Σε
δημόσια διαβούλευση έθεσε την περασμένη Παρασκευή, έως και τις 14 Μαρτίου, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας το νέο καθεστώς υποστήριξης της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. Η αποζημίωση των παραγωγών θα γίνεται πλέον στη βάση μίας εγγυημένης διαφορικής τιμής, δηλαδή της κυμαινόμενης προσαύξησης επί των τιμών της χονδρεμπορικής αγοράς (feed in premium ή price premium), καθώς τερματίζεται για τη συντριπτική πλειονότητα των έργων η υποστήριξη βάσει σταθερών εγγυημένων τιμών (feed in tariffs).
Σημειώνεται ότι εκπεφρασμένος στόχος του ΥΠΕΝ είναι από το 2017 η τιμή της ενέργειας από τις ΑΠΕ και την Συμπαραγωγή Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης (ΣΗΘΥΑ) να καθορίζεται-υπό προϋποθέσεις- μέσω διαγωνισμών, δηλαδή μέσω υποβολής ανταγωνιστικών προσφορών. Για φέτος, προβλέπεται η διενέργεια ενός πιλοτικού διαγωνισμού (για νέα φωτοβολταϊκά έργα) για 25 MW ή το 5% της εκτιμώμενης νέας εγκατεστημένης ισχύος ύψους 400-500 MW για την περίοδο 2015-2016.
Γενικά, το σχήμα στήριξης feed in premium χωρίζεται σε δύο υποκατηγορίες: μία στην οποία οι ανώτατες τιμές είναι διοικητικά καθοριζόμενες και μία στην οποία καθορίζονται από το αποτέλεσμα διαγωνισμών, όπου μάλιστα σε ορισμένες περιπτώσεις δεν υφίσταται προτεραιότητα στην έγχυση της ενέργειας από ΑΠΕ στο σύστημα. Το σχήμα που προωθεί το ΥΠΕΝ ανήκει στην πρώτη υποκατηγορία, με την προοπτική σταδιακά η αγορά να μεταβεί στη δεύτερη.
Ζητούμενο είναι η διασφάλιση της ασφάλειας εφοδιασμού μέσω της βέλτιστης αξιοποίησης των εγχώριων πηγών ενέργειας, όπως είναι οι ΑΠΕ, οι ανταγωνιστικές τιμές για τους καταναλωτές και ο εξορθολογισμός της αγοράς χωρίς τα γνωστά προβλήματα που υφίστανται τα τελευταία χρόνια στον -ελλειμματικό- Ειδικό Λογαριασμό. Παράλληλα, είναι αυτονόητο ότι τα νέα μέτρα θα πρέπει να περιλαμβάνουν κίνητρα που θα προσελκύουν νέες επενδύσεις και θα καθιστούν βιώσιμα τα υφιστάμενα έργα, ώστε να υπάρξει ένα ομαλό καθεστώς μετάβασης στο νέο σύστημα στήριξης, όπως έχει αναφέρει σε πρόσφατο
άρθρο το energia.gr.
Το νέο καθεστώς και οι εξαιρέσεις
Το νέο καθεστώς στήριξης θα ισχύσει για τα έργα στα οποία θα υπογραφούν Συμβάσεις Πώλησης μετά την 1η Ιανουαρίου 2016, ενώ θα συνεχίσει να υπάρχει προτεραιότητα για την ένταξη στο σύστημα της ενέργειας από ΑΠΕ. Στο σύστημα των σταθερών εγγυημένων τιμών παραμένουν (εφόσον οι παραγωγοί δεν επιθυμούν τη συμμετοχή στο feed in premium) όλα τα έργα ΑΠΕ-ΣΗΘΥΑ κάτω των 500 KW, εκτός από τα αιολικά όπου το όριο ανεβαίνει ως τα 3 MW, καθώς και τα φωτοβολταϊκά στις στέγες (ως 10 KW). Τη δυνατότητα να παραμείνουν στο ισχύον σύστημα στήριξης (FIT) έχουν και τα έργα άνω αυτών των ορίων, στα οποία οι Συμβάσεις Πώλησης έχουν υπογραφεί ως τις 31//12/2015, αρκεί να υλοποιηθούν και να τεθούν σε καθεστώς δοκιμαστικής λειτουργίας ως 31/12/2017 (και 31/3/2018 για τα αιολικά και τα μικρά υδροηλεκτρικά).
Η τιμή αποζημίωσης των νέων φωτοβολταϊκών έργων άνω των 500 KW θα καθορίζεται μόνο μέσω διαγωνιστικής διαδικασίας και ο στόχος είναι να γίνουν φέτος τουλάχιστον δύο διαγωνισμοί.
Σήμερα, στην Ελλάδα είναι σε λειτουργία έργα ισχύος άνω των 5.000 MW, με μερίδιο στην ακαθάριστη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας πάνω από 22% και ο στόχος της κυβέρνησης, όπως αναφέρεται στο σχέδιο της δημόσιας διαβούλευσης, είναι η αύξηση κατά 2.200 έως 2.700 MW ως το 2020, κυρίως με αιολικά και φωτοβολταϊκά έργα. Ο στόχος αυτός εκτιμάται ότι είναι «φιλόδοξος», δηλαδή επιθυμητός αλλά δύσκολα εφικτός, δεδομένου και του προκλητικού εγχώριου μακροοικονομικού περιβάλλοντος.
