Αν και ακόμα δεν έχουν ξεκαθαρίσει πλήρως οι προθέσεις της Τουρκίας όσον αφορά τη γεώτρηση στο τεμάχιο 11 του κοιτάσματος «Ονησίφορος», εντούτοις μπορούμε να πούμε ότι μέχρι τώρα οι αντιδράσεις της περιορίζονται σε λεκτικές απειλές. Με βάση τις προηγούμενες προειδοποιήσεις αξιωματούχων της, όλοι αναμέναμε ότι η Τουρκία θα προέβαινε σε εντονότερες και ίσως θεαματικότερες αντιδράσεις κατά της Κύπρου. Μάλιστα, κάποιοι πολιτικοί εξέφραζαν ανησυχίες ακόμα και για τη δημιουργία θερμού επεισοδίου, ενώ πολλά ΜΜΕ της Κύπρου καλλιεργούσαν κλίμα πολεμικής έντασης.
Τι έγινε και αποφεύχθησαν όλα αυτά; Αν νομίζουμε ότι η Τουρκία άλλαξε στάση και ξαφνικά αποφάσισε να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου στην ΑΟΖ, κάνουμε μεγάλο λάθος. Η Τουρκία, λίγες μόνο μέρες μετά το ναυάγιο του Κραν Μοντάνα και ενώ συνεχίζει διεθνώς το επικοινωνιακό παιχνίδι επίρριψης ευθυνών, σίγουρα θα εκμεταλλευόταν την ευκαιρία να δημιουργήσει περισσότερες σκιές στην κυριαρχία της Κύπρου. Άρα, η συγκράτηση της Τουρκίας σε ακραίες αντιδράσεις δεν οφείλεται σε αλλαγή στον τρόπο αντιμετώπισης της Κύπρου. Επίσης, οι περιορισμένης έκτασης (μέχρι στιγμής τουλάχιστον) αντιδράσεις της Τουρκίας στη γεώτρηση, δεν μπορούν να οφείλονται στην Κύπρο. Εμείς, όπως είναι γνωστό, είμαστε και συνεχίζουμε να είμαστε ο αδύνατος κρίκος στην αντιπαλότητα μας με την Τουρκία.
Που μπορεί λοιπόν, να αποδοθεί, η αυτοσυγκράτηση της Άγκυρας; Για όσους βλέπουν τη μεγάλη εικόνα των εξελίξεων, η απάντηση είναι απλή: Η Τουρκία υποχρεώθηκε από τις μεγάλες δυνάμεις και τα συμφέροντα των εταιρειών που εμπλέκονται στις έρευνες, να περιορίσει τις αντιδράσεις της. ΗΠΑ, Γαλλία, Ισραήλ, Αίγυπτος και εμπλεκόμενες εταιρείες, συμμάχησαν στο θέμα αυτό και στήριξαν το ερευνητικό πρόγραμμα της Κύπρου. Για λόγους δικών τους συμφερόντων, η κάθε χώρα απ’ αυτές, προφανώς διεμήνυσε στην Τουρκία να διαχειριστεί ήπια το θέμα της γεώτρησης.
Φυσικά, για να είμαστε σωστοί και δίκαιοι, θα πρέπει να πούμε ότι Κύπρος και Ελλάδα φαίνεται ότι έκαναν πολύ καλή προεργασία και σωστές διπλωματικές παρεμβάσεις πριν φτάσει στην κυπριακή θάλασσα το γεωτρύπανο West Capella. Αυτή τη στιγμή δεν γνωρίζουμε πως θα εξελιχθούν τα πράγματα στη συνέχεια και κατά πόσον ο απρόβλεπτος Ερντογάν θα πάρει άλλες πρωτοβουλίες. Όμως, προς το παρόν φαίνεται ότι η Τουρκία είναι εγκλωβισμένη και παροπλισμένη, λόγω των διεθνών συμφερόντων που ενεπλάκησαν στο θέμα της γεώτρησης και υποστήριξαν το εγχείρημα της Κύπρου.
Η σωστή διαχείριση του θέματος αυτού, που έκαναν Κύπρος και Ελλάδα, θα πρέπει να αποτελέσει το φάρο ενεργειών μας και για την επίλυση του κυπριακού. Αν πραγματικά επιδιώκουμε οι ξένες μεγάλες δυνάμεις να επηρεάσουν την Τουρκία για να συνηγορήσει σε μια λύση του κυπριακού, θα πρέπει να εμπλέξουμε τα ξένα συμφέροντα, κάτι που δεν το καταφέραμε για 43 χρόνια.
Όπως γράψαμε και στο άρθρο της προηγούμενης Κυριακής, η Κύπρος θα πρέπει να δώσει περισσότερες διευκολύνσεις ή άλλα δικαιώματα στις μεγάλες δυνάμεις, ώστε να έχουν συμφέρον να πιέσουν την Τουρκία. Η πολιτική σήμερα δεν είναι τίποτε άλλο παρά οικονομικά ή γεωστρατηγικά συμφέροντα. Άλλωστε, αυτός είναι και ο λόγος που η Τουρκία δείχνει αυτή την άτεγκτη στάση στο κυπριακό και κανένας δεν την πιέζει.
Εξυπηρετώντας τα συμφέροντα είτε των ΗΠΑ, είτε της Ρωσίας, είτε της Ευρώπης, βρίσκεται στο απυρόβλητο για το κυπριακό ή για άλλα περιφερειακά προβλήματα στα οποία εμπλέκεται.
Το συμπέρασμα, λοιπόν, είναι ότι θα πρέπει να κινηθούμε και στο κυπριακό, όπως κινηθήκαμε και στο θέμα της γεώτρησης. Την ερχόμενη βδομάδα το Εθνικό Συμβούλιο (με τη συμμετοχή του ΥΠΕΞ της Ελλάδας κ. Ν. Κοτζιά) θα πρέπει να προβληματιστεί πάνω σ’ αυτές τις πτυχές, διότι είναι ο μόνος τρόπος για να συνεργαστεί η Τουρκία για μια λειτουργική και βιώσιμη λύση στο κυπριακό.
(του Ιωσήφ Ιωσήφ, nomisma.com.cy)