Τουλάχιστον πέντε χρόνια θα χρειαστεί το Ιράν για να ξαναρχίσει τις εξαγωγές
φυσικού αερίου, σύμφωνα με τη
Fitch. Πάντως, ο διεθνής χρηματοπιστωτικός οίκος επισημαίνει ότι οι
ιρανικές εξαγωγές θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν είτε μέσω του ΤΑΝΑΡ (και στη
συνέχεια μέσω του ΤΑΡ), είτε μέσω ενός εναλλακτικού
πρότζεκτ, του σχεδιαζόμενου "Περσικού" ή "Ιρανο-ευρωπαϊκού αγωγού", που αν υλοποιηθεί,
προβλέπεται, επίσης, να περάσει μέσω Ελλάδος.
Η
Fitch
εξηγεί στην ανάλυσή της, που δημοσιεύθηκε την περασμένη
Παρασκευή, ότι ακόμη κι αν αρθούν οι κυρώσεις μετά από μία επιτυχή ολοκλήρωση
των συνομιλιών για το πυρηνικό του πρόγραμμα, το Ιράν θα μπορούσε, μέσω του
ΤΑΝΑΡ, να γίνει μεγάλος εξαγωγέας φυσικού αερίου, αλλά όχι νωρίτερα από το
τέλος αυτής της δεκαετίας. Η εναλλακτική οδός για τη ροή του ιρανικού αερίου προς
την Ευρώπη που αναφέρει ο διεθνής οίκος αξιολόγησης είναι το πρότζεκτ που είναι γνωστό ως "Περσικός αγωγός" ή "αγωγός
Παρς" ή και ως "Ιρανο-ευρωπαϊκός αγωγός". Το κόστος κατασκευής του αγωγού υπολογίζεται σε 7 δις δολ. και προβλέπεται να μεταφέρει 35
bcm ιρανικού αερίου ετησίως μέσω
Τουρκίας, Ελλάδος, Ιταλίας και από εκεί προς την υπόλοιπη Ευρώπη.
Όπως αναφέρει η
Fitch,
το Ιράν διαθέτει 34 τρισεκατομμύρια
κυβικά μέτρα αποθεμάτων φυσικού αερίου, περίπου το 18%
των παγκόσμιων αποθεμάτων. "Από το 2005 - 2014,
η ιρανική παραγωγή φυσικού αερίου αυξήθηκε
σχεδόν κατά 70% σε περίπου 173 bcm," σύμφωνα με το διεθνή
οίκο αξιολόγησης. Η τρέχουσα παραγωγή φυσικού αερίου της χώρας είναι περίπου 107 bcm, αλλά ο ΙΕΑ αναμένει ότι σε αυτά θα προστεθούν
άλλα 67 bcm από
το πλούσιο κοίτασμα στο πεδίο
South
Pars ως το 2020.
Το ιρανικό τμήμα του "Ιρανο-ευρωπαϊκού αγωγού", ο λεγόμενος
αγωγός Iran Gas Trunkline 9 ή IGAT-9, που θα ξεκινά από το Ασσαλουγέχ, σχεδιάζεται
να μεταφέρει αέριο από το πεδίο του South Pars στην πόλη Μπαζαργκάν στα σύνορα
Ιράν-Τουρκίας.
Στη συνέχεια, ο "Ιρανο-ευρωπαϊκός
αγωγός" θα διασχίζει την Τουρκία, την Ελλάδα και την Ιταλία. Στην Ιταλία σχεδιάζεται
η διακλάδωσή του αφ' ενός προς Ελβετία, Αυστρία και Γερμανία και αφ' ετέρου προς
Γαλλία και Ισπανία. Δεν έχει αποσαφηνιστεί αν ο ΤΑΡ-ΤΑΝΑΡ θα αποτελέσουν μέρος
του πρότζεκτ ή αν θα κατασκευαστεί παράλληλο, ανεξάρτητο σύστημα αγωγών.
Αναφερόμενη στον ΤΑΝΑΡ, η
Fitch
τονίζει ότι, ενώ μπορεί να είναι δυνατό να αυξηθεί η ροή του,
"κατασκευάζοντας έναν ή περισσότερους σταθμούς συμπίεσης φυσικού αερίου,
εκτιμούμε ότι μία τέτοια κατασκευή όπως και η επανέναρξη της παραγωγής στο Ιράν
θα μπορούσε να πάρει αρκετά χρόνια". Όπως σημειώνει η
Fitch, το Ιράν έχει μακροπρόθεσμα τη
δυνατότητα να γίνει ένας από τους κορυφαίους παραγωγούς αερίου στον κόσμο, αυτό
θα χρειαστεί τουλάχιστον πέντε χρόνια καθώς και η κατασκευή των απαραίτητων αγωγών
για να γίνει η χώρα μεγάλος εξαγωγές.
Υπενθυμίζεται ότι ο ΤΑΝΑΡ, ο οποίος θα διασχίζει το τουρκικό έδαφος,
πρόκειται να τεθεί σε λειτουργία το 2018 για να μεταφέρει αζέρικο φυσικό αέριο από
το πεδίο Σαχ Ντενίζ 2 της Κασπίας, προς τον αγωγό ΤΑΡ, ο οποίος από τα
ελληνοτουρκικά σύνορα, θα το μεταφέρει μέσω της χώρας μας και της Αλβανίας στην
Ιταλία. Με αρχική δυναμικότητα μεταφοράς τα 16
bcm,
o
TANAP προγραμματίζεται να την αυξήσει στα 23
bcm
το 2023 και
στα 31
bcm
ως το 2026, γεγονός που σημαίνει ότι μελλοντικά το Ιράν θα
μπορούσε να μεταφέρει το αέριό του μέσω του συγκεκριμένου αγωγού προς την
Ευρώπη στο μέλλον.
Αναφορικά με τον "Ιρανο-ευρωπαϊκό αγωγό" ή "αγωγό
Παρς" είναι πιθανό ότι το Ιράν
και η Τουρκία θα συστήσουν
κοινή εταιρεία για την κατασκευή ενός αγωγού
στο Ιράν προς τα τουρκικά σύνορα,
και άλλη μία ανώνυμη εταιρία για την κατασκευή ενός αγωγού
φυσικού αερίου στην Τουρκία από
τα σύνορα με το Ιράν και ως τα ελληνικά σύνορα. Προβάλλεται επίσης ο
ισχυρισμός ότι το Ιράν υπολογίζει
σε οικονομική συμμετοχή της Κίνας.
Εξάλλου, ο Ιρανός υπουργός Πετρελαίου
Μασούντ Μιρ Καζεμί
επιβεβαίωσε τον Ιούλιο του 2010 ότι η Εθνική Ιρανική Εταιρεία Εξαγωγής φυσικού Αερίου (NIGEC) και η τουρκική
Som Petrol υπέγραψαν
σύμβαση για την κατασκευή ενός αγωγού που θα διασχίζει την
Τουρκία.