Καθώς η ΕΕ εισέρχεται σε μια περίοδο
αβεβαιότητας με τις εκλογές στη Γαλλία και τη Γερμανία και το Ηνωμένο
Βασίλειο πριν την τελική έξοδο, ο πρωθυπουργός της Μάλτας, του οποίου η
κυβέρνηση ανέλαβε την εξάμηνη προεδρία της ΕΕ μέχρι τον Ιούνιο,
δεσμεύτηκε την Τετάρτη ( 11 Ιανουαρίου) να ευθυγραμμίσει τις
προτεραιότητες της με τις ανησυχίες των πολιτών της ΕΕ.
Παντρεύοντας τον πραγματισμό με τον στόχο της επανένωσης της Ευρώπης,
ο Τζόζεφ Μουσκάτ υπερασπίστηκε την άποψη ότι η μικρότερη χώρα στην ΕΕ
δεν θα έχει «ψευδαισθήσεις μεγαλείου», αλλά θα κινηθεί με ρεαλισμό,
χωρίς να παραβλέψει τα ευρωπαϊκά ιδεώδη. «Ό, τι έργο παράξουμε τους
επόμενους έξι μήνες θα μεταφραστεί σε αποτελεσματικές βελτιώσεις για το
επίπεδο ζωής των πολιτών της ΕΕ», δήλωσε ο πρωθυπουργός της Μάλτας, κατά
τη διάρκεια συνέντευξης τύπου, λίγο μετά την υποδοχή της Ευρωπαϊκής
Επιτροπής στη Βαλέτα για να ξεκινήσει η προεδρία της ΕΕ.
Καταδεικνύοντας τη μεγάλη απομάκρυνση των ελίτ από τους απλούς
πολίτες, ο Μουσκάτ δεσμεύτηκε να φέρει στο προσκήνιο της προεδρίας του
τον απλό άνθρωπο και να επικεντρωθεί στην αναζωογόνηση του οράματος της
ΕΕ, το οποίο έχει χάσει τη δυναμική του, ως αποτέλεσμα των διχαστικών
κρίσεων. Οι Μαλτέζοι έχουν ως σλόγκαν της προεδρίας τους το «rEUnion».
Τον προσεχή Μάρτιο, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ θα
συγκεντρωθούν στην πρωτεύουσα της Ιταλίας για τον εορτασμό της 60ής
επετείου της Συνθήκης της Ρώμης. Η συνάντηση θα είναι μια ευκαιρία για
τη διατύπωση ενός νέου οράματος για την Ευρώπη. Η προετοιμασία θα
ξεκινήσει στη σύνοδο κορυφής στη Μάλτα στις 3 Φεβρουαρίου, όπου οι
ηγέτες της ΕΕ αναμένεται να συναντηθούν για να συζητήσουν το μέλλον της
Ένωσης, χωρίς το Ηνωμένο Βασίλειο, ένας διάλογος ο οποίος ξεκίνησε στην
Μπρατισλάβα.
«Στις ευρωπαϊκές αξίες που μας έχουν κρατήσει ενωμένους για 60
χρόνια, μπορούμε να βρούμε τις λύσεις στα ερωτήματα που μας απευθύνουν
οι λαοί μας» είπε Μουσκάτ στην τελετή έναρξης.
Αλληλεγγύη η απάντηση για την μετανάστευση και την ανισότητα
Αλλά μην περιμένετε μεγάλες ιδέες για μεταρρυθμίσεις. «Πρέπει να
τηρήσουμε τις βασικές αρχές», δήλωσε ο αναπληρωτής Πρωθυπουργός της
Μάλτας Γκρεχ. «Δεν πρέπει να προχωρήσουμε σε νέες πρωτοβουλίες οι οποίες
θα αναζωπυρώσουν τις τρέχουσες εντάσεις», πρόσθεσε, σημειώνοντας ότι ο
χρόνος δεν κατάλληλος για οποιαδήποτε αλλαγές στις Συνθήκες. Η χώρα θα
επικεντρωθεί σε «μια ουσιαστική ατζέντα». Η μετανάστευση, η τρομοκρατία,
η ασφάλεια και η εσωτερική αγορά βρίσκονται στην κορυφή αυτής της
λίστας.
