Θέμα ημερών είναι για τον ΑΔΜΗΕ να βγάλει στη διαβούλευση το έργο της υποβρύχιας ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κρήτης με το ηπειρωτικό σύστημα, προτείνοντας ως βέλτιστη σε αυτή τη φάση λύση το «μικρό» καλώδιο» από τα Χανιά στην Πελοπόννησο! Δυστυχώς φαίνεται ότι η κυβερνητική πολιτική που χαράσσεται έχει άλλους στόχους!

Θέμα ημερών είναι για τον ΑΔΜΗΕ να βγάλει στη διαβούλευση το έργο της υποβρύχιας ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κρήτης με το ηπειρωτικό σύστημα, προτείνοντας ως βέλτιστη σε αυτή τη φάση λύση το «μικρό» καλώδιο» από τα Χανιά στην Πελοπόννησο! Δυστυχώς φαίνεται ότι η κυβερνητική πολιτική που χαράσσεται έχει άλλους στόχους!

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι θα πάμε στη λογική του εναλλασσόμενου ρεύματος και όχι του συνεχούς, μια επιλογή που δεν συνάδει με τη διαδικασία υλοποίησης του μεγάλου καλωδίου από το Ισραήλ-Κύπρο- Ελλάδα μέσω Κρήτης! Ένα μεγάλο ευρωπαϊκό έργο το οποίο μοιάζει να αγνοεί η ελληνική πλευρά αν και...έχουμε συνυπογράψει τη διακρατική συμφωνία! Το...περίεργο αυτό σχέδιο που μάλλον υποκρύπτει μεγαλύτερα συμφέροντα από αυτά που...υποψιαζόμαστε βρίσκει αντίθετους τόσο τους τοπικούς φορείς όσο και την περιφέρεια Κρήτης, το δήμο Μαλεβιζίου που βλέπουν ότι με το λεγόμενο «μικρό καλώδιο» ναυαγεί ουσιαστικά η όποια προσπάθεια έχει ξεκινήσει τα προηγούμενα χρόνια για να γίνει το λιμάνι της Κορακιάς και να «απελευθερωθούν» τα Λινοπεράματα.

Ήδη σύμφωνα με πληροφορίες η κυβέρνηση και ο ΑΔΜΗΕ έχουν λάβει...μηνύματα από την Κρήτη για το παράδοξο αυτό σχέδιο , ενώ όπως αποκαλύπτεται σήμερα βρίσκεται ήδη στα συρτάρια του φορέα ειδικό υπόμνημα για τη...ζημιά που θα κάνει η επιλογή του εναλλασσόμενου!

Γιατί ο ΑΔΜΗΕ δεν βγαίνει να πει άραγε τι συμβαίνει με την επιλογή της διασύνδεσης με εναλλασσόμενο ρεύμα; Ενδιαφέρονται συγκεκριμένες εταιρείες; Γιατί δεν «πάει» με το...καλώδιο που έρχεται από το Ισραήλ;

Τι λένε οι ειδικοί

«Η επιλογή της διασύνδεσης με εναλλασσόμενο ρεύμα επιβάλει συγκεκριμένη όδευση του καλωδίου, δεδομένου ότι το εναλλασσόμενο σε αντίθεση με το συνεχές, παρουσιάζει δυσκολία για τη μεταφορά ενέργειας σε μεγάλες αποστάσεις και για το λόγο αυτό επιλέγεται διαδρομή με το ελάχιστο δυνατό μήκος ανά συνεχόμενο τμήμα καλωδίου. Η λύση όμως αυτή μετατοπίζει αναγκαστικά το σημείο διασύνδεσης από την προαποφασισμένη και από όλους αποδεκτή θέση της "Κορακιάς" πλησίον του ΑΗΣ Χανίων, ώστε μέσω Αντικυθήρων, Κυθήρων, Ελαίας, Μολάων και τέλος με μια εναέρια γραμμή μεγάλου μήκους, η διασύνδεση να καταλήξει στον κόμβο του ΑΗΣ Μεγαλόπολης στην Πελοπόννησο» αναφέρει το έγγραφο- υπόμνημα που έχει ήδη στα χέρια του ο ΑΔΜΗΕ και γνωρίζει καλά τι σημαίνουν τα δύο καλώδια.

