Για Μία Ακόμη Φορά η Κύπρος Δείχνει τον Δρόμο για την Αξιοποίηση των Υδρογονανθράκων

Έκπληξη, για τους μη γνωρίζοντες, αποτέλεσε το μεγάλο ενδιαφέρον από εταιρείες που εκδηλώθηκε ενωρίτερα αυτή την εβδομάδα στον 3^ο Γύρο Αδειοδοτήσεων για τρία νέα οικόπεδα στην ΑΟΖ της Κύπρου. Το ενδιαφέρον ήταν εντυπωσιακό και προκαλεί έκπληξη κυρίως εξαιτίας του μεγέθους των εταιρειών που θέλουν να δραστηριοποιηθούν στην περιοχή. Όλες οι πετρελαϊκές που συμμετείχαν στο διαγωνισμό, βρίσκονται στην "πρώτη γραμμή" της αγοράς, ενώ κάποιες εξ αυτών έχουν ηγετική θέση και περιλαμβάνονται στην ελίτ της πετρελαϊκής βιομηχανίας.

Όπως ανακοινώθηκε από την Κυπριακή κυβέρνηση για τα τρία οικόπεδα, συγκεκριμένα για το 6, 8 και 10, προσφορές κατατέθηκαν από τις εταιρείες ExxonMobil (ΗΠΑ), Qatar Petroleum (Κατάρ), Total (Γαλλία) Statoil (Νορβηγία), Eni (Ιταλία), Cairn Energy (Ινδία), Delek και Anver Oil (Ισραήλ). Με την παρουσία της ExxonMobil, που σύμφωνα με το Platts, αποτελεί την μεγαλύτερη ιδιωτική εταιρεία παγκοσμίως, να είναι μεγάλη έκπληξη και που ταυτόχρονα πιστοποιεί την τεράστια σημασία που παίζουν πλέον τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων της Ανατολικής Μεσογείου, και ιδιαίτερα της Κύπρου, σε διεθνές επίπεδο. Όμως το πολύ σοβαρό αυτό ενδιαφέρον και η κινητοποίηση των μεγάλων πετρελαϊκών, δηλαδή των oil majors ( ExxonMobil, Total, Statoil) δεν εκδηλώθηκε τυχαία αλλά είναι το αποτέλεσμα της επανάστασης που συντελείται εδώ και 7-8 χρόνια στην ανατολική Μεσόγειο, με τον εντοπισμό σημαντικών κοιτασμάτων φυσικού αερίου σε Ισραήλ, Αίγυπτο και Κύπρο καθώς και της προσεκτικής και συστηματικής προετοιμασίας του διαγωνισμού από πλευράς Κυπριακής κυβέρνησης.

Ιδιαίτερα μετά τον πρώτο πετυχημένο κυπριακό γύρο παραχωρήσεων (2008/2009), η εμπειρία αλλά και το momentum που δημιουργήθηκε ήταν αρκετό για να υπάρξει κινητοποίηση και στη χώρα μας, με αρκετά θετικά αποτελέσματα, εάν σκεφτεί κανείς ότι είχαμε μία σειρά νέων παραχωρήσεων, περιοχών για έρευνα και εκμετάλλευση (διαγωνισμός open door και παραχώρηση χερσαίων οικοπέδων στη Δ. Ελλάδα) έστω και εάν κάποιες εξωπραγματικές προσδοκίες για το μεγάλο γύρο παραχωρήσεων (το 2 ^nd International Round για το Ιόνιο και νότια της Κρήτης) δεν επαληθεύτηκαν.

Έχει πολύ μεγάλη σημασία η διαπίστωση ότι ο τελευταίος αυτός διαγωνισμός στην Κύπρο πραγματοποιήθηκε σε περίοδο εξαιρετικά χαμηλών τιμών πετρελαίου αφού η όλη προετοιμασία από τις εταιρείες έγινε τον Δεκέμβριο 2015- Φεβρουάριο 2015 όπου οι τιμές είχαν κυριολεκτικά κατρακυλήσει κάτω από $30. Όμως όλες οι μεγάλες και οργανωμένες πετρελαϊκές δουλεύουν σε πραγματικά μακροχρόνια βάση με βασικά κριτήρια τα γεωλογικά δεδομένα και τα αποτελέσματα των σεισμικών ερευνών καθώς και τους όρους των παραχωρήσεων.

