Η Gazprom έχει τρεις επιλογές για τον TurkishStream, με
προτιμότερη εκείνη μέσω του TAP. Η διαδρομή των πρώτων χιλιομέτρων του έργου
είναι δεδομένη, «
είναι καλά τοποθετημένη στα τουρκικά ύδατα και προχωρά
απολύτως βάσει του στόχου», λέει ειδικός στα ενεργειακά θέματα, μιλώντας
στο τουρκικό πρακτορείο Anadolu Agency.
Η δεύτερη γραμμή του αγωγού φυσικού αερίου TurkishStream
έχει τρεις προαιρετικές διαδρομές προς την Ευρώπη, με πιο βιώσιμη εκείνη του
αγωγού Trans Adriatic Pipeline (TAP), δήλωσε ο ανώτερος σύμβουλος στο Παγκόσμιο
Κέντρο Ενέργειας του Ατλαντικού Συμβουλίου κ.
Τζων Ρόμπερτς.
Ο κ. Ρόμπερτς, ο οποίος είναι επίσης ειδικός στην ενεργειακή
ασφάλεια στο Methinks με έδρα τη Βρετανία, δήλωσε στο Anadolu ότι οι σπάνιες
αντιθέσεις στο κοινό σχέδιο Ρωσίας-Τουρκίας για τον TurkishStream είναι
αποτέλεσμα των επιδόσεων της Ρωσίας ως αξιόπιστου προμηθευτή φυσικού αερίου
στην Τουρκία τα τελευταία χρόνια.
Όπως ισχυρίστηκε ο ίδιος, υπάρχει μια κατανόηση στο πόσο
σημαντικό είναι το έργο του
TurkStream.
Το έργο (παλαιότερα
South
Stream),
σχεδιάστηκε αρχικά για τη μεταφορά αερίου μέσω της Βουλγαρίας προς την Κεντρική
Ευρώπη, αλλά τώρα θα διασχίσει την Τουρκία για να συνεχίσει επί ευρωπαϊκού
εδάφους.
«
Το πρώτο τμήμα του έργου έχει αναπτυχθεί στα τουρκικά
ύδατα και θα είναι σε θέση να παραδώσει 15,75 δισεκ. κυβικά μέτρα φυσικού
αερίου κυρίως στην τουρκική αγορά», ανέφερε. Και πρόσθεσε: «
Το δεύτερο
τμήμα του έργου έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Έχουμε ήδη την τουρκική έγκριση για
αυτό. Θα φτάσει σίγουρα έως το
Kiyikoy [σ.σ. βορειοδυτική Τουρκία]. Το ερώτημα είναι τι θα
συμβεί στη συνέχεια».
Τρεις επιλογές για τη
Gazprom
Ο Ρόμπερτς θεωρεί ότι το δεύτερο τμήμα του έργου προς την
Ευρώπη έχει τρεις εφικτές επιλογές διαδρομής. «
Η εταιρεία θα μπορούσε να
κατασκευάσει έναν νέο αγωγό προς την Κεντρική Ευρώπη, ένα είδος"
South
Stream " ή θα μπορούσε
να αναστήσει τον διασυνδετήριο Τουρκίας-Ελλάδας-Ιταλίας, με ένα νέο αγωγό που
θα διασχίζει την Ελλάδα και έναν νέο υποθαλάσσιο αγωγό που θα φτάνει στην
Ιταλία. Αλλά το πρόβλημα και με τις δύο προοπτικές είναι το κόστος. Ανέρχεται
σε περίπου στα 6-7 δισεκατομμύρια ευρώ. Αυτό είναι ένα φοβερό ποσό χρημάτων»,
υποστήριξε.
Όπως τόνισε, η τρίτη επιλογή είναι η πιο βιώσιμη, καθώς η
Gazprom
μπορεί
απλά να ζητήσει χώρο στον
TAP,
ο οποίος θα μεταφέρει φυσικό αέριο από το
Shah
Deniz
II
του Αζερμπαϊτζάν στην Ευρώπη.
