«Είναι δύσκολο να σκεφτεί κανείς μια άλλη στιγμή στη μεταπολεμική ιστορία που η παγκόσμια ηγεσία να ήταν τόσο αμφισβητήσιμη και αβέβαιη». Με αυτόν τον ξεκάθαρο όσο και ανησυχητικό τρόπο ολοκληρώνει ένα από τα άρθρα του στους Financial Times ο Γκίντεον Ράκμαν, αναδεικνύοντας ένα σημαντικό ζήτημα των καιρών μας. Ελάχιστες ημέρες πριν από την επικείμενη σύνοδο των G20 στο Αμβούργο, ο διακεκριμένος βρετανός δημοσιογράφος διερωτάται ποιος ηγείται της παγκόσμιας κοινότητας κατά το τρέχον έτος;
Πριν από εννέα χρόνια, στην πρώτη σύνοδο των G20 που πραγματοποιήθηκε στην Ουάσινγκτον, παρά τις καταστροφές της Lehman Brothers και του πολέμου στο Ιράκ, δεν υπήρχε καμία αμφιβολία ότι ο ηγέτης του κόσμου τούτου ήταν ο Τζορτζ Μπους ο νεότερος. Σήμερα, ωστόσο, είναι εξίσου αναμφίβολο ότι ο Ντόναλντ Τραμπ εμφανίζεται κάθε άλλο παρά πρόθυμος (και ικανός) να αναλάβει τον απαιτητικό αυτό ρόλο. Υπάρχουν, ωστόσο, δύο εναλλακτικές επιλογές: ο Σι Τζινπίνγκ των συνεργασιών σε παγκόσμιο επίπεδο και η Aνγκελα Μέρκελ την οποία εμπιστεύεται – σύμφωνα με έρευνα το ινστιτούτου Pew – το 44% των πολιτών 37 χωρών με τους «αντιπάλους» της για την παγκόσμια κυριαρχία να περιορίζονται ο Σι στο 28% και ο Ντόναλντ στο 22%. Ποια είναι, όμως, τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα του καθενός;
Θέλοντας ή μη, ο Τραμπ είναι ο επικεφαλής μιας παγκόσμιας υπερδύναμης που διαθέτει ένα απαράμιλλο δίκτυο συμμαχιών και συντριπτική στρατιωτική ισχύ, και στην οποία βασίζονται πολλοί από τους ηγέτες του G20 ώστε να κοιμούνται ήσυχοι. Ο Τραμπ μπορεί να είναι απρόβλεπτος αλλά οι αμερικανικοί θεσμοί είναι ισχυρότεροι από τον όποιο εκκεντρικό πρόεδρο. Αλλά το δόγμα «Πρώτα η Αμερική» σίγουρα δεν είναι το κατάλληλο για έναν παγκόσμιο ηγέτη ο οποίος, μάλιστα, βρίσκεται ήδη σε αντιπαράθεση με την Κίνα, τη Γερμανία και τη Νότια Κορέα – όσον αφορά το εμπόριο – και με ολόκληρο τον πλανήτη, όσον αφορά το κλίμα.
Ο Σι και η Κίνα έχουν έναν πακτωλό χρημάτων και η πρόσφατη σύνοδος «One Belt, One Road» απέδειξε πόσο αποτελεσματική είναι η διπλωματία του γιουάν. Την ώρα, ωστόσο, που πολλοί ασιάτες ηγέτες επιθυμούν τη σύσφιξη των σχέσεών τους με το Πεκίνο, η κινεζική ηγεσία δεν έχει απορρίψει τον προστατευτισμό, παρά τη ρητορική της περί ελεύθερου εμπορίου. Και ας μην ξεχνάμε ότι η Κίνα είναι μια χώρα με αυταρχικό καθεστώς ενώ όλες οι υπόλοιπες χώρες – με εξαίρεση τη Σαουδική Αραβία – του G20 είναι δημοκρατίες ή σχεδόν δημοκρατίες όπως η Ρωσία και η Τουρκία. Και η Κίνα δεν συνάπτει συμμαχίες ενώ η στάση της σχετικά με τις διεθνείς σχέσεις είναι κατά κύριο λόγο συναλλακτική.
Oσον αφορά την «συνετή» γερμανίδα καγκελάριο, ο Ράκμαν υποστηρίζει πως «είναι μια ενστικτώδης διεθνίστρια και υπερασπίστρια του κράτους δικαίου» που κέρδισε τον παγκόσμιο σεβασμό ξεπερνώντας την κρίση του ευρώ, την κρίση της Ουκρανίας, το προσφυγικό και το σοκ του Brexit. Είναι επίσης η ντε φάκτο ηγέτιδα της ΕΕ, αλλά αποτελεί γεγονός πως «εάν οι εχθρικές δυνάμεις περάσουν τα σύνορά σου, μάλλον δεν θα καλέσεις το Βερολίνο» καθώς η Γερμανία, λόγω της ιστορίας της, δεν διαθέτει την απαραίτητη στρατιωτική ισχύ για να διεκδικήσει την παγκόσμια ηγεσία.
Πηγή: (Protagon.gr/Financial Times)