθηκε το 2009 από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο
Υπουργών της Ε.Ε.
Οι σημερινοί στόχοι της Ε.Ε. διασφαλίζουν ότι ο
μέσος όρος των εκπομπών από τα νέα επιβατικά αυτοκίνητα δεν ξεπερνά τα
130 γραμμάρια CO2 ανά χλμ. μέχρι το 2015.
Η Λευκή Βίβλος για τις Μεταφορές, που παρουσιάστηκε από την Κομισιόν
τον Φεβρουάριο του 2011, έκανε λόγο για μέτρα αύξησης του 1,8 τρισ.
ευρώ, που σύμφωνα με την Κομισιόν χρειάζονται για επενδύσεις στις
υποδομές τα επόμενα είκοσι χρόνια.
Οι προτάσεις που
δημοσιεύθηκαν νωρίτερα μέσα στον χρόνο, θέτουν περαιτέρω στόχους 95
γραμμάρια για τα νέα επιβατικά αυτοκίνητα μέχρι το 2020, και 147
γραμμάρια ανά χλμ. για τα φορτηγά. Μέχρι τα τέλη του 2014, θα
ανακοινωθούν οι νέοι στόχοι για το 2025 και το 2030.
Υβριδικά
Σε πολιτικό επίπεδο, Βρυξέλλες και κράτη-μέλη της Ε.Ε.
-συμπεριλαμβανομένης και της τοπικής αυτοδιοίκησης- δείχνουν έντονο
ενδιαφέρον για τα πράσινα αυτοκίνητα.
Σε συνάντηση στις
Βρυξέλλες τον Ιανουάριο του 2009, ο τότε επίτροπος Επιστημών και Ερευνας
και νυν Περιβάλλοντος, Janez Potocnik, κάλεσε την ευρωπαϊκή
αυτοκινητοβιομηχανία να βρει πρακτικές λύσεις για την «ηλεκτροκίνηση»
των ευρωπαϊκών μεταφορών μέχρι το επόμενο έτος.
Οι μεταφορές
αντιστοιχούν στο 25% των εκπομπών CO2 και 73% όλου του πετρελαίου που
καταναλώνεται στην Ευρώπη. Σε συνέδριο για τη Συνεργασία Δημοσίου και
Ιδιωτικού Τομέα τον Ιούνιο, έκανε έκκληση «για πιο πράσινα αυτοκίνητα
και πιο έξυπνο σύστημα μεταφορών», που θα περιλαμβάνει την ηλεκτροκίνηση
των οδικών και αστικών μεταφορών καθώς και έρευνα για τις τεχνολογίες
υβριδικών, ενώ ανακοίνωσε επίσης και περαιτέρω λεπτομέρειες για την
Πρωτοβουλία Πράσινο Αυτοκίνητο.
Κυβερνητική στήριξη
Εν τω μεταξύ, υπάρχει μεγάλη εκτίμηση αναφορικά με τον αντίκτυπο που
μπορούν να έχουν οι πόλεις και οι περιφερειακές αρχές στις πρακτικές
προετοιμασίες για ένα ηλεκτροποιημένο σύστημα οδικών μεταφορών στις
πόλεις.
Ο δήμαρχος του Παρισιού, Bertrand Delanoe, εισήγαγε
χιλιάδες ηλεκτρικά αυτοκίνητα σύμφωνα με το σύστημα Blue Car. Η εν λόγω
πρωτοβουλία επιτρέπει στους Παριζιάνους να διαλέξουν ένα αυτοκίνητο από 1
από τις 200 τοποθεσίες στην πρωτεύουσα και να το αφήσουν σε άλλο χώρο
πάρκινγκ στην πόλη. Ο δήμαρχος του Λονδίνου, Boris Johnson, προέβη σε
παρόμοιο μέτρο, τονίζοντας μάλιστα ότι θέλει το ήμισυ των μεγάλων
οχημάτων της πόλης του να αντικατασταθούν από ηλεκτρικά αυτοκίνητα και
λεωφορεία.
Σε εθνικό επίπεδο, η Ισπανία έχει δεσμευθεί να βγάλει
στο δρόμο 1 εκατ. ηλεκτρικά αυτοκίνητα μέχρι το 2014, ενώ η Πορτογαλία
πρόκειται να εγκαταστήσει 1.300 πρίζες για ηλεκτρικά αυτοκίνητα στις
μεγαλύτερες πόλεις της.
Ο Αμερικανός πρόεδρος Barack Obama έχει
επίσης τονίσει ότι 1 εκατ. ηλεκτρικά αυτοκίνητα θα είναι στους
αμερικανικούς δρόμους μέχρι το 2015 -ένας στόχος που για πολλούς
περιβαλλοντολόγους δεν είναι τόσο φιλόδοξος συγκριτικά με την Ισπανία
και άλλους.
Δίκτυα ενέργειας
Τα δίκτυα
ενέργειας σε διάφορες χώρες της Ε.Ε. είναι πεπαλαιωμένα και χρειάζονται
ριζική αλλαγή. Εκτιμάται ότι το υπάρχον σύστημα είναι ικανό να
επαναφορτίσει αυτοκίνητα για κάποιες ώρες, καθιστώντας τα κατάλληλα για
όσους μετακινούνται στις πόλεις αλλά λιγότερο ελκυστικά για οδηγούς
μεγάλων αποστάσεων. Προετοιμάζοντας το ηλεκτρικό δίκτυο για να
αντιμετωπίσει την αύξηση του αριθμού των ηλεκτρικών αυτοκινήτων είναι
κεντρικής σημασίας για τη δημόσια αποδοχή και τη βιωσιμότητα της
ηλεκτροκίνησης.