Ο αγωγός
TAP
μήκους περίπου 878 χιλιομέτρων θα συνδεθεί με τον αγωγό
Trans
Anatolian
Pipeline (
TANAP) στα ελληνοτουρκικά σύνορα στους
Κήπους, διασχίζοντας την Ελλάδα, την Αλβανία και την Αδριατική Θάλασσα, πριν
φτάσει στα παράλια της Ιταλίας.
«
Ο αγωγός θα ξεκινήσει από τους Κήπους, στα σύνορα
Τουρκίας - Ελλάδας, όπου θα συνδεθεί με τον
TANAP, μόλις ένα χιλιόμετρο μακριά από
την άλλη πλευρά των συνόρων όπου θα καταλήξει το δεύτερο τμήμα του
TurkStream», εξήγησε. Και
κατέληξε:
«Αν λοιπόν μπορέσει να εξασφαλίσει χώρο σε έναν αγωγό που θα
μεταφέρει περίπου 10 δισ. κυβικά μέτρα αερίου στην Ιταλία, με το κατάλληλο
εμπορικό επιτόκιο, γιατί να ασχοληθεί με την κατασκευή δικού της αγωγού με
κόστος 6-7 δισεκ. ευρώ. Αυτό θα κάνει την
Gazprom ευτυχισμένη, θα κάνει την
Τουρκία ευτυχισμένη και θα παρέχει αέριο στην Ευρώπη».
Ο Ρόμπερτς σχολίασε επίσης το ζήτημα της ενδεχόμενης αντίρρησης
της ΕΕ στη συγκεκριμένη λύση και δήλωσε: «
Η ΕΕ δεν μπορεί να την εμποδίσει
χωρίς να σπάσει τη δική της κανονιστική διάρθρωση, σύμφωνα με την οποία όλοι οι
νέοι αγωγοί μπορούν να έχουν μια αρχική απαλλαγή από τους κανόνες που ισχύουν
για τα πρώτα 10 δισ. κυβικά μέτρα αερίου του
TAP. Οτιδήποτε παραπάνω από αυτό πρέπει
να είναι ανταγωνιστικό. Αν η
Gazprom ζητήσει χώρο και δεν ζητήσει χώρο κανένας άλλος, η
Gazprom
μπορεί
να τον χρησιμοποιήσει. Έχει το δικαίωμα».
Αξίζει να συζητηθεί ότι προ ημερών από τη Βιέννη ο αναπληρωτής
πρόεδρος της Gazprom
Αλεξάντερ Μεντβέντεφ, μιλώντας στο συνέδριο
European Gas σημείωσε ότι η ρωσική εταιρεία διαθέτει υποδομές για την παραγωγή
επιπλέον 100 δισ. κυβικών μέτρων κατ’ έτος, ποσότητα που μπορεί να διοχετευθεί
στην Ευρώπη. Το αέριο αυτό είναι δυνατόν, όπως επεσήμανε ο ίδιος, να φτάσει
στην Ευρώπη μέσω του TAP.
Σύμφωνα με τον κ. Μεντβέντεβ, η Gazprom θα μπορούσε να
αξιοποιήσει χωρητικότητα 10 δισ. κυβικών μέτρων αερίου που μπορεί να προσφέρει
η δεύτερη φάση του ΤAP (θα φτάσει σε δυναμικότητα 20 δισ. κυβικών μέτρων), η
οποία δεν έχει ακόμη παραχωρηθεί σε χρήστες. Στις δηλώσεις του αντιπροέδρου της
Gazprom, ήρθαν να κουμπώσουν επισημάνσεις εκπροσώπων της
Snam, της
Fluxys
και της
Enagas (τριών εκ των μετόχων του
TAP), οι οποίοι, μεταξύ άλλων, ανέφεραν ότι εάν ένας προμηθευτής
ζητήσει μεταφορική δυνατότητα στον TAP και είναι σύμφωνος με το ρυθμιστικό
πλαίσιο, τότε ο ΤAP μπορεί να προσφέρει χωρητικότητα και υπηρεσίες.