Η πρόσφατη έκθεση του Διεθνή Οργανισμού Ενέργειας (ΙΕΑ) για
τα ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα,
Global EV Outlook
2017 (βλέπε σχετικό άρθρο του
energia.
gr
εδώ) είναι πράγματι
αποκαλυπτική ως προς την δυναμική που διαμορφώνει την σημερινή παγκόσμια αγορά
αλλά και ως προς τις εκτιμήσεις της για την διαμόρφωσή της μέχρι το 2030.
Μπορεί τώρα τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα (
Electric Vehicles-
EV)
ν ’αντιστοιχούν μόνο στο 0,2% του συνολικού στόλου ελαφρών επιβατηγών οχημάτων
σε κυκλοφορία, ανά τον κόσμο, ήτοι 2,0 εκατομμύρια αυτοκίνητα, αλλά οι
εκτιμήσεις για τα επόμενα έτη δείχνουν ότι η διείσδυση των ηλεκτρικών οχημάτων,
βάσει διαφορετικών σεναρίων, θα είναι λίαν εντυπωσιακή.
Έτσι σύμφωνα με την μελέτη ΙΕΑ η ερευνητική προσπάθεια και
ανάπτυξη (
RDrD)
καινοτόμων λύσεων στην ηλεκτροκίνηση που είναι σε εξέλιξη σε πολλές εταιρείες
και ερευνητικούς οργανισμούς σε διάφορες χώρες, σε συνδυασμό με την προοπτική
μαζικής παραγωγής αναμένεται να οδηγήσει στην μείωση του κόστους για μπαταρίες
με την παράλληλη βελτίωση της ενεργειακής πυκνότητας (
energy density). Σύμφωνα με τα ευρήματα
της μελέτης του ΙΕΑ είναι ήδη αισθητές οι βελτιώσεις στις χρησιμοποιούμενες
τεχνολογίες αλλά και στην μείωση της διαφοράς μεταξύ της ανταγωνιστικότητας των
ηλεκτροκίνητων οχημάτων και αυτά που χρησιμοποιούν μηχανές εσωτερικής καύσης.
Βάση εκτιμήσεων των ενεργειακών αρχών των διάφορων κρατών αλλά και των
κατασκευαστών (
original equipment manufacturers -
OMF) η αγορά
EV το 2020 θα κυμανθεί από 9 έως 20
εκατομμύρια ηλεκτρικά αυτοκίνητα με 40-70 εκατομμύρια το 2025. Οι δε εκτιμήσεις
για το 2030 κάνουν λόγο για ένα συνολικό αριθμό 120-220εκατομμύρια ηλεκτρικά
ανάλογα με τα διαφορετικά σενάρια απανθρακοποίησης που θα ισχύουν σε παγκόσμιο
επίπεδο. Ως προς αυτό το θέμα ο ΙΕΑ πιστεύει ότι η περεταίρω ανάπτυξη και
διείσδυση της ηλεκτροκίνησης θα εξαρτηθεί κυρίως από τα μέτρα και τις πολιτικές
που θα υιοθετηθούν από τις διάφορες χώρες (δηλ. το
policy environment).
Σε ότι αφορά την σημερινή διαμόρφωση της αγοράς η Κίνα
αναδείχθηκε το 2016 στη μεγαλύτερη αγορά ηλεκτρικών οχημάτων σε ολόκληρο τον
κόσμο με τις νέες πωλήσεις ηλεκτροκίνητων οχημάτων να έχουν σημειώσει αύξηση
κατά 40%.Στους αυτοκινητόδρομους της Κίνας κινούνται σήμερα πάνω από 200
εκατομμύρια δίκυκλα και πάνω από 300.000 λεωφορεία που κινούνται με ηλεκτρική
ενέργεια, καθιστώντας, έτσι, την νέα οικονομική υπερδύναμη κορυφαία και στον
τομέα του εξηλεκτρισμού των μεταφορών. Κίνα, ΗΠΑ και ΕΕ είναι οι τρεις βασικές
αγορές του κλάδου, καθώς σε αυτές κινείται συνολικά το 90% των ηλεκτροκίνητων
οχημάτων ολόκληρου του κόσμου.
Η μελέτη του ΙΕΑ σημειώνει, εξάλλου, ότι η ανάπτυξη της
ηλεκτροκίνησης είναι ραγδαία σε κάποιες χώρες. Ως παράδειγμα αναφέρει τη
Νορβηγία, όπου πέρυσι το μερίδιο των ηλεκτρικών οχημάτων στη συνολική αγορά
αυτοκινήτου της χώρας ανήλθε στο 29%, που αποτελεί το μεγαλύτερο παγκοσμίως, με
δεύτερη μεγαλύτερη επίδοση αυτή της ολλανδικής αγοράς, με 6,4%, και τρίτη αυτή
της Ολλανδίας, με 3,4%.Ο Οργανισμός τονίζει ότι η αγορά του ηλεκτρικού
αυτοκινήτου πρόκειται να περάσει, μέσα στην επόμενη δεκαετία περίπου, από το
στάδιο της αρχικής ανάπτυξης σε αυτό της προσαρμογής στις ανάγκες της μαζικής
αγοράς.
