Σήμερα το απόγευμα χωρίς
απρόοπτο συνέρχεται στο κτίριο του Υπουργείου Οικονομικών η ετήσια Γενική
Συνέλευση της ΔΕΗ η οποία και ήτο να πραγματοποιηθεί στις 30/6 αλλά και σήμερα
το πρωί σε κεντρικό ξενοδοχείο των Αθηνών, και διεκόπη μετά από εισβολή
συνδικαλιστών της ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ που ζητούσαν να ακυρωθεί η πώληση της θυγατρικής
της ΔΕΗ, του ΑΔΜΗΕ.
Ένα από τα βασικά θέματα της
ημερήσιας διάταξης, πέρα από την έγκριση των πεπραγμένων και του ισολογισμού
της Επιχείρησης για το 2015, είναι η απόφαση που απαιτείται από τους μετόχους
για την έναρξη της διαδικασίας πλήρους απόσχισης του ΑΔΜΗΕ από την ΔΕΗ βάσει
σαφούς δέσμευσης της κυβέρνησης απέναντι στους δανειστές, όπως απορρέει από το
3ο Μνημόνιο της 13/7/2015, και όπως εξειδικεύτηκε στα όσα
συμφωνήθηκαν εκ των υστέρων με το με το κουαρτέτο στο πλαίσιο της πρώτης
αξιολόγησης.
Έτσι σήμερα ο Πρόεδρος και
Διευθύνων Σύμβουλος της Επιχείρησης, κ. Μανώλης Παναγιωτάκης, θα επιδιώξει να
αποσπάσει το «πράσινο φως» των μετόχων για τα βήματα που απαιτούνται
προκειμένου η 100% θυγατρικής της ΔΕΗ, ο ΑΔΜΗΕ να περάσει κατά 51% στο δημόσιο,
κατά 24% σε στρατηγικό επενδυτή και το υπόλοιπο 25% στο Χρηματιστήριο. Μέχρι
τον Οκτώβριο βάσει του μνημονίου θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία
αλλιώς ο ΑΔΜΗΕ θα πουληθεί κατά 100%.
Μία πράγματι πρωτόγνωρη
μεθόδευση επειδή η κυβέρνηση επέλεξε, αγνοώντας τον αρνητικό αντίκτυπο στα
οικονομικά της ΔΕΗ, να κρατήσει τον ΑΔΜΗΕ υπό κρατικό έλεγχο αλλά εκτός ΔΕΗ (
sic). Με την
απώλεια του ΑΔΜΗΕ η ΔΕΗ χάνει ένα πολύτιμο περιουσιακό στοιχεία αφού ο
Διαχειριστής έχει πάγια περίπου 1,5 δις, που σήμερα μετράνε ως πάγια της ΔΕΗ
και παίζουν σημαντικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις της με πιστωτικούς οργανισμούς
ενώ της αφαιρεί σταθερά έσοδα. Επειδή το κράτος δεν έχει χρήματα να αποζημιώσει
τη ΔΕΗ, επιλέχτηκε μία πολύπλοκη
διαδικασία ενώ είναι βέβαιον ότι θα εισρεύσουν ελάχιστα στα ταμεία της ΔΕΗ.
Ουσιαστικά η διοίκηση της ΔΕΗ βρέθηκε παγιδευμένη από τους άστοχους και
ιδεοληπτικούς χειρισμούς της κυβέρνησης κινδυνεύοντας τώρα να χάσει ένα
σημαντικό στήριγμα που ήτο ο ΑΔΜΗΕ.
Όμως πέρα από την απώλεια του
ΑΔΜΗΕ η ΔΕΗ εδώ και ένα χρόνο αντιμετωπίζει ένα διπλό πρόβλημα. Από την μία
πλευρά έχει να αντιμετωπίσει το βουνό των ανεξόφλητων λογαριασμών των περίπου
2.5 δισεκατομμύρια ευρώ που συνεπάγεται περιορισμένη ρευστότητα της
Επιχείρησης, καθυστέρηση πληρωμής των προμηθευτών της και δυσλειτουργία της
Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας. Η δε Επιχείρηση αναγκάζεται να δανείζεται σε μία
εποχή που το χρήμα είναι σπάνιο και πανάκριβο.
