Προοπτική
μείωσης ης ζήτησης πετρελαίου και πετρελαιοειδών στην Ελλάδα συνεπάγεται η
τρέχουσα οικονομική κατάσταση στη χώρα μας, τονίζει ο ΙΕΑ. Μάλιστα, τονίζει ότι
πιθανή αποχώρηση της χώρας από το ευρώ θα επέφερε ακόμη μεγαλύτερη ύφεση στη
ζήτηση πετρελαιοειδών, ενώ, αντίθετα, ένα μελλοντικό πιο αδύναμο νόμισμα θα
ευνοούσε τις εξαγωγές στη διύλιση. Ας σημειωθεί, επίσης, ότι ο Οργανισμός
χαρακτηρίζει μη βιώσιμα τα επίπεδα του ελληνικού χρέους.
Συγκεκριμένα,
ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας στην νέα του έκθεση, μηνός Ιουλίου, για την
παγκόσμια αγορά πετρελαίου, αφιερώνει ειδική παράγραφο για την οικονομική
αναταραχή στην Ελλάδα με αφορμή την εξέλιξη της διαπραγμάτευσης με τους δανειστές
και το πρόσφατο δημοψήφισμα, όπου, μεταξύ άλλων, τονίζει ότι τα capital control
και η άρνηση πιστωτικών καρτών σε πολλά πρατήρια βενζίνης αναμένεται να περιορίσουν
την πρόσβαση των καταναλωτών σε πετρελαϊκά προϊόντα.
Ειδικότερα,
ο ΙΕΑ επισημαίνει ότι, καθώς εγείρονται σοβαρά ερωτήματα σχετικά με τη συμμετοχή
της Ελλάδας στην ευρωζώνη, και εν μέσω μη βιώσιμων επιπέδων χρέους για τη χώρα,
καθώς και με το ένα τέταρτο του πληθυσμού της στην ανεργία, απειλούνται οι
μακροοικονομικές προοπτικές της Ελλάδας και πιθανόν και της Ευρώπης. Αυτό
συνεπάγεται την προοπτική μείωσης της ζήτησης πετρελαίου.
Όπως αναφέρει
ο Οργανισμός, η ζήτηση για πετρέλαιο το πρώτο τρίμηνο του 2015 στην Ευρώπη και
την Ελλάδα αυξήθηκε κατά 4,6% σε ετήσιο
επίπεδο (ή 600 χιλ. βαρέλια την ημέρα) και κατά 15% (ή 40 χιλ. βαρέλια την ημέρα) αντίστοιχα,
καθώς οι ρυθμοί ανάπτυξης των οικονομιών τους ήταν 1,5% και 0,2%.). Ο Οργανισμός
θεωρεί ότι αυτή η τόσο μεγάλη αύξηση στη ζήτηση πετρελαίου φαίνεται μη βιώσιμη,
ενώ ειδικά στην Ελλάδα προβλέπει, σχεδόν με βεβαιότητα, πως βραχυπρόθεσμα η
τάση αυτή θα αναστραφεί. Όπως εξηγεί η έκθεση του ΙΕΑ, αυτό οφείλεται στο ότι η
αύξηση της πετρελαϊκής ζήτησης στη χώρα μας το πρώτο τρίμηνο του 2015 οφείλεται
σε μεγάλο βαθμό στον ψυχρό καιρό, καθώς οι ημέρες κατά τις οποίες ήταν
απαραίτητη η χρήση θέρμανσης στην Ελλάδα ήταν κατά 30% περισσότερες και καύσιμα
της κατηγορίας «λοιπά/πετρέλαιο εσωτερικής καύσης» κάλυψαν το 80% της αύξησης της
ζήτησης το πρώτο τρίμηνο του έτους. Επιπλέον, η πρόσφατη επιβολή των capital control
και η άρνηση πιστωτικών καρτών σε πολλά πρατήρια βενζίνης θα περιορίσουν την πρόσβαση
των καταναλωτών σε πετρελαϊκά προϊόντα, εκτιμά ο ΙΕΑ.
Αν και ήδη
οι τρέχουσες προβλέψεις για τη ζήτηση στην Ελλάδα κάνουν λόγο για μείωση, από 290
χιλ. βαρέλια την ημέρα το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους σε 275 χιλ. βαρέλια την ημέρα ως το τέταρτο
τρίμηνο, επιπλέον καθοδικές τάσεις αναδύονται λόγω ανησυχιών για την συμμετοχή της
Ελλάδας στην ζώνη του ευρώ, αναφέρει ο Οργανισμός. Μάλιστα, τονίζει ότι αν η
Ελλάδα αποχωρήσει από το ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα, οποιοδήποτε νόμισμα κι αν το
αντικαθιστούσε θα μπορούσε να απαξιωθεί σοβαρά, προκαλώντας ακόμη μεγαλύτερη
ύφεση στη ζήτηση πετρελαιοειδών στην χώρα καθώς αγαθά και υπηρεσίες που
τιμώνται σε δολάρια θα γίνονταν ακριβότερα.
Ωστόσο, ο Διεθνής
Οργανισμός Ενέργειας στη νέα του έκθεση παρατηρεί ότι ένα μελλοντικό πιο
αδύναμο νόμισμα θα ευνοούσε τις εξαγωγές προϊόντων διύλισης της Ελλάδας, η
οποία, όπως αναφέρει ο Οργανισμός, είναι ήδη καθαρός εξαγωγέας. Μάλιστα, τονίζει
ότι πρόσφατες εκτιμήσεις σημειώνουν ότι η παραγωγή του κλάδου της διύλισης
ξεπερνά την εγχώρια ζήτηση.
Ο ΙΕΑ
υπενθυμίζει πρόσφατη μελέτη της JPMorgan για αλλαγές στο καθεστώς
συναλλαγματικών ισοτιμιών σε χώρες που έχουν πληγεί από οικονομική κρίση. Στην εν λόγω μελέτη, ο διεθνής οίκος κατέληξε
στο συμπέρασμα ότι η μέση μείωση το πρώτο έτος της διαπραγμάτευσης της νέας ισοτιμίας
είναι μεταξύ 40% και 80% έναντι του δολαρίου.
Η Αργεντινή,
για παράδειγμα, είδε το 70% από την αξία του πέσο να εξανεμίζεται το 2002,
παράλληλα με μείωση 10,9% στο ΑΕΠ και 8,6% στη ζήτηση των προϊόντων πετρελαίου
και υπολογίζει ότι μια παρόμοιου μεγέθους συρρίκνωση στην ζήτηση πετρελαιοειδών
στην Ελλάδα το 2016 θα «μεταφραζόταν» σε απόλυτους αριθμούς σε επιπλέον μείωση κατά
15 χιλ. βαρέλια την ημέρα.
Τέλος, ο
ΙΕΑ επισημαίνει ότι θα πρέπει να ληφθεί υπ όψιν μία πιθανή διάχυση της ελληνικής
οικονομικής κρίσης σε άλλες χώρες της ΕΕ, καθώς αυτό θα μπορούσε να περικόψει
την αύξηση της πετρελαϊκής ζήτησης σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση.