Οι σχέσεις ΗΠΑ - Ρωσίας βρίσκονται στο χαμηλότερο επίπεδό
τους από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου δήλωσε χθες ο υφυπουργός
Εξωτερικών της Ρωσίας Ριάμπκοφ σχεδόν σαράντα ημέρες μετά την είσοδο του
Τραμπ στο Λευκό Οίκο και λίγες ώρες πριν από την ομιλία του προέδρου
των ΗΠΑ ενώπιον του Κογκρέσου.
Ανεξάρτητα από το τι
θα πει στην κοινή συνεδρίαση Βουλής και Γερουσίας ο ένοικος του Λευκού
Οίκου, ο ορίζοντας των σχέσεων της Ουάσιγκτον με τη Μόσχα είναι σήμερα
πολύ πιο θολός από ό,τι ήταν οκτώ χρόνια πριν στην αρχή της θητείας
Ομπάμα, όταν το ζητούμενο ήταν η «Επανεκκίνηση» (Reset) στις διμερείς
σχέσεις.
Τότε η γραμμή πλεύσης απέναντι στη Μόσχα ήταν μια
αναζήτηση στον κύκλο των διαμορφωτών της εξωτερικής πολιτικής στην
Ουάσιγκτον στους αρμόδιους κρατικούς μηχανισμούς, υπηρεσίες, ινστιτούτα
και λόμπι.
Σήμερα οποιαδήποτε κίνηση ή πρωτοβουλία του Λευκού
Οίκου προς το Κρεμλίνο θα επηρεάσει άμεσα την εσωτερική διαμάχη στις
ΗΠΑ, καθώς παρά τη μη δημοσιοποίηση ή ύπαρξη χειροπιαστών αποδείξεων, το
κλίμα που κυριαρχεί στο Κογκρέσο και στην πλειοψηφία των ΜΜΕ είναι ότι η
εκλογή Τραμπ είναι αποτέλεσμα παρέμβασης της Μόσχας σε όλες τις φάσεις
της προεκλογικής εκστρατείας.
Επί πλέον με θόλο τον ορίζοντα και
ως προς τη στάση που θα υιοθετήσει ο Τραμπ απέναντι στην Ευρώπη, στην
Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ, παρά τις διαβεβαιώσεις που έδωσαν πρόσφατα ο
επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Τίλερσον και ο επικεφαλής του
Πενταγώνου, Μάτις, στη Βόννη και στις Βρυξέλλες και ο αντιπρόεδρος Πενς
στη Ετήσια Διάσκεψη Ασφαλείας στο Μόναχο, είναι βέβαιο ότι οποιαδήποτε
δήλωση, επίσκεψη ή συνάντηση που θα πιστοποιούσε πρόθεση προσέγγισης των
ΗΠΑ με τη Ρωσία θα προκαλούσε αντιδράσεις και στην Ευρώπη.
Ετσι
δικαιώνεται πολύ γρήγορα η προσεκτική έως ανήσυχη και επιφυλακτική στάση
του Κρεμλίνου απέναντι στις αναταράξεις που προήλθαν από την παράδοση
της σκυτάλης από τον Ομπάμα στον Τραμπ.
Ο εξωτερικός εχθρός ή ο ξένος δάκτυλος είναι η πιο ανέξοδη λύση, η εύκολη απάντηση:
Αντί
να υπάρξει ένας πραγματικός διάλογος για το πώς ο Τραμπ κατέκτησε ως
αλεξιπτωτιστής το Κόμμα των Ρεπουμπλικάνων και στη συνέχεια διασφάλισε
την πλειοψηφία των εκλεκτόρων στην προεδρική εκλογή με ένα ετερόκλητο
αντισυστημικό μέτωπο, η μεγάλη αυτή ανατροπή να ερμηνεύεται ως
επιχείρηση καθοδηγούμενη από το Κρεμλίνο με υποκλοπές σε βάρος της
Κλίντον αλλά και με χειραγώγηση του Τραμπ με εκβιασμούς γύρω από ροζ
βίντεο!
Αντί η Ε.Ε. και η Ευρωζώνη να αναζητήσουν στρατηγική
εξόδου από τη βαθιά δομική τους κρίση να προβάλλουν ως κοινό παρονομαστή
ευρωπαϊκής συνοχής την αντιμετώπιση του Τραμπ με έμφαση σε οποιαδήποτε
προσπάθεια διμερούς προσέγγισης ΗΠΑ - Ρωσίας ως απειλής για τα ευρωπαϊκά
συμφέροντα.
Τον εσωτερικό διχασμό των ΗΠΑ, τη διόγκωση του
αντισυστημικού λαϊκισμού και στις δύο ακτές του Ατλαντικού και την κρίση
της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης δεν την προκάλεσε το Κρεμλίνο με τον σχετικό
θόρυβο να έχει περιπλέξει την όποια προσπάθεια διμερούς διαλόγου και
προσέγγισης μεταξύ ΗΠΑ - Ρωσίας.
Προσεκτική και συντηρητική από
παράδοση η ρωσική διπλωματία έχει καταστήσει σαφές ότι δεν βιάζεται, ότι
δεν τρέφει αυταπάτες για σύντομη άρση των κυρώσεων.
Με άλλα
λόγια, το Κρεμλίνο θα περιμένει να διαμορφωθούν οι όποιες ισορροπίες και
συσχετισμοί ανάμεσα στον Τραμπ και το Σύστημα Εξουσίας στις ΗΠΑ, να
απομακρυνθεί το ενδεχόμενο συστημικής κρίσης και ταυτόχρονα τα
ολοκληρωθεί ο κύκλος των εκλογικών αναμετρήσεων στην Ε.Ε. με τερματικό
σταθμό τις κάλπες στη Γερμανία στα τέλη του φθινοπώρου.
Αν από τα
παραπάνω προκύψει μεγαλύτερη μεσοπρόθεσμη ορατότητα και σταθεροποίηση,
τότε θα μπορούμε να μιλάμε για μια νέα προσπάθεια επανεκίννησης στις
σχέσεις Ουάσιγκτον - Μόσχας.
(του Γιώργου Καπόπουλου, από την εφημερίδα "ΗΜΕΡΗΣΙΑ", 01/03/2017)