Η στρατηγικής σημασίας για την Κύπρο ανακάλυψη υδρογονανθράκων στην
υφαλοκρηπίδα της οριοθετεί την απαρχή μιας περιόδου προκλήσεων και
προοπτικών.
Σηματοδοτεί, επίσης, την ένταξη της χώρας στην αναδυόμενη και συνάμα επικερδή αγορά φυσικού αερίου και πρέπει
να ορίζει τις πρακτικές που θα ακολουθηθούν για αξιοποίηση του φυσικού πλούτου της.
Ως
προς τούτο, οφείλουμε πραγματικά να αντιληφθούμε το γεγονός ότι στα
θέματα αυτά απαιτείται, για το εθνικό συμφέρον, τουλάχιστον
ομοφωνία και κοινή γραμμή πλεύσης για να πειστούν οι πιστωτές, χρεώστες, πωλητές και αγοραστές του
φυσικού αερίου ότι η Κυπριακή Δημοκρατία μπορεί όντως να εκμεταλλευτεί
με πολιτική ωριμότητα, επάρκεια στρατηγικής πολιτικής και όραμα το
φυσικό αέριο.
Θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε το γεγονός ότι η
ορθή ενεργειακή στρατηγική για την Κύπρο οριοθετείται και συνεπάγεται
την καλύτερη δυνατή αξιοποίηση του φυσικού αερίου με εφαρμοσμένες
τεχνολογίες και μεθόδους.
Σημαντικότατης αξίας για την εκμετάλλευση του φυσικού αερίου ήταν και παραμένουν οι συμφωνίες οριοθέτησης
της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της
Κυπριακής Δημοκρατίας σε σχέση με τις γείτονες χώρες στη βάση του
Δικαίου της Θάλασσας, ως επίσης και η απόφαση για δημιουργία
τερματικού υγροποίησης του φυσικού αερίου στην
Κύπρο, με στόχο να επιτευχθεί η υγροποίηση του αερίου για σκοπούς
κυρίως εξαγωγής του σε χώρες με υφιστάμενες δομές τελικής χρήσης του για
σκοπούς παραγωγής ενέργειας αλλά και σε νέες αγορές καθιστώντας την
Κύπρο μέρος της διεθνούς αγοράς φυσικού αερίου.
Το μέγεθος της αρχικής επένδυσης για εξαγωγή φυσικού αερίου είναι
συνήθως απαγορευτικό για χώρες χωρίς πολιτική σταθερότητα και αδύναμες
να εξασφαλίσουν επαρκή δανεισμό για την κατάλληλη υποδομή που απαιτείται
για την επεξεργασία και εξαγωγή του.
Εάν υπολογιστεί ότι το κόστος της υποδομής που χρειάζεται
εκτιμάται στα 6-10 δισεκατομμύρια ευρώ για
ένα σχετικά μικρό σταθμό υγροποίησης αντιλαμβανόμαστε ότι το επίπεδο
δανεισμού της χώρας για την κατασκευή του τερματικού επιβάλλει την
ύπαρξη
σταθερής και δεδηλωμένης κυβερνητικής πολιτικής προς
την κατεύθυνση αυτή, που με αξιοπιστία μπορεί να πείσει διεθνείς οίκους
να χρηματοδοτήσουν μια τέτοιων διαστάσεων χρηματοδότηση.
Χρειάζεται, δηλαδή, η ύπαρξη κατάλληλων κρατικών δομών που
να υποστηρίζουν την ιδιωτική πρωτοβουλία, να
εξασφαλίζουν τέτοιου ύψους επένδυση και δανεισμό, να στηρίζουν την
επιχειρηματικότητα φυσικού αερίου, να παρέχουν το απαραίτητο νομοθετικό
πλαίσιο σταθερότητας για την εξαγωγή φυσικού αερίου και, κυρίως, να
διασφαλίζουν τη μελλοντική αξιοποίηση τόσο της επένδυσης για τις
υποδομές όσο και του φυσικού αερίου.
Λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι το όλο θέμα αξιοποίησης του φυσικού αέριου προαπαιτεί την παρουσία
συγκεκριμένων πολιτικών και τη χάραξη συγκεκριμένης στρατηγικής που
να πείθει τους αγοραστές φυσικού αερίου ότι αυτό θα παρέχεται
αδιάλειπτα για μακρύ χρονικό διάστημα, τα συμβόλαια αγοραπωλησίας
υγροποιημένου φυσικού αερίου έχουν συνήθως διάρκεια περί τα 20 χρόνια,
γεγονός που συντείνει στην άποψη ή μάλλον στην αναγκαιότητα σωστής
συνομολόγησης των συμφωνιών εκείνων που θα δεσμεύουν τα αξιοποιήσιμα
κοιτάσματα φυσικού αερίου για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Ως εκ των
πιο πάνω, τονίζεται ότι η σωστή ανάπτυξη ενός προγράμματος αξιοποίησης
και εξαγωγής του φυσικού αερίου απαιτεί ισχυρότατη κυβερνητική δέσμευση
που πρέπει να επέχει
τα εχέγγυα εμπιστοσύνης, ορθού
προγραμματισμού και σταθερότητας στην χάραξη, υιοθέτηση και εφαρμογή
ενεργειακών στρατηγικών. Παράλληλα, να διασφαλίζει το ότι στο βάθος
χρόνου των συμβολαίων αγοραπωλησίας υγροποιημένου φυσικού αερίου αυτά θα
έχουν συνομολογηθεί με τέτοιο τρόπο που
να μην είναι περιοριστικά ως προς τις ποσότητες που μπορούν να αξιοποιηθούν,
λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι στο παρόν στάδιο δεν έχουν ακόμα
αναταθεί τα συμβόλαια έρευνας για τον Β’ γύρο αδειοδοτήσεων για το
φυσικό αέριο.
Σημαντικής αξίας επίσης είναι το γεγονός ότι η επιτυχημένη εξαγωγή φυσικού αερίου στηρίζεται πρώτα
στο σωστό μάρκετινγκ εκ
μέρους του πωλητή του φυσικού αερίου, την εξεύρεση αγοραστών και τη
συνομολόγηση συμβολαίων αγοραπωλησίας και ύστερα στην κατασκευή των
υποδομών.
Οφείλουμε, λοιπόν, να αδράξουμε της τεράστιας
ευκαιρίας που μας δίνεται και χωρίς κομματικές παρωπίδες, παροξυσμούς ή
μεροληπτικές και εφήμερες τάσεις να δούμε τα πράγματα ως πρέπει να τα
δούμε και ως οφείλουμε να τα αναλογιστούμε, με όραμα και προοπτική και
πρωτίστως
με σωστό σχεδιασμό της κρατικής στρατηγικής πολιτικής για την εκμετάλλευση και αξιοποίηση του τεράστιου φυσικού πλούτου που διαθέτει η Κυπριακή Δημοκρατία.
*
Ο κ. Αντώνης Στυλιανού είναι Λέκτορας Νομικής στο Πανεπιστήμιο
Λευκωσίας, LL.B Law (Bristol), Ph.D in Law – International Law and Human
Rights (Kent).
(από www.euro2day.gr, 02/11/2012)