Σε νέα χαμηλά επίπεδα κινείται από την περασμένη εβδομάδα το πετρέλαιο με
την τιμή του αργού στη διεθνή αγορά να κινείται σταθερά κάτω από τα $29 το
βαρέλι για την ποικιλία
Brent, το διεθνές
benchmark, όσο και για το Αμερικανικό
WTI, με την διαφορά ανάμεσα στις
δύο τιμές (το γνωστό
differential
που είχε διαμορφωθεί επί σειρά
ετών προς όφελος του
Brent) να έχει σχεδόν εξαλειφθεί. Με την πτωτική τάση να συνεχίζεται ακάθεκτη
τις επόμενες ημέρες μετά την επιστροφή του Ιράν στις διεθνείς αγορές και την
επανάληψη εξαγωγών αργού προς την Ευρώπη μετά την επίσημη άρση των κυρώσεων που
ακολούθησε την δημοσιοποίηση της έκθεσης του ΙΑΕΑ το περασμένο Σάββατο (16/1).
Ήδη, όπως μας πληροφορούν αξιόπιστες πηγές μας στην Τεχεράνη, έχουν
αποδεσμευθεί ποσότητες ύψους 50 εκατομμυρίων βαρελιών που ευρίσκονται
αποθηκευμένες σε 29
tankers
VLCC
στον Περσικό Κόλπο με
προοπτική την εξαγωγή 200,000 βαρελιών ημερησίως σε πρώτη φάση, σε Ευρωπαϊκά
διυλιστήρια, κυρίως σε Ιταλία, Ισπανία και Ελλάδα. Να θυμίσουμε ότι πριν την
επιβολή κυρώσεων τον Απρίλιο του 2012 τα ελληνικά διυλιστήρια εκάλυπταν περί το
35-40% των αναγκών τους με εισαγωγές Ιρανικού πετρελαίου, τα χαρακτηριστικά του
οποίου είναι απόλυτα συμβατά με την παραγωγική τους διάταξη, έτσι ώστε να
αποφέρουν το μεγαλύτερο δυνατό αριθμό προϊόντων.
Επίσης αξίζει να σημειωθεί ότι πριν την ρήξη με τη Δύση το 2011 με αφορμή
το πυρηνικό του πρόγραμμα, το Ιράν εξήγαγε 3.0 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα σε
σύγκριση με 1.0 εκατομμύριο βαρέλια ημερησίως όλο το 2015, με συνολική παραγωγή
που άγγιζε τα 4.0 εκατομμύρια βαρέλια. Εάν και δεν είναι γνωστό σε τι βαθμό θα
μπορέσει το Ιράν κατά τους επόμενους μήνες να αυξήσει την παραγωγή του και τις
εξαγωγές τους στελέχη της
NIOC στη Τεχεράνη εκτιμούν ότι η αύξηση της παραγωγής κατά 500