Το κόστος παραγωγής, οι τιμές αναφοράς και η «εύλογη» απόδοση κεφαλαίου
Η ενίσχυση λειτουργίας των μονάδων ΑΠΕ θα βασίζεται στο Σταθμισμένο Κόστος Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΣΚΠΗΕ), το οποίο θα αναθεωρείται σε ετήσια βάση με Υπουργική Απόφαση μετά από γνώμη της ΡΑΕ. Μέσω του ΣΚΠΗΕ θα καθορίζονται οι Τιμές Αναφοράς, ξεχωριστά για κάθε τεχνολογία ΑΠΕ, επί των οποίων θα υπολογίζεται η προσαύξηση ή η σταθερή εγγυημένη τιμή.
Το ΣΚΠΗΕ θα αποτελείται από το κόστος προμήθειας και εγκατάστασης του εξοπλισμού (capex), το σταθερό και μεταβλητό κόστος λειτουργίας (opex), την αναμενόμενη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, το τέλος ΟΤΑ, τις αποσβέσεις και το «εύλογο» επιτόκιο προεξόφλησης (δηλαδή την απόδοση κεφαλαίου). Σημαντική παράμετρος για τον καθορισμό της απόδοσης των έργων είναι ο εκτιμώμενος συντελεστής χρησιμοποίησης των μονάδων.
Η ενίσχυση προς τις μονάδες θα είναι το άθροισμα του ΣΚΠΗΕ και της λεγόμενης εύλογης απόδοσης κεφαλαίου. Η χρονική διάρκεια της θα είναι 20 έτη, εκτός από τα φ/β ως 10 KW και τους ηλιοθερμικούς σταθμούς που θα ανέρχεται σε 25 έτη.
Οι Τιμές Αναφοράς ανά MWh ανάλογα με την τεχνολογία και την ισχύ, καθώς και η απόδοση κεφαλαίου, μετά φόρων, σε επίπεδο έργου είναι οι εξής:
- Aιολικά: 98 ευρώμε 9%. Για τις αιολικές εγκαταστάσεις σε υπεράκτιες-θαλάσσιες περιοχές στόχος είναι να υποστηρίζονται μέσω ανταγωνιστικών διαδικασιών υποβολής προσφορών άρα και καθορισμού της ΤΑ. Για το μεσοδιάστημα κρίθηκε σκόπιμο να τεθεί Τ.Α. προς το παρόν ίση με αυτή στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά
- Μικρά Υδροηλεκτρικά Έργα: 98 - 100 ευρώ με 9-10%.
- Φ/Β στέγες: 110 ευρώ με 10%.
-Φ/Β κάτω των 500 KW: Μέση Οριακής Τιμής Συστήματος (ΟΤΣ) του προηγούμενου έτους+10%. H προσαρμογή της τιμής σε επίπεδο ΤΑ για αυτή την κατηγορία θα γίνει εντός του 2016 αξιοποιώντας και τα αποτελέσματα των πιλοτικών ανταγωνιστικών διαδικασιών.
-Φ/Β άνω των 500 KW: Οι Τιμές Αναφοράς θα καθορίζονται μόνο μέσω διαγωνισμών
- Βιομάζα: 142 - 162 ευρώ με απόδοση 9%.
- Βιοαέριο: 204 - 257 ευρώ με απόδοση 9-10%.
- Ηλιοθερμία: 257-278 ευρώ με απόδοση 7-9%.
- Γεωθερμία: 108 - 140 ευρώ με 10%.
- ΣΗΘΥΑ: 61- 92 ευρώ με 9-10%.Στις ΣΗΘΥΑ θα υπάρχει προσαύξηση τιμής, βάσει του βαθμού απόδοσης και της τιμής του φυσικού αερίου, όπου θα συνυπολογίζεται και η μέση τιμή των δικαιωμάτων CO2.
Σημειώνεται ότι για τα έργα που θα ενταχθούν στο feed in premium προβλέπεται η χορήγηση επιπρόσθετης ενίσχυσης (management premium), ύψους 3 ευρώ/MWh για τα αιολικά ως 10 MW και 2 ευρώ για όλα τα υπόλοιπα έργα ΑΠΕ και τα αιολικά άνω των 10 MW. Η χορήγηση αυτής της επιπλέον ενίσχυσης θα επανεξετάζεται σε ετήσια βάση, ενώ δεν υπάρχει καθορισμένη χρονική διάρκεια.(όπως αναφέρεται στο κείμενο της διαβούλευσης θα χορηγείται «για όσο διάστημα αυτό κρίνεται σκόπιμο από τις συνθήκες ωριμότητας της αγοράς»).
Οι Τιμές Αναφοράς θα καθορίζονται από Υπουργική Απόφαση το πρώτο εξάμηνο του έτους και θα ισχύουν ως και τα τέλη του επόμενου έτους (ή δύο έτη μετά για τα αιολικά και τα μικρά υδροηλεκτρικά (ΜΗΥΕ). Για φέτος, οι παραπάνω Τιμές Αναφοράς θα ισχύσουν για τα νέα έργα ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ που θα τεθούν σε λειτουργία ως το τέλος του 2017 και ως το τέλος του 2018 για τα αιολικά και τα ΜΗΥΕ. Τα έργα ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ στο Μη Διασυνδεδεμένο Σύστημα θα παραμείνουν στο καθεστώς feed in tariffs ως το τα τέλη του 2019.