Επιπλέον, αν τα ηλεκτρικά οχήματα θέλουν να
ανταποκριθούν στα πράσινα διαπιστευτήριά τους, ένα σημαντικό κομμάτι της
δύναμής τους θα πρέπει να παράγεται από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας ή
από πηγές χαμηλών εκπομπών σε άνθρακα. Μία από τις μεγαλύτερες
προκλήσεις για το δίκτυο που θέτουν τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα είναι ότι η
παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές έχει την τάση να παρουσιάζει
διακυμάνσεις, μεγαλύτερες από τις παραδοσιακές μονάδες ηλεκτροπαραγωγής,
που είναι τα ορυκτά καύσιμα. Υπάρχουν ανησυχίες ότι τα τρέχοντα δίκτυα
παροχής ηλεκτρικής ενέργειας δε θα είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν την
αύξηση της ζήτησης που θα προκύψει από τα εκατομμύρια των χρηστών του
ηλεκτρικού αυτοκινήτου, και δη όταν αυτοί φορτίζουν τα αυτοκίνητα σε
ώρες αιχμής.
«Εξυπνα δίκτυα»
Τα λεγόμενα
«έξυπνα δίκτυα» έχουν προταθεί ως ένας τρόπος επαναφόρτισης των
μπαταριών των ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Αυτό σημαίνει ότι η επαναφόρτιση
των αυτοκινήτων θα γίνεται κατά τη διάρκεια ωρών εκτός αιχμής, όταν η
ενέργεια είναι φθηνότερη, όπως π.χ. κατά τη διάρκεια της νύχτας όπου η
ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια είναι τυπικά χαμηλή.
Οι μπαταρίες
ηλεκτρικών αυτοκινήτων μπορούν επίσης να διοχετεύσουν ενέργεια πίσω στο
δίκτυο. Αυτό θα μπορούσε να παράσχει ενέργεια κατά τη διάρκεια ωρών
αιχμής, και ακόμη θα μπορούσε να λειτουργήσει ως έκτακτο υποστηρικτικό
σε περιπτώσεις μπλακάουτ.
Καταναλωτές
Από
την πλευρά των καταναλωτών, η αποδοχή των ηλεκτρικών αυτοκινήτων ως νέο
πρότυπο στις ιδιωτικές μεταφορές θα απαιτήσει ένα σύστημα ανεφοδιασμού
που θα είναι τόσο βολικό όσο και η τρέχουσα πρακτική, κάνοντας μια
σύντομη στάση στα πρατήρια βενζίνης. Πολλοί, μάλιστα, είναι υπέρ της
εγκατάστασης φορτιστών μπαταριών ηλεκτρικών αυτοκινήτων στα σπίτια ή σε
δημόσιους χώρους. Άλλες πρακτικές ανησυχίες είναι η ανάγκη για
ομοιόμορφους φορτιστές και μπαταρίες για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα.
Σημεία ορόσημο για τα «πράσινα» αυτοκίνητα
1884: Ο Άγγλος εφευρέτης Thomas Parker ισχυρίζεται ότι τελειοποίησε ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο.
1897: Η πρώτη εμπορική εφαρμογή των ηλεκτρικών αυτοκινήτων με τη μορφή ταξί βγαίνουν στους δρόμους της Νέας Υόρκης.
1899: Ο Βέλγος οδηγός αγώνων ταχύτητας Camille Jenatzy σπάει το φράγμα των 100 χλμ./ώρα με ηλεκτρικό αυτοκίνητο.
1917: Η Woods Motor Vehicle Company με έδρα το Σικάγο βγάζει στην αγορά το πρώτο βενζινοκίνητο-υβριδικό αυτοκίνητο.
Δεκαετίες 1970 & 1980: Οι κρίσεις στην ενέργεια αναβιώνουν τις επενδύσεις στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα.
1996: Η General Motors διαθέτει το ηλεκτρικό αυτοκίνητο EV1 σε επιλεγμένες πόλεις.
1999: Το ηλεκτρικό αυτοκίνητο Toyota Prius ξεκινά τις πωλήσεις του.
2007 & 2008: Η εκτόξευση των τιμών των καυσίμων ως αποτέλεσμα της αστάθειας των τιμών του πετρελαίου «πρωτοσέλιδα» στον διεθνή Τύπο.
Νοέμβριος 2005: Η Ε.Ε. ξεκινά την Πρωτοβουλία για Πράσινα Αυτοκίνητα ύψους 5 δισ. ευρώ ως μέρος του σχεδίου οικονομικής ανάκαμψης.
Μάρτιος 2009:
Τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. συμφωνούν να μειώσουν την ενεργειακή κατανάλωση
στις μεταφορές και να αυξήσουν την παραγωγή ηλεκτρικών αυτοκινήτων.
Τέλη 2010: Η General Motors θέτει ως στόχο την εισαγωγή του Volt, που διαθέτει στροβιλοκινητήρα.
Τέλη 2010: Η Renault ξεκινά τις πωλήσεις των νέων ηλεκτρικών της αυτοκινήτων.
2012: Σχέδιο Renault - Nissan για μαζική παραγωγή ηλεκτρικών αυτοκινήτων.
(από την εφημερίδα "ΗΜΕΡΗΣΙΑ", 25/07/2015)