Η παγκόσμια
ζήτηση πετρελαίου συνολικά το 2016 αυξήθηκε κατά 1,38 εκατ. βαρέλια την ημέρα,
επαληθεύοντας τις αρχικές προβλέψεις του ΟΠΕΚ τον Ιούλιο του 2015. Αυτό
σημειώνει το καρτέλ των πετρελαιοπαραγωγών κρατών στην έκθεση Μαρτίου για την
παγκόσμια αγορά πετρελαίου, σημειώνοντας ότι οι αιτίες για την άνοδο ήταν κυρίως
το κλίμα στην παγκόσμια οικονομία καθώς και το περιβάλλον χαμηλών τιμών.
Η έκθεση
σημειώνει ότι οι προβλέψεις για αύξηση της ζήτησης αναθεωρήθηκαν ανοδικά κατά
βάση χάρη στις τάσεις που επικράτησαν στις χώρες του ΟΟΣΑ και ειδικότερα στην
Ευρώπη και την περιοχή Ασίας – Ειρηνικού.
Ωστόσο, οι
ανοδικές αυτές αναθεωρήσεις αντισταθμίστηκαν από την ασθενή ζήτηση σε κομβικές αγορές
εκτός ΟΟΣΑ, όπως η Λατινική Αμερική κι η Μέση Ανατολή, ως αποτέλεσμα της ασθενέστερης
οικονομικής ανάπτυξης, την υποκατάσταση καυσίμου και την μερική κατάργηση επιδοτήσεων
στη χρήση προϊόντων πετρελαίου. Η αύξηση στη ζήτηση πετρελαίου στις ασιατικές
χώρες εκτός ΟΟΣΑ, ιδίως στην Ινδία και την Κίνα, παραμένει ισχυρή και πάνω από
τον ιστορικό μέσο όρο. Σε παγκόσμιο επίπεδο, η χρήση πετρελαίου στις οδικές
μεταφορές και στον τομέα των πετροχημικών ήταν οι βασικές συνιστώσες της συνολικής
αύξησης. Η βενζίνη, το ντήζελ κίνησης,
καθώς και το υγραέριο και η νάφθα, οδηγούν την αύξηση παρά τα διαφορετικά χαρακτηριστικά
κάθε περιοχής. Η αύξηση ήταν, εν γένει, ισότιμα κατανεμημένη στο πρώτο, το
δεύτερο και το τέταρτο τρίμηνο του 2015, στα 1,4 εκατ. βαρέλια την ημέρα
περίπου, ενώ χαμηλότερα κινήθηκε στο τρίτο τρίμηνο του έτους (1,1 εκατ. βαρέλια
την ημέρα).
Όσον αφορά τις
χώρες του ΟΟΣΑ, η ζήτηση πετρελαίου στην αμερικανική και στην ευρωπαϊκή ήπειρο
σημείωσε σταθερή αύξηση, κυρίως χάρη στον τομέα των οδικών μεταφορών, γεγονός που
οδήγησε σε αυξημένη ζήτηση βενζίνης στην Αμερική και ντήζελ κίνησης στην
Ευρώπη. Σύμφωνα με την έκθεση του ΟΠΕΚ, θεωρείται έκπληξη η αύξηση που, για
δεύτερη χρονιά, παρατηρήθηκε στον τομέα αυτό στην Ευρώπη, ενισχύοντας σημαντικά
τη ζήτηση πετρελαίου, παρά την υψηλή φορολογία που υφίστανται τα πετρελαιοειδή στη
Γηραιά Ήπειρο, αλλά και τα ιστορικά χαμηλά επίπεδα της τιμής πετρελαίου που
κυριαρχούν σήμερα στην παγκόσμια αγορά, ενώ η οικονομική κατάσταση της περιοχής
παρουσιάζει βελτίωση. Στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού η ανθούσα πετροχημική
βιομηχανία, ιδίως στη Νότιο Κορέα, οδήγησε το 2016 τη ζήτηση πετρελαίου σε
αύξηση για πρώτη φορά από το 2012 (βλ. γράφημα 1).
Εκτός ΟΟΣΑ,
η αύξηση στη ζήτηση πετρελαίου παρατηρείται κυρίως στην Κίνα και τη Λοιπή Ασία,
ενώ, αντίθετα, μειωμένη ήταν το 2016 η ζήτηση σε Λατινική Αμερική και Μέση
Ανατολή. Στην Κίνα και Λοιπή Ασία, η Ινδία κατείχε πέρυσι το μεγαλύτερο μερίδιο
αύξησης της ζήτησης, ιδίως όσον αφορά τη χρήση ελαφρών πετρελαιοειδών – όπως βενζίνη,
υγραέριο και νάφθα – στον τομέα των μεταφορών και στα πετροχημικά. Η υποκατάσταση
καυσίμου και η μερική κατάργηση επιδοτήσεων στις χώρες της Μέσης Ανατολής έχει
οδηγήσει στη μεγαλύτερη, ως σήμερα, μείωση στη ζήτηση πετρελαίου σε ετήσιο
επίπεδο και την πρώτη από το 1963, όπως παρατηρεί ο ΟΠΕΚ στην έκθεσή του. Η
χαμηλή κατανάλωση αργού, μαζί με την ασθενή αύξηση ζήτησης βενζίνης και ντήζελ,
αποτέλεσαν τα βασικά χαρακτηριστικά στις αγορές πετρελαίου των χωρών αυτών το
2016. Αναφορικά, τέλος, με τη Λατινική Αμερική, το καρτέλ των πετρελαιοπαραγωγών
χωρών σημειώνει στην έκθεσή του ότι η ανησυχία για την πορεία της οικονομίας σε
βασικές αγορές της περιοχής συνυπήρξε με συστολή στην ζήτηση, σε ετήσιο
επίπεδο, για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, με μειούμενη τη χρήση πετρελαίου σε
όλους τους κύριους τομείς της οικονομίας, και ιδίως στις βιομηχανικές μεταφορές
(βλ. γράφημα 2).