Παρά το restart της περιόδου Ι. Μανιάτη (2010-2014) η Ελλάδα έχει μείνει τραγικά πίσω στις έρευνες υδρογονανθράκων, τόσο σε σύγκριση με την Κύπρο όσο και με άλλα κράτη στην περιοχή που δραστηριοποιούνται στις έρευνες (λ.χ. Μαυροβούνιο, Κροατία, Αλβανία). Χωρίς ένα καλά οργανωμένο φορέα, με την ΕΔΕΥ να παραμένει στην πράξη εταιρεία σφραγίδα- και με την τελευταία ικανή πρόεδρο να έχει αποχωρήσει αδυνατώντας να βρει κοινό βηματισμό με την κυβέρνηση-, και χωρίς πλέον την απαραίτητη πολιτική στήριξη, και με την αξιολόγηση των διαγωνισμών να σέρνεται επί μήνες, η Ελλάδα κάθε άλλο παρά εμπιστοσύνη εμπνέει σε ένα ενδιαφερόμενο επενδυτή στον χώρο του upstream.

Ας μην τρέφουμε λοιπόν φρούδες ελπίδες ή να καλλιεργούμε ανεδαφικές προσδοκίες ότι η χώρα μας θα μπορέσει να συμμετέχει και αυτή στο μεγάλο παιχνίδι της εξεύρεσης και αξιοποίησης σημαντικών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων που αναμφίβολα διαθέτει η ευρύτερη περιοχή. Μία κατάσταση η οποία χειροτερεύει με την μίζερη κρατική μονομέρεια που καλλιεργεί σκόπιμα η κυβέρνηση, ακόμα και στον χώρο των ερευνών, προσπαθώντας με κάθε τρόπο να περιορίσει ή και να αποκλείσει ιδιωτικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον χώρο του upstream. Αγνοώντας επιδεικτικά το γεγονός ότι οι έρευνες παγκοσμίως πραγματοποιούνται από ανεξάρτητους operators που δεν εντάσσονται στο πλαίσιο και στην δικαιοδοσία ενός κρατικού κεντρικού σχεδιασμού. Θα μπορέσουν κάποτε οι ιθύνοντες να καταλάβουν το πώς λειτουργεί η σύγχρονη πετρελαϊκή βιομηχανία που είναι πάνω απ’ όλα εξωστρεφής και εξαρτάται αποκλειστικά από ιδιωτικές επενδύσεις;

Η Κύπρος πέτυχε στον τομέα των ερευνών, όπως φάνηκε ξεκάθαρα από τον τελευταίο διαγωνισμό γιατί έχει εδώ και πολλά χρόνια αποτάξει την κρατικιστική νοοτροπία σε ότι οργανώνει που έχει σχέση με επενδύσεις και πράττοντας ακριβώς το αντίθετο απ’ ότι μέχρι στιγμής κάνει η μητροπολιτική Ελλάδα. Με τις Ελληνικές κυβερνήσεις να παραμένουν έρμαιες ενός ατελείωτου γραφειοκρατικού λαβυρίνθου, προσηλώμενες στα συνδικαλιστικά πρότυπα μίας περασμένης εποχής και αντιδρώντας με ρυθμούς χελώνας στις διεθνείς εξελίξεις και στα νέα δεδομένα. Για αυτό η Ελλάδα θα παραμείνει καταδικασμένη στο σπιράλ της ύφεσης για πολλά ακόμη χρόνια ενώ η Κύπρος θα προχωρά μπροστά ξαναβρίσκοντας την θέση της στο διεθνές περιβάλλον.