Όπως αναφέρει η μελέτη
Global EV Outlook η ηγετική σημασία που αποκτούν οι πόλεις στην
προώθηση της ηλεκτροκίνησης, συχνά λόγω της μέριμνας για την ποιότητα του
ατμοσφαιρικού αέρα. Τα μεγάλα αστικά κέντρα συχνά επιτυγχάνουν μεγαλύτερα
μερίδια στην ηλεκτροκίνηση σε σχέση με τους εθνικούς μέσους όρους και, όπως
σημειώνεται στη μελέτη, το 2015, το ένα τρίτο των συνολικών πωλήσεων ηλεκτρικών
οχημάτων σε ολόκληρο τον κόσμο πραγματοποιήθηκε σε 14 αστικά κέντρα.Η μελέτη
επικαλείται το παράδειγμα του Παρισιού, όπου τα ηλεκτρικά οχήματα μπορούν να
επαναφορτίζουν σε σταθμούς στο πλαίσιο του προγράμματος
car-
sharing με την ονομασία
Autolib. Το Άμστερνταμ, από την άλλη, ακολουθεί μία μοναδική
στρατηγική που παρέχει τη δυνατότητα φόρτισης σε δημόσιους χώρους στάθμευσης
μετά από σχετική αίτηση, διασφαλίζοντας ότι υπάρχουν κατάλληλες δομές εκεί όπου
χρειάζονται. Το Λονδίνο, επίσης, ενθαρρύνει την ηλεκτροκίνηση μέσω απαλλαγών
από τα σχετικά τέλη.
Όπως τονίζει ο ΙΕΑ, άλλωστε, σε σχετική του ανακοίνωση, η
ξεκάθαρη και φιλόδοξη στήριξη στην ηλεκτροκίνηση είναι ζωτικής σημασίας ώστε να
συνεχιστεί η ανάπτυξη του κλάδου και να συμβαδίσει με τα σενάρια του Οργανισμού
για επίτευξη χαμηλού επιπέδου εκπομπών άνθρακα, όπως επίσης για τη βελτίωση της
ποιότητας του αστικού ατμοσφαιρικού περιβάλλοντος και για τη διαφοροποίηση των
ενεργειακών πηγών στις μεταφορές. Όμως, παρά τη εντυπωσιακή βελτίωση που
παρατηρείται στο κόστος και την ενεργειακή πυκνότητα εδώ και μια δεκαετία, οι
μπαταρίες παραμένουν ακριβές, γεγονός που αυξάνει τις τιμές πώλησης των
ηλεκτρικών οχημάτων στη λιανική αγορά.Για το λόγο αυτό, ο ΙΕΑ τονίζει ότι τα
οικονομικά κίνητρα για την υιοθέτηση της ηλεκτροκίνησης, αλλά και η φορολογία
στα ορυκτά καύσιμα θα συνεχίσει να είναι σημαντική, στην παρούσα φάση,
αναφορικά με την ανάπτυξη της τεχνολογίας για τα ηλεκτρικά οχήματα, με στόχο,
τελικά, την αύξηση των πωλήσεών τους.
Όπως παρατηρούν ανεξάρτητοι αναλυτές η προβλεπόμενη ραγδαία
διείσδυση των ηλεκτρικών αυτοκινήτων – ας σημειωθεί ότι ο τελικός αριθμός έως το 2015 ήταν 1.0 εκατομμύριο οχήματα ενώ το 2016 έφθασαν στα
2.0 εκατομμύρια- έρχεται να αμφισβητήσει μέχρι σήμερα υποθέσεις για την
συμμετοχή των υδρογονανθράκων στο παγκόσμιο ενεργειακό μείγμα σε μακροπρόθεσμη
βάση. Τόσο τα μοντέλα που χρησιμοποιούνται από τον ΙΕΑ τόσο και από άλλους
έγκυρους οργανισμούς (λχ ΕΙΑ, ΒΡ,
ExxonMobil) προβλέπουν ότι το παγκόσμιο ενεργειακό ισοζύγιο πολύ
λίγο θα επηρεασθεί τα επόμενα 30 χρόνια από την είσοδο των ΑΠΕ ή την
ηλεκτροκίνηση, ενώ υπάρχει σχεδόν ταύτιση απόψεων ως προς την συμμετοχή των
υδρογονανθράκων και τον άνθρακα στο ενεργειακό μείγμα. Έτσι το πετρέλαιο, το
φυσικό αέριο και ο άνθρακας βάσει των ανωτέρω σεναρίων, προβλέπεται να
ικανοποιούν το 75% της παγκόσμιας ενεργειακής κατανάλωσης το 2035 έναντι του
85% που καλύπτεται σήμερα. Όμως ταχεία διείσδυση στο ηλεκτρικό σύστημα τόσο των
ΑΠΕ και τώρα των ηλεκτρικών αυτοκινήτων δημιουργούν τελείως νέα δεδομένα που
σύντομα θα υποχρεώσουν αρκετούς μελετητές να αναθεωρήσουν βασικές υποθέσεις
τους για την μελλοντική διαμόρφωση του ενεργειακού μείγματος των διαφόρων χωρών
αλλά και της υφηλίου.