Σύμφωνα με τους ειδικούς η λύση του εναλλασσόμενου επιβάλει και την πορεία όδευσης του καλωδίου και μετατοπίζει από τους ισχυρούς ηλεκτρικούς κόμβους διασύνδεσης, τόσο από πλευράς ηπειρωτικής Ελλάδας όσο και από πλευράς του νησιού.

«Αντί λοιπόν για την Κορακιά καταλήγουμε στον κόμβο Χανίων και αντί του ΚΥΤ Αρχανών ή Κουμουνδούρου στην Αττική έχουμε το ΚΥΤ Μεγαλόπολης. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ασθενέστερους ηλεκτρικούς κόμβους με μικρότερη αξιοπιστία, μεγαλύτερες διακυμάνσεις τάσης, και πιο ευαίσθητους στις διαταραχές του συστήματος» αναφέρεται στο έγγραφο.

Τι σημαίνει όμως από πλευράς Κρήτης, η μετατόπιση από την Κορακιά στα Χανιά ; Με απλά λόγια ότι απομακρυνόμαστε σημαντικά από το κέντρο βάρους του συστήματος Μεταφοράς καθώς και το κέντρο βάρους των φορτίων.

«Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα μεγαλύτερες απώλειες ενέργειας προκειμένου να μεταφέρουμε την ισχύ προς τα μεγάλα κέντρα κατανάλωσης του νησιού και θα απαιτηθούν αναγκαστικά, στο μέλλον, νέα συμπληρωματικά έργα μεταφοράς της ισχύος που θα επιβαρύνουν τελικά το νησί τόσο περιβαλλοντικά αλλά επίσης, θα δημιουργήσουν ένα επιπρόσθετο κόστος»

Η λύση του εναλλασσόμενου προϋποθέτει μια μακρά εναέρια γραμμή, περίπου 100 χιλιομέτρων, για να μεταφερθεί η ισχύς από τον ΑΗΣ Μεγαλόπολης στον Υ/Σ Μολάων κοντά στη θάλασσα. Οι εναέριες γραμμές σε αντίθεση με τις καλωδιακές υποφέρουν από πλήθος σφαλμάτων και βλαβών που προκύπτουν λόγω της έκθεσης τους στις περιβαλλοντικές και ατμοσφαιρικές επιδράσεις. Κεραυνοί, θαλάσσιες καθαλατώσεις, άνεμοι, χιόνι, πουλιά κλπ, αποτελούν συνήθεις αιτίες πρόκλησης βραχυκυκλωμάτων, κάτι που ασφαλώς δεν συμβαίνει και δεν υπάρχει στις ασφαλείς, υποβρύχιες καλωδιακές γραμμές.

«Για το λόγο αυτό, σε όλο τον κόσμο, οι σοβαρές διασυνδέσεις, όπως αυτή της Κρήτης, πραγματοποιούνται με υπόγειες καλωδιακές διασυνδέσεις -ακόμη και μέσα στον αστικό ιστό των πόλεων σε γραμμές διανομής, ολίγων μόλις ΜW, καθιερώνονται πλέον οι καλωδιακές υπόγειες γραμμές»

Η κατασκευή

Όπως αποκαλύπτεται η αξιοπιστία τροφοδότησης του εναλλασσόμενου επιβαρύνεται σημαντικά και από άλλους κατασκευαστικούς παράγοντες της λύσης αυτής δεδομένου ότι, σε αντίθεση με το συνεχές, το υποβρύχιο καλώδιο εναλλασσόμενου δεν μπορεί να είναι μονοκόμματο, αλλά θα πρέπει αναγκαστικά να κοπεί σε δυο σημεία, στα Κύθηρα και τα Αντικύθηρα ώστε να γίνει αντιστάθμιση της αέργου ισχύος, πριν καταλήξει στην Κρήτη. «Οι παραλιακοί αυτοί Υποσταθμοί αποτελούν νέους επιβαρυντικούς παράγοντες που θα εισάγουν επιπρόσθετα σφάλματα και προβλήματα στην τροφοδότηση. Άρα, σε αντίθεση με το υποβρύχιο προστατευμένο στο βυθό καλώδιο συνεχούς, όπου υπάρχουν εγκαταστάσεις μόνο στα δύο άκρα του, η λύση του εναλλασσόμενου επιβαρύνεται επιπλέον από πλευράς βλαβών με μια εκτεθειμένη εναέρια γραμμή 100 χιλιομέτρων και τέσσερις ευάλωτους ενδιάμεσους Υποσταθμούς: στους Μολάους, στην Ελαία, στα Κύθηρα και τα Αντικύθηρα. Αρκεί ένα πρόβλημα σε κάποιον από αυτούς ή στην εναέρια γραμμή για να σβήνει η Κρήτη.

