Τα τελευταία χρόνια, η συζήτηση για τον σχεδιασμό της αγοράς
ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρωπαϊκή Ενωση επικεντρώθηκε στην καταλληλότητα του
υφιστάμενου σχεδιασμού και της ενεργειακής πολιτικής που τον στηρίζει καθώς και
στη διαδικασία μέσω της οποίας συντονίζεται η ενεργειακή πολιτική. Η ανάλυση
που παρουσιάζει το Ινστιτούτο Μελετών για την Ενέργεια της Οξφόρδης, η οποία δημοσιεύθηκε την περασμένη εβδομάδα,
συμβάλλει στη συζήτηση και στα τρία επίπεδα. Μεταξύ άλλων, υποστηρίζεται ότι ο
ρόλος της ενεργειακής πολιτικής δεν είναι μόνο η διαχείριση των …ισορροπιών
μεταξύ απανθρακοποίησης, βιωσιμότητας και αξιοπιστίας, αλλά και η ενθάρρυνση
καινοτομιών, οι οποίες θα αυξήσουν τη συμβατότητα των στόχων ενεργειακής
πολιτικής στο μέλλον.
Όλες οι χώρες ανά τον
πλανήτη αναζητούν ευκαιρίες ώστε να επεκτείνουν τη συμβολή των Ανανεώσιμων
Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) στον ενεργειακό τομέα.
Το αυξανόμενο μερίδιο της μεταβλητής παραγωγής ΑΠΕ στο ενεργειακό
σύστημα αλλάζει τα δεδομένα στον κοινό σχεδιασμό των ευρωπαϊκών αγορών ενέργειας.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εκπρόσωποι του ενεργειακού κλάδου, οι ρυθμιστικές αρχές
και παράγοντες του χώρου της ενέργειας,
όλοι αναγνωρίζουν την αναγκαιότητα ενός νέου σχεδιασμού της αγοράς, αλλά
οι απόψεις ως προς το ποιο νέο σχέδιο πρέπει να υιοθετηθεί, απέχουν πολύ από το
να χαρακτηριστούν συναινετικές. Κάποιοι επικεντρώνονται στη μείωση του κόστους
της ανάπτυξης των ΑΠΕ μέσω του ανταγωνισμού, ορισμένοι ζητούν μια περιφερειακή
προσέγγιση στον σχεδιασμό της αγοράς και στη χάραξη πολιτικής κλπ.
Σε κάθε περίπτωση, προημερών, ευρωπαϊκοί φορείς όπως οι
Eurelectric, Wind Europe, Solar Power Europe και Orgalime, με κοινή επιστολή προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
και τα κράτη μέλη ζήτησαν ένα ρυθμιστικό πλαίσιο για τις ΑΠΕ το οποίο θα
προσφέρει σταθερότητα για τους επενδυτές του χώρου. Παράλληλα, 21 εταιρείες και φορείς που
δραστηριοποιούνται στον κλάδο της αιολικής ενέργειας σε επιστολή που απέστειλαν
προς το Συμβούλιο της Ευρώπης διατυπώνουν τις ανησυχίες τους για το μέλλον των
ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, απαιτώντας λεπτομερή και ξεκάθαρα εθνικά σχέδια
δράσης.
Στην Ελλάδα, όπως
ανέφερε και την περασμένη εβδομάδα ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ.
Γιώργος Σταθάκης, μιλώντας από το βήμα
του αναπτυξιακού συνεδρίου που πραγματοποιήθηκε στα Ιωάννινα, για νέες
επενδύσεις ΑΠΕ η τιμή θα προσδιορίζεται με διεξαγωγή διαγωνισμών για όλες τις
μορφές ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Όπως επεσήμανε, οι ΑΠΕ θα αποτελέσουν την αιχμή του δόρατος στο
εγχώριο ενεργειακό μίγμα, με στόχο σχεδόν το ήμισυ της παραγωγής ηλεκτρικής
ενέργειας να προέρχεται από αυτές έως το
2050.
Ο σχεδιασμός της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας αποτελεί μέρος
των πολιτικών εργαλείων, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν προκειμένου να
ενθαρρύνουν την καινοτομία με στόχο την απανθρακοποίηση της ενέργειας και την
ανάσχεση της κλιματικής αλλαγής.
Σύμφωνα με το βρετανικό ινστιτούτο, η διαδικασία σχεδιασμού της αγοράς
δε λειτουργεί μεμονωμένα, αλλά είναι ενσωματωμένη σε πολιτικές μακροοικονομικού
επιπέδου και αλληλεπιδρά με τον σχεδιασμό και άλλων μέσων πολιτικής. Οι
συμμετέχοντες στη διαδικασία σχεδιασμού της αγοράς πρέπει να γνωρίζουν τις
εξελίξεις σε εξειδικευμένες καινοτόμες διαδικασίες. Επίσης, όπως σημειώνουν οι
μελετητές, ο σχεδιασμός εργαλείων χάραξης πολιτικής (όπως η στρατηγική ανάπτυξη
των ΑΠΕ μέσω συστημάτων στήριξης που προορίζονται να λειτουργήσουν σε συνδυασμό
με τον ανταγωνισμό της αγοράς) πρέπει να γίνει στο πλαίσιο του σχεδιασμού της
αγοράς.