Εικόνα κατάρρευσης παρουσίασε χθες η τιμή του μαύρου χρυσού,
καταγράφοντας μια από τις μεγαλύτερες ημερήσιες βουτιές των τελευταίων
δεκαετιών (οι απώλειες άγγιξαν προσωρινά το 8%), με το αμερικανικό αργό
να σπάει το ψυχολογικό φράγμα των 70 δολ./βαρέλι που θεωρείται ως
«κόκκινη γραμμή» για να είναι βιώσιμη η παραγωγή πετρελαίου από
σχιστολιθικά πετρώματα (shale) των ΗΠΑ.
Αργά το απόγευμα, το
αμερικανικό αργό διαπραγματευόταν κοντά στα 69 δολ./βαρέλι από 73,69 στο
κλείσιμο της Τετάρτης, έχοντας γράψει ενδοσυνεδριακό χαμηλό στα 67,75
δολ./βαρέλι. Το πετρέλαιο μπρεντ (που αποτελεί σημείο αναφοράς για την
Ευρώπη), διαπραγματευόταν στα 72,63 δολ./βαρέλι (από 77,75 προχθές),
έχοντας υποχωρήσει έως και τα 71,75 δολ./βαρέλι και οδεύοντας προς τις
μεγαλύτερες ετήσιες απώλειες από το 2008.
Ρήγμα στον ΟΠΕΚ
Καταλύτης για τη διολίσθηση των τιμών σε νέα χαμηλά τετραετίας και την
περαιτέρω διεύρυνση των απωλειών σε σχέση με τα υψηλά του Ιουνίου (η
υποχώρηση αγγίζει πλέον το 35% για το μπρεντ) ήταν η απόφαση του
12μελούς καρτέλ των πετρελαιοπαραγωγικών χωρών (ΟΠΕΚ) που ελέγχει το ένα
τρίτο της παγκόσμιας παραγωγής, να μην μειώσει το επίσημο πλαφόν
παραγωγής (30 εκατ. βαρέλια ημερησίως). Και τούτο παρά το γεγονός ότι η
αυξανόμενη παραγωγή shale από τις ΗΠΑ και η υπέρβαση των ποσοστώσεων
παραγωγής από πολλά μέλη του καρτέλ (η πραγματική παραγωγή εκτιμάται στα
30,6 εκατ. βαρέλια ημερησίως) έχει συμπέσει με τη μείωση της ζήτησης
από την Ευρώπη και την Κίνα, με αποτέλεσμα να υπάρχει υπερπροσφορά της
τάξης των 1-2 εκατ. βαρελιών ημερησίως που πιέζει πτωτικά τις τιμές.
Κατά την πιο κρίσιμη σύνοδο του ΟΠΕΚ τις τελευταίες δεκαετίες, η
Σαουδική Αραβία, η χώρα με το μεγαλύτερο ειδικό βάρος στο καρτέλ,
επέβαλε τη θέση της να μην κλείσουν οι στρόφιγγες. Και τούτο παρά τις
πιέσεις από άλλες χώρες (όπως η Βενεζουέλα και το Ιράν) που χρειάζονται
υψηλότερες τιμές για να ισοσκελίσουν τους προϋπολογισμούς τους και δεν
διαθέτουν τα μεγάλα συναλλαγματικά διαθέσιμα των χωρών του Κόλπου.
Νέα τάξη πραγμάτων
Οι αναλυτές κάνουν λόγο για νέα τάξη πραγμάτων στην αγορά πετρελαίου,
καθώς ο ΟΠΕΚ φαίνεται να εγκαταλείπει την προσπάθειά του να ελέγξει τις
τιμές, αφήνοντας τη διαμόρφωσή τους στα χέρια της αγοράς. Χαρακτηριστική
ήταν η δήλωση του υπουργού Πετρελαίου του Κουβέιτ ότι ο ΟΠΕΚ πρέπει να
αποδεχθεί τις τιμές που θα καθορίσει η αγορά, είτε είναι 60, είτε 80,
είτε 100 δολ./βαρέλι. Πολλοί βλέπουν επίσης πίσω από τη στάση των
Σαουδαράβων την πρόθεση του Ριάντ να υπονομεύσει την παραγωγή shale των
ΗΠΑ, και να φέρει σε δύσκολη θέση χώρες όπως το Ιράν και η Ρωσία. Η
συνεχιζόμενη υποχώρηση των τιμών του μαύρου χρυσού αποτελεί καλό νέο για
τις οικονομίες των χωρών της Ευρωζώνης, καθώς ενισχύει την αγοραστική
δύναμη νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
(από την εφημερίδα "ΗΜΕΡΗΣΙΑ", 28/11/2014)