Μια άλλη σημαντική, τεχνική διάσταση του προβλήματος , αναφέρεται ότι, είναι ότι η διασύνδεση μέσω συνεχούς, σε αντίθεση με το εναλλασσόμενο, απομονώνει τα εν λόγω συστήματα. Τα δυο ηλεκτρικά συστήματα λειτουργούν πλέον ανεξάρτητα και μπορεί να έχουν ακόμη και διαφορετική συχνότητα όπως, συμβαίνει στα νησιά της Ιαπωνίας. Καμιά διαταραχή του ενός δεν υπεισέρχεται και δεν επηρεάζει το άλλο. Πλήρης θωράκιση και πέραν τούτου, αποτελεσματική στήριξη της ασφάλειας του συστήματος Κρήτης από το σύνδεσμο AC/DC. Απεναντίας, στο εναλλασσόμενο, κάθε σφάλμα κάθε βύθιση τάσης στο ηπειρωτικό που θα επηρεάζει τον ΑΗΣ Μεγαλόπολης, θα έχει αντίκτυπο στη λειτουργία και ασφάλεια του συστήματος Κρήτης.

Επιπλέον, λόγω της διασύνδεσης μεγάλου μήκους (195 km καλωδιακά συν 100 km εναέρια, δηλαδή συνολικά 300km περίπου), και της υψηλής επαγωγικής αντίδρασης σειράς της μακράς αυτής διασύνδεσης, δημιουργούνται ευνοϊκές συνθήκες για προβλήματα μεταβατικής ευστάθειας και αποπαραλληλισμού των δύο συστημάτων με επιπτώσεις και στα δύο, κυρίως όμως στο σύστημα Κρήτης που αναγκαστικά θα οδηγείται σε black out!

Παροδικά σφάλματα στον υπαίθριο εξοπλισμό της διασύνδεσης, σε συνθήκες υψηλής φόρτισης, που θα απομονώνονται από την προστασία, επιβάλλοντας βίαιη, βραχύχρονη διακοπή της μεταφοράς ισχύος (λειτουργία προστασίας και αυτόματης επαναφοράς), είναι πιθανόν να καταλήγουν σε αποπαραλληλισμό των δύο συστημάτων. Τέλος, το μοντέλο αυτό λειτουργίας είναι ευάλωτο και από άποψη ευστάθειας τάσης.

Πέραν τούτων, το συνεχές μέσω των σύγχρονων συνδέσμων μετατροπής AC/DC μπορεί και εξασφαλίζει, ανά πάσα στιγμή, τον απαιτούμενο και ταχέως ρυθμιζόμενο έλεγχο αέργου ισχύος (χωρητικής ή επαγωγικής) στο σημείο έγχυσης της ισχύος, μια σημαντική δυνατότητα που στο εναλλασσόμενο δεν υφίσταται.

Επίσης, οι μετατροπείς AC/DC στο συνεχές, μπορούν και ρυθμίζουν, πέραν από τη άεργο, την έγχυση ενεργού ισχύος σε ελάχιστο χρόνο, της τάξεως των ms, με αποτέλεσμα να διατηρούν τη συχνότητα του συστήματος Κρήτης απόλυτα σταθερή και το σύστημα ασφαλές σε περίπτωση δικής του εσωτερικής διαταραχής και αιφνίδιας απώλειας του ισοζυγίου παραγωγής-ζήτησης. Στην περίπτωση του εναλλασσόμενου, ισχύει το αντίθετο. Δεν υπάρχει τέτοιος μηχανισμός αλλά απεναντίας, θα εκδηλώνονται ταλαντώσεις λόγω των απίστευτα μεγάλων κλάδων (μήκους εκατοντάδων χιλιομέτρων) που δημιουργούνται από την παραγωγή στον Αθερινόλακκο έως εκείνη στη Μεγαλόπολη, αυξάνοντας τελικά τα προβλήματα.

