Το Δικαστήριο της
Ευρωπαϊκής Ένωσης απέρριψε, την περασμένη Πέμπτη, το «πάγωμα» των περιουσιακών
στοιχείων της κεντρικής τράπεζας του Ιράν, στο πλαίσιο των κυρώσεων της ΕΕ εις
βάρος της Τεχεράνης.
Σύμφωνα με την απόφαση, τα μέτρα κατά της ιρανικής κεντρικής τράπεζας βασίζονταν
σε ασαφή και χωρίς επαρκείς λεπτομέρειες στοιχεία ενάντια στα οποία η άλλη
πλευρά δεν θα μπορούσε να αμυνθεί. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρουν οι
Financial
Times, επρόκειτο για
εμπιστευτικά στοιχεία από μη κατονομαζόμενο κράτος – μέλος της Ένωσης, συνεπώς,
όπως αναφέρει το Δικαστήριο, απέναντί τους θα μπορούσε να είναι μόνο η γενική
άρνηση.
«Οι λόγοι αυτοί, άρα, δεν συνάδουν με τις απαιτήσεις της νομολογίας»,
τονίζεται στην απόφαση, η οποία θέτει εν αμφιβόλω την νομική βάση της πρακτικής
της ΕΕ να χρησιμοποιεί απόρρητα στοιχεία των μυστικών υπηρεσιών, και, μάλιστα,
σε μία χρονική στιγμή κατά την οποία προσπαθεί να επεκτείνει το εμπάργκο κατά της
Ρωσίας.
Τ
o Ευρωπαϊκό Συμβούλιο
μπορεί να εφεσιβάλει την απόφαση μέσα στους επόμενους δύο μήνες. Οι κυρώσεις θα
παραμείνουν σε ισχύ στο διάστημα αυτό καθώς και για όσο διάστημα θα εκδικάζεται
η έφεση.
Οι δυτικές κυρώσεις είχαν πολύ μεγάλο αντίκτυπο στην ιρανική οικονομία, ενώ
η απαγόρευση στην κεντρική τράπεζα της χώρας να έχει πρόσβαση σε λογαριασμούς της
στο εξωτερικό έπληξαν την πετρελαϊκή της βιομηχανία, καθώς δεν μπορεί να επαναπατρίσει
τα έσοδά της από πωλήσεις αργού.
Παράλληλα, τα μέτρα έχουν αποτελέσει ισχυρότατο μοχλό πίεσης εκ μέρους της ΕΕ
και των ΗΠΑ προς την Τεχεράνη στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για το πυρηνικό της
πρόγραμμα.
Ιρανοί αναλυτές εκτιμούν ότι οι «παγωμένοι» λογαριασμοί της κεντρικής
τράπεζας της χώρας ανέρχονται σε 80 με 100 δις δολ. και βρίσκονται κυρίως στην
Ινδία και την Κίνα, ενώ λιγότερο από 10 δις δολ. βρίσκονται σε τράπεζες στην
ΕΕ.
Ιρανός ανώτερος τραπεζίτης δήλωσε ότι η απόφαση του Δικαστηρίου
της ΕΕ θα μπορούσε επίσης να βοηθήσει να
πειστούν οι ΗΠΑ ότι η συνέχιση των κυρώσεων κατά του Ιράν είναι
δύσκολη.
Υπάλληλος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου δήλωσε ότι το δικαστήριο
είναι όλο και πιο αρνητικό σε κυρώσεις
που βασίζονται σε ανώνυμες πηγές πληροφοριών. Παρά το γεγονός ότι ο ίδιος δεν ήταν σε θέση να σχολιάσει άμεσα
την περίπτωση του Ιράν, είπε ότι η συνήθης απάντηση
από τις Βρυξέλλες ήταν να ασκεί
έφεση και να επιδιώκει να
επιβάλει εκ νέου τις κυρώσεις
με τη χρήση στοιχείων που είναι διαθέσιμα στο κοινό.
Ένα μικρό μέρος
των κυρώσεων έχει αρθεί, ώστε η Τεχεράνη να συμφωνήσει να προσέλθει σε
συνομιλίες για το πυρηνικό της πρόγραμμα, επιτρέποντάς της να έχει πρόσβαση σε $
2,8 δις από περιορισμένη κεφάλαια.
Αλλά ακόμη και αν το Ιράν ήταν να κερδίσει την έφεση στο Δικαστήριο της
Ευρωπαϊκής Ένωσης, αυτό δε
σημαίνει ότι θα έχει άμεσα πρόσβαση και στα υπόλοιπα δεσμευμένα κφάλαια. δεν θα
μπορούσε να εγγυηθεί ότι υπόλοιπο της τα δεσμευμένα ποσά θα αρχίσουν αμέσως εκ
νέου σε κυκλοφορία.