Από την άλλη πλευρά η
Επιχείρηση έχει να αντιμετωπίσει την συρρίκνωση του μεριδίου της στην αγορά
αφού οι ιδιώτες προμηθευτές χάρις στην μείωση στη τιμή του φυσικού αερίου έχουν
αποσπάσει ένα αξιόλογο μερίδιο των καταναλωτών, που φτάνει πλέον το 10%, και
προβλέπεται να αυξηθεί περεταίρω. Παράλληλα, με τις υποχρεώσεις του τρίτου
μνημονίου πρέπει μέχρι το 2020 η ΔΕΗ να περιορίσει στο 50% την συμμετοχή της
στην προμήθεια, στην παραγωγή και στις εισαγωγές. Επιπλέον, η ΔΕΗ υποχρεούται
από τον Νοέμβριο, μέσω δημοπρασιών, να αρχίσει να πουλάει στους ανταγωνιστές
της φτηνή ενέργεια, ώστε να μπορούν να την ανταγωνιστούν (πρόγραμμα ΝΟΜΕ).
Έτσι, «χωρίς πρόγραμμα» όπως
έλεγε και η αείμνηστη Μαρία Ρεζάν, η ΔΕΗ έχει εισέλθει σε μία φαινομενικά
ανεξέλεγκτη, καθοδική πορεία αφού κάθε ημέρα που περνά αυξάνονται οι
επισφάλειες ενώ χάνει συγχρόνως μέρος της πελατείας της. Ενώ είναι ακόμη
αντιμέτωπη και με άλλες σοβαρές απώλειες όπως αυτή του ΑΔΜΗΕ και ακόμη
μεγαλύτερης μείωσης εσόδων λόγω του επερχόμενου ΝΟΜΕ. Αναμφίβολα οι πολιτικές
ηγεσίες των περασμένων ετών, διοικήσεις και κυρίως η απαίδευτη και ιδεολογικά
παρωχημένη ηγεσία της ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ φέρουν τεράστια ευθύνη για την διάλυση της
μέχρι πρόσφατα μεγαλύτερης και ευρωστότερης Επιχείρησης της χώρας. Όταν ήδη από
το 2003/2004 αρθογραφούσαμε υποστηρίζοντας το σπάσιμο της ΔΕΗ με όρους και
διαδικασία που ίδια θα ήλεγχε, ακολουθώντας το παράδειγμα άλλων μεγάλων
Ευρωπαϊκών παικτών (πχ.
ENEL,
EDP,
ESB
CEZ,
RWE
κτλ.) ελοιδωρήθημεν
κατηγορούμενοι επανειλημμένα ότι εκπροσωπούσαμε ξένα συμφέροντα και αποβλέπαμε
στον διαμελισμό της ΔΕΗ προς όφελος των ανταγωνιστών της. Τώρα μετά από 15
χρόνια απραξίας, και όπως δυστυχώς είχαμε προβλέψει, ο τεμαχισμός και η αποδυνάμωση
της ΔΕΗ, πραγματοποιείται τάχιστα και με βίαιο τρόπο με
την ένοχη, για να μην πούμε ύποπτη, συμμετοχή της «πρώτη φορά Αριστερά»
κυβέρνησης.
Όμως η σημερινή διοίκηση της
ΔΕΗ η οποία σαφώς διαφέρει απ’ όλες τις προηγούμενες, καθώς προέρχεται από τον
κορμό της ίδιας της εταιρείας, είναι υποχρεωμένη να δώσει την μάχη την οποία
ξέρει αυτή καλύτερα προασπιζόμενη τα συμφέροντα της Επιχείρησης, των μετόχων και των
εργαζόμενων σε αυτήν. Σήμερα η διοίκηση της ΔΕΗ προκειμένου να
περισώσει ότι μπορεί αναπτύσσει μία πολυμέτωπη στρατηγική που περιλαμβάνει
τρείς συγκεκριμένες δράσεις:
(α) Μία σειρά επιθετικών
κινήσεων στην εσωτερική αγορά (όπως λ.χ. μείωση των τιμολογίων πώλησης
ηλεκτρικού ρεύματος
across
the
board κατά 15%) αποβλέποντας να καθυστερήσει όσο μπορεί την απώλεια των πελατών
της ώστε η μείωση του μεριδίου της στην αγορά να γίνει με συντεταγμένο τρόπο.
(β) Την εκχώρηση μέρους του πελατολογίου της στους ανταγωνιστές της, έναντι
αμοιβής ώστε να βελτιώσει την ρευστότητα της, ενώ συγχρόνως να συμβάλει στη μείωση του μεριδίου της στην αγορά λιανικής, όπως απαιτείται. Αυτή την έννοια είχε εξάλλου η
πρόσφατη ανακοίνωση από την διοίκηση του σχεδίου για την δημιουργία εταιρειών
λιανικής με πελάτες απ’ όλες τις κατηγορίες, τις οποίες θα διαθέσει μέσω
διαγωνισμού και έναντι ανταλλάγματος στους άλλους προμηθευτές
(γ) Την ανάπτυξη συνεργασιών με άλλες ενεργειακές εταιρείες
για στοχευμένες επενδύσεις στο εξωτερικό, με παράλληλη απόκτηση μεριδίου της
εκεί αγοράς. Δηλαδή να αντικαταστήσει ένα μέρος του μεριδίου αγοράς που χάνει
στην Ελλάδα με αντίστοιχο ή και μικρότερο, σε άλλες χώρες. Προς αυτή την
κατεύθυνση εξάλλου κινήθηκαν πρόσφατες πρωτοβουλίες της διοίκησης όπως λ.χ. η
επίσκεψη στα Τίρανα στις 2-3 Ιουνίου και η συμμετοχή στην Ημερίδα του ΙΕΝΕ για
επενδύσεις στα υδροηλεκτρικά έργα της Αλβανίας, η διερεύνηση για επενδύσεις στα
λιγνιτικά πεδία του Κοσσόβου, είσοδος στην αγορά ηλεκτρισμού της Τουρκίας κτλ.
Σήμερα η διοίκηση της ΔΕΗ
ευρίσκεται ενώπιον σοβαρών στρατηγικών προκλήσεων. Το μεγάλο στοίχημα για την
διοίκηση της ασφαλώς παραμένει εάν θα μπορέσει μέσα στους επόμενους μήνες να "γυρίσει" την αγορά προς όφελός της, αυξάνοντας τα έσοδά της από στρατηγικής στόχευσης πωλήσεις (
disposals), την παράλληλη ελάφρυνση των δανειακών της υποχρεώσεων, την απρόσκοπτη
συνέχιση του επενδυτικού της προγράμματος και την έξοδο σε άλλες χώρες μέσω
μεθοδευμένων κινήσεων. Με όλες αυτές τις απόλυτα συγχρονισμένες κινήσεις να πρέπει
να γίνουν μέσα σε ένα σφικτό χρονικό πλαίσιο και μέσα σε μία διαρκώς
συρρικνούμενη οικονομία.
Είναι γεγονός ότι ουδεμία άλλη
μεγάλη Ελληνική επιχείρηση, ενδεχομένως και Ευρωπαϊκή, είχε να αντιμετωπίσει
ένα τόσο αντίξοο και περίπλοκο οικονομικό, επιχειρηματικό και κανονιστικό
περιβάλλον. Για αυτό η παρούσα συγκυρία είναι απόλυτα κρίσιμη για την επιβίωση
μίας ιστορικής και μεγάλης επιχείρησης όπως είναι η ΔΕΗ, η οποία και
ηλεκτροδότησε ουσιαστικά τη χώρα από άκρη σε άκρη συμβάλλοντας στην οικονομική
ανόρθωση μίας κατεστραμμένης από τον πόλεμο Ελλάδας, και μάλιστα σε χρόνο
ρεκόρ.