Αντιδρώντας στην πολιτική ορθότητα, ο Μαλτέζος πρωθυπουργός
δεσμεύθηκε να καταλήξει σε απαντήσεις με βάση τις ευρωπαϊκές αξίες της
αλληλεγγύης μεταξύ των εθνών και των λαών που να εγγυώνται την ανάπτυξη
και τη δίκαιη διανομή της. Για τη μετανάστευση, ο Μουσκάτ παραδέχθηκε
ότι ήταν ένα πολύ δύσκολο θέμα.
Ως μια χώρα που βρίσκεται σε μεγάλο βαθμό στην πρώτη γραμμή, μόλις
300 χιλιόμετρα από τις ακτές της Τυνησίας, η Μάλτα δεσμεύθηκε να
σημειωθεί πρόοδος στον έλεγχο των συνόρων, να πιέσει για τη μεταρρύθμιση
του Κοινού Ευρωπαϊκού Συστήματος Ασύλου και τον μετασχηματισμό της
Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο σε μια κανονική υπηρεσία
της ΕΕ.
Ωστόσο, σχετικά με την αμφιλεγόμενη μεταρρύθμιση του συστήματος
ασύλου του Δουβλίνου, ο Γκρεχ χαμήλωσε τις προσδοκίες, λέγοντας ότι η
Προεδρία θα «διασφαλίσει ότι υπάρχει σύγκλιση» μεταξύ των κρατών μελών.
Brexit, το θείο δώρο για την ενότητα της ΕΕ
Εκτός από τη μετανάστευση, το Brexit θα καταλάβει το μεγαλύτερο μέρος
της προεδρίας της Μάλτας, αν το Λονδίνο ενεργοποιήσει το Άρθρο 50 για
να αποχωρήσει από την ΕΕ τον Μάρτιο. Πρώην βρετανική αποικία και
παραδοσιακός σύμμαχος του Ηνωμένου Βασιλείου στις Βρυξέλλες, η Μάλτα θα
είναι επιφορτισμένη με την οργάνωση των διαπραγματεύσεων. Ο Μουσκάτ, η
χώρα του οποίου κατέχει επίσης την εκ περιτροπής προεδρία της
Κοινοπολιτείας, είπε ότι σπάνια έχει δει κράτη μέλη της ΕΕ τόσο ενωμένα
όπως ήταν κατά την προετοιμασία της διαπραγμάτευσης μιας συμφωνίας, η
οποία δεν θα επιτρέψει στη Βρετανία να βρεθεί σε καλύτερη θέση από ότι
βρίσκεται τώρα, αφού αποχωρήσει από την ΕΕ.
Ο πρωθυπουργός επέμεινε ότι ο ίδιος δεν θα μπορούσε να φανταστεί ποτέ
ότι αυτή η ενότητα θα διαρραγεί όταν η Πρωθυπουργός της Βρετανίας
Τερέζα Μέι αρχίσει τις διαπραγματεύσεις. Συνομιλώντας με τον Μουσκάτ, ο
Πρόεδρος της Επιτροπής Γιούνκερ, δήλωσε ότι η ΕΕ χρειάζεται να δείξει
ότι η αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου δεν σημαίνει το τέλος της
ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
«Αν θεωρούμε το Brexit ως την αρχή του τέλους, θα κάνουμε ένα μεγάλο
λάθος», δήλωσε ο Γιούνκερ. «Η σύνοδος κορυφής της Ρώμης θα συγκεντρώσει
τις καλύτερες προθέσεις των ευρωπαϊκών εθνών». Η Μάλτα, η οποία
εντάχθηκε στην Ευρωζώνη το 2008, έχει επηρεαστεί ελάχιστα από την
οικονομική κρίση. Σε αντίθεση με άλλες χώρες της Μεσογείου, δεν έχει
χρέος και δεν είναι σε κρίση, όπως η Ιταλία ή η Ελλάδα.