Πριν 43 χρόνια, έξι παραγωγοί πετρελαίου στον
Περσικό Κόλπο ψήφισαν την αύξηση της τιμής του πετρελαίου κατά 70%. Τους δύο
μήνες που ακολούθησαν τα αραβικά μέλη του Οργανισμού Πετρελαιοπαραγωγών
Εξαγωγικών Κρατών (ΟΠΕΚ) μείωσαν την παραγωγή και σταμάτησαν τις αποστολές
πετρελαίου προς τις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλες χώρες που υποστήριζαν το
Ισραήλ στον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ.
Μέχρι τη στιγμή της άρσης τού εμπάργκο, τον Μάρτιο του 1974, οι τιμές τού
πετρελαίου είχαν σταθεροποιηθεί σχεδόν τέσσερις φορές πάνω από τις προ κρίσης
τιμές. Το 1973,η πετρελαϊκή κρίση
έμοιαζε με θρίαμβο για τον ΟΠΕΚκαι καταστροφή για τον υπόλοιπο
κόσμο. Ο ΟΠΕΚ απολάμβανε τον θρίαμβο και τη γεωπολιτική επιρροή, ενώ η Δύση και
άλλοι εισαγωγείς πετρελαίου είχαν πληγεί από το πρωτοφανές κόστος των καυσίμων
και την επώδυνη ύφεση.
Από την δεκαετία του 1860 μέχρι το τέλος τού Β' Παγκοσμίου Πολέμου, οι
αγορές πετρελαίου ήταν επιρρεπείς στις άγριες διακυμάνσεις τιμών.Η σταθερότητα των τιμών του πετρελαίουστη
δεκαετία του 1950 και του 1960 κατέστη δυνατή χάρη σε τρεις παράγοντες: τη
δεσπόζουσα θέση στην αγορά των Επτά Αδερφών και το σύστημα των σταθερών
συναλλαγματικών ισοτιμιών του Bretton Woods.
Στις αρχές τού 1970, κάθε ένας από αυτούς τους παράγοντες κατέρρευσε. Οι
Επτά Αδελφές έχασαν την δύναμή τους στην αγορά, και ο Νίξον απέσυρε το δολάριο
από τον «κανόνα τού χρυσού». Το άμεσο αποτέλεσμα ήταν η πετρελαϊκή κρίση του
1973.
Το μακροπρόθεσμο αποτέλεσμα ήτανένας νέος κόσμος αγορώνάμεσης παράδοσης, η κερδοσκοπία και
οι ασταθείς τιμές. Η ιρανική επανάσταση, το 1978 και το 1979, οδήγησε στον
διπλασιασμό των τιμών του πετρελαίου, για ακόμη μια φορά. Μέχρι τις αρχές της
δεκαετίας του 1980, η κατανάλωση στις δυτικές χώρες είχε επιβραδυνθεί, ενώ οι
εκτός ΟΠΕΚ παραγωγοί -όπως η Νορβηγία, η Σοβιετική Ένωση και το Ηνωμένο
Βασίλειο- αύξαναν ραγδαία τις εξαγωγές τους. Μεταξύ 1980 και 1986, οι τιμές του
πετρελαίου υποχώρησαν περισσότερο από 70%.
Όλοι οι μεγάλοι εξαγωγείς πετρελαίουβίωσαν την κατάρρευση των οικονομιών τους. Το Μεξικό δήλωσε
αδυναμία πληρωμής του εξωτερικού του χρέους. Η Σοβιετική Ένωση, η οποία
στηριζόταν στο πετρέλαιο για το 80% των κερδών της σε σκληρό νόμισμα, εισήλθε
σε μια ακραία οικονομική κρίση. Στα κράτη του ΟΠΕΚ, τα περισσότερα από τα κέρδη
της δεκαετίας του 1970 εξανεμίστηκαν.
Ακόμα και σήμερα, οι μισοί από αυτούς παραμένουν φτωχότεροι από τότε που
ήταν στην ακμή τους, το 1970, ενώ η κατακόρυφη πτώση των τιμών που σημειώθηκε
τα τελευταία δύο χρόνιαοδήγησε σε
οικονομική ασφυξία πολλές χώρες εξαγωγείςκαι προκάλεσε ευρύτερες
πολιτικές αλλαγές -ενίοτε βίαιες- στο εσωτερικό τους.
πηγή
: Premium.paratiritis.gr
(από kerdos.gr)