Γιατί θεωρείται «καλύτερο» το συνεχές

Όμως, εκτός των άλλων πλεονεκτημάτων για τα οποία το συνεχές έχει καθιερωθεί διεθνώς, ήδη από πολλά χρόνια, όταν μάλιστα δεν υπήρχαν οι σημερινές εξελίξεις στον τομέα των καλωδίων συνεχούς και των μετατροπέων AC/DC, η λύση του συνεχούς εξασφαλίζει οικονομία στις απώλειες ενέργειας, μια παράμετρος σημαντική για ισχείς και αποστάσεις του μεγέθους αυτού.

«Εάν, θεωρήσουμε τα διαθέσιμα τεχνικά δεδομένα των δύο λύσεων, δηλαδή τάση μεταφοράς 220kV (phase to phase) στο καλώδιο εναλλασσόμενου, τάση 320kV στο συνεχές, ίδια ωμική αντίσταση, και χωρίς να λάβουμε υπόψη τη μεταφερόμενη άεργο ισχύ αλλά λαμβάνοντας συνφ =1 (κάτι που προφανώς δεν ισχύει), τότε οι απώλειες ενέργειας λόγω φαινόμενου Joule, στη λύση του εναλλασσόμενου υπολογίζονται 2,12 φορές περισσότερες σε σχέση με το συνεχές.

Πολύ περισσότερο, εάν τελικά λάβουμε υπόψη ότι το καλώδιο εναλλασσόμενου φορτίζεται αναγκαστικά με άεργο ισχύ λόγω σημαντικής αυτοπαραγωγής άεργου ισχύος (συνφ<<1), η οποία επίσης επιβαρύνει με απώλειες, τότε για τη μεταφορά ίδιων ποσοτήτων ενεργού ισχύος, ο παραπάνω υπολογιζόμενος λόγος (2,12) γίνεται ακόμη υψηλότερος. Πρόκειται για ένα σημαντικό τεχνικό πρόβλημα, το γεγονός δηλαδή ότι το καλώδιο εναλλασσόμενου φορτίζεται αναγκαστικά με άεργο ισχύ, με αποτέλεσμα να μην αξιοποιείται ολόκληρη η ικανότητα του (ονομαστική φόρτιση) για τη μεταφορά ενεργού ισχύος που είναι το ζητούμενο. Αυτός είναι ο λόγος που πάνω από ορισμένο μήκος καλωδίου, δεν έχει νόημα η χρησιμοποίησή του αφού μεταφέρεται κυρίως άεργος ισχύς και ελάχιστη ενεργός. Τέτοιο πρόβλημα στο συνεχές δεν υπάρχει. Είναι ιδανικό για τη μεταφορά σημαντικών ποσοτήτων ενεργού ισχύος σε μεγάλη απόσταση»

Και καταλήγουν:

«... πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι το ίδιο ακριβώς καλώδιο, στο εναλλασσόμενο ρεύμα παρουσιάζει υψηλότερη ωμική αντίσταση σε σχέση με τη λειτουργία του σε συνεχές, λόγω του επιδερμικού φαινόμενου (skin effect) και του φαινόμενου γειτνίασης (proximity effect). Είναι ένας ακόμη παράγοντας που επιβαρύνει έτι περισσότερο με απώλειες Joule τη μεταφορά ενέργειας με εναλλασσόμενο.

Εν κατακλείδι, οι απώλειες ενέργειας στο ίδιο το σύστημα Μεταφοράς Κρήτης αυξάνονται λόγω του μη κεντροβαρικού σημείου έγχυσης της ισχύος στον ΑΗΣ Χανίων σε σχέση με την Κορακιά.

Όσον αφορά στο κόστος, η λύση του εναλλασσόμενου ρεύματος, θεωρούμε ότι ελάχιστα διαφέρει από εκείνη του συνεχούς αν στο κόστος της καλωδίωσης προστεθεί και το κόστος των επίγειων εγκαταστάσεων, καθώς και το κόστος εξοπλισμού και λειτουργίας τους.»

(από cretalive.gr, 08/02/2016)