Σήμερα ανακοινώνεται η απόφαση του
προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ σχετικά με το Ιράν. Όπως όλα δείχνουν, ο Τραμπ αναμένεται να
δηλώσει ότι δεν επαληθεύει την τήρηση της συμφωνίας του 2015 για το πυρηνικό
πρόγραμμα του Ιράν από μέρους της Ισλαμικής Δημοκρατίας.
Στο πλαίσιο αυτό, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Ρεξ Τίλερσον
συνομίλησε με τους ομολόγους του ή κορυφαία στελέχη των κυβερνήσεων της Ρωσίας,
της Κίνας, της Βρετανίας και της Γαλλίας τις τελευταίες μέρες σχετικά με το
θέμα, όπως γνωστοποίησε την Πέμπτη το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Η Χέδερ Νάουερτ, εκπρόσωπος της αμερικανικής διπλωματίας,
δήλωσε σχετικά με τα τηλεφωνήματα του Τίλερσον στους ομολόγους του ότι «θα
έλεγα ότι έγιναν κυρίως για να ακούσει, να συμβουλευθεί, να συζητήσει σχετικά
με τη συνολική παρουσίαση, αν θέλετε, του σχεδίου (...) που θα ανακοινώσει ο
πρόεδρος».
Η ίδια διευκρίνισε ότι ο Ρεξ Τίλερσον συζήτησε με τους ΥΠΕΞ
της Γαλλίας και της Ρωσίας, με τον κινέζο κυβερνητικό σύμβουλο Γιανγκ Τζιετσί
την Πέμπτη και με τον επικεφαλής της διπλωματίας της Βρετανίας μια από «τις τελευταίες
μέρες».
Αμερικανοί επικριτές της συμφωνίας του 2015 ανάμεσα στις
μεγάλες δυνάμεις και το Ιράν για το πυρηνικό πρόγραμμα της Ισλαμικής
Δημοκρατίας ελπίζουν ότι ο Τραμπ θα επιτύχει να αρχίσει μια νέα διαπραγμάτευση
για να γίνει η συμφωνία ακόμη πιο αυστηρή.
Όμως Παρίσι, Λονδίνο και Βερολίνο αποκλείουν κάθε ενδεχόμενο
να ξανανοίξει διάλογος για το κείμενο καθεαυτό, ενώ γαλλικές, βρετανικές και
γερμανικές επιχειρήσεις έχουν ήδη αρχίσει να επενδύουν ξανά στο Ιράν.
Ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν Μοχαμάντ Τζαβάντ Ζαρίφ είχε
τονίσει στα τέλη του Σεπτεμβρίου ότι η απόφαση που θα πάρει η Τεχεράνη στην
περίπτωση που ο πρόεδρος των ΗΠΑ ανακοινώσει ότι δεν επαληθεύει την τήρηση της
συμφωνίας και προτρέψει το Κογκρέσο να επιβάλει εκ νέου τις αμερικανικές
κυρώσεις, όπως αναμένεται, θα εξαρτηθεί σε τελευταία ανάλυση από το «πώς θα
αντιδράσουν οι Ευρωπαίοι».
Τον κώδωνα του
κινδύνου κρούει ο Γκάμπριελ
Η μη επαλήθευση της συμφωνίας εκ μέρους του Τραμπ θα ανοίξει
ένα χάσμα μεταξύ των Αμερικανών και των Ευρωπαίων και θα οδηγήσει τους
τελευταίους να επιδιώξουν στενότερη συνεργασία με τη Ρωσία και την Κίνα,
προειδοποίησε την Πέμπτη ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Ζίγκμαρ Γκάμπριελ.
Ο επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας έχει κάνει
επανειλημμένα δημόσιες τοποθετήσεις εναντίον μιας τέτοιας κίνησης του
ρεπουμπλικάνου προέδρου, αλλά τα νέα σχόλιά του για τις συνέπειές της ήταν πολύ
πιο αιχμηρά.
«Είναι επιτακτική ανάγκη η Ευρώπη να παραμείνει ενωμένη σε
αυτό το ζήτημα», τόνισε ο Γκάμπριελ. «Πρέπει επίσης να πούμε στους Αμερικανούς
ότι η συμπεριφορά τους στο ζήτημα του Ιράν θα ωθήσει εμάς τους Ευρωπαίους να
υιοθετήσουμε μια κοινή θέση με τη Ρωσία και την Κίνα ενάντια στις ΗΠΑ»,
συμπλήρωσε.
Ο ίδιος έκρινε ότι η συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του
Ιράν χρησιμοποιείται για εσωτερικές πολιτικές σκοπιμότητες στις ΗΠΑ και
επισήμανε ότι ο χειρισμός του μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες. Σημείωσε ότι η
Ρωσία παρακολουθεί στενά την κατάσταση και ιδίως τη διάσταση απόψεων της
Ευρώπης και των ΗΠΑ. «Αυτό δεν ενισχύει ακριβώς τη θέση μας εδώ στην Ευρώπη»,
είπε δηκτικά αναφερόμενος στην αναμενόμενη ανακοίνωση της νέας πολιτικής του
Τραμπ έναντι του Ιράν.
Ακόμη ο Γκάμπριελ υπογράμμισε στη συνέντευξή του ότι
υπάρχουν μόνο τρεις χώρες -οι ΗΠΑ, η Ρωσία και η Κίνα- που μπορούν να
αποτρέψουν μια νέα κούρσα πυρηνικών εξοπλισμών.
«Όμως οι χώρες αυτές αντιμετωπίζουν η μια την άλλη με τόση
δυσπιστία αυτή τη στιγμή που δε συνεργάζονται όσο πρέπει. Είναι προς το
συμφέρον μας να πιέσουμε για να οικοδομηθεί περισσότερη εμπιστοσύνη», είπε ο
απερχόμενος γερμανός ΥΠΕΞ.
Αμερικανοί αξιωματούχοι και κοινοβουλευτικοί καθώς και
ευρωπαίοι πολιτικοί προειδοποιούν τον Τραμπ ότι η κίνηση που αναμένεται να
ανακοινώσει σήμερα θα απομονώσει τις ΗΠΑ, θα δώσει διπλωματικό και ηθικό
πλεονέκτημα στην Τεχεράνη και υπάρχει κίνδυνος να οδηγήσει στην ακύρωση της
συμφωνίας.