Αν υπήρχε κοινός παράγων που να ερμηνεύει τα τόσα γεγονότα στη Μέση Ανατολή, δράσεις στη Σαουδική Αραβία, στις ΗΠΑ, στη Συρία, την Υεμένη και στο Ισραήλ, αυτός θα μπορούσε να εκφραστεί με μία μόνο λέξη: Iράν. Ολοι σκέπτονται την αύξηση της ισχύος και της επιρροής του Ιράν στην περιοχή.

Αν υπήρχε κοινός παράγων που να ερμηνεύει τα τόσα γεγονότα στη Μέση Ανατολή, δράσεις στη Σαουδική Αραβία, στις ΗΠΑ, στη Συρία, την Υεμένη και στο Ισραήλ, αυτός θα μπορούσε να εκφραστεί με μία μόνο λέξη: Iράν. Ολοι σκέπτονται την αύξηση της ισχύος και της επιρροής του Ιράν στην περιοχή. Παραδείγματος χάριν, η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ, όπως και του Μπαράκ Ομπάμα, θέλει στην πραγματικότητα να φύγει από τη Μέση Ανατολή, όσο αυτό είναι δυνατόν, αλλά αφήνοντας πίσω τη μικρότερη δυνατή επιρροή του Ιράν.

Η Σαουδική Αραβία, υπό τον διάδοχο του θρόνου πρίγκιπα Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, γνωστό ως MBS, δεν δημιούργησε ένα επιτυχές και ελκυστικό πρότυπο ανάπτυξης που οι Αραβες και οι μουσουλμάνοι θα θέλουν να μιμηθούν, ενώ το Ιράν θέλει να προχωρήσει στη Μέση Ανατολή προωθούμενο σε Λίβανο, Υεμένη, Συρία και Ιράκ μέσω των σιιτικών παραστρατιωτικών ομάδων που έχουν δημιουργήσει κράτος εν κράτει. Αυτό γεννά μεγάλο άγχος στον αραβικό κόσμο, στις ΗΠΑ και στο Ισραήλ.

Το Ιράν έχει ταλαντούχο πληθυσμό και πλούσια κουλτούρα. Αλλά οι αγιατολάχ, αντί να ανοίξουν τον δρόμο στη δυναμική νεολαία της χώρας, καταπιέζουν αυτά τα ταλέντα και τροφοδοτούν τη δύναμη των σιιτών μισθοφόρων σε Λίβανο, Συρία, Ιράκ και Υεμένη, διασπείροντας με αυτόν τον τρόπο την επιρροή τους.

Το καλύτερο που μπορούν να κάνουν οι ΗΠΑ και η Σαουδική Αραβία είναι να σταματήσουν να εστιάζουν στο πώς θα αντιμετωπίσουν την «ιρανική απειλή» και να επικεντρώσουν το ενδιαφέρον τους στην ατζέντα των εσωτερικών μεταρρυθμίσεων. Αυτή θα είναι η καλύτερη εκδίκηση για την Τεχεράνη.

Οι Αμερικανοί, οι Ευρωπαίοι και οι Αραβες ηγέτες θα πρέπει να εξωθήσουν τον MBS να οδηγήσει εκεί όπου δεν τόλμησε να πάει κανείς Σαουδάραβας ηγέτης, ανατρέποντας τη δεξιά στροφή που πήρε το βασίλειο το 1979 μετά την κατάληψη του Μεγάλου Τεμένους στη Μέκκα από μουσουλμάνους εξτρεμιστές. Αυτό εξανάγκασε τους μονάρχες της Σαουδικής Αραβίας να σκληρύνουν τους ελέγχους της θρησκευτικής αστυνομίας και να εξαγάγουν την πιο μισογυνική αντιπλουραλιστική ερμηνεία του Ισλάμ σε τεμένη και θρησκευτικές σχολές στον μουσουλμανικό κόσμο.

Η σημερινή μου άποψη για τη Σαουδική Αραβία είναι πολύ απλή. Επειδή έχει να κάνει τόσο πολλές μεταρρυθμίσεις, το ερώτημα είναι όχι αν ο MBS πόρρω απέχει του τέλειου και αν είναι πολύ σκληρός. Το ερώτημα είναι αν έρχεται πολύ αργά και η Σαουδική Αραβία δεν είναι δυνατόν να μεταρρυθμιστεί. Πιστεύω πως όχι. Θα πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να αυξήσουμε τις πιθανότητές του για επιτυχία.

Αλλά το λιγότερο που χρειάζεται η Σαουδική Αραβία, όπως εξάλλου και οι υπόλοιποι Αραβες σύμμαχοι των ΗΠΑ, είναι η ανακήρυξη της Ιερουσαλήμ ως νέας πρωτεύουσας του Ισραήλ, όπως έκανε ο πρόεδρος Τραμπ την Τετάρτη. Δεν υπάρχει τίποτα άλλο που να είναι τόσο μη αναγκαίο και αποσταθεροποιητικό. Είναι στην πραγματικότητα ένα δώρο στο Ιράν και στη Χεζμπολάχ. Και θα το χρησιμοποιήσουν για να παρουσιάσουν τους Σαουδάραβες, τους Ιορδανούς, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, την Παλαιστινιακή Αρχή και την Αίγυπτο ως παράγοντες που διευκολύνουν την αμερικανική «σιωνιστική ατζέντα».

Σε μια χρονική στιγμή που το Ιράν επεκτείνει την επιρροή του και οι Αραβες σύμμαχοι των ΗΠΑ ανησυχούν για τις εσωτερικές μεταρρυθμίσεις, αυτό είναι το τελευταίο πράγμα που χρειάζονται από τον Αμερικανό φίλο. Είναι ένας εξαιρετικά παθητικός τρόπος προκειμένου ο Τραμπ να αποσπάσει την προσοχή από την απόλυτη αποτυχία του να πραγματοποιήσει οποιαδήποτε πρόοδο στο ισραηλινοπαλαιστινιακό μέτωπο.

 

(Πηγή: Τ he New York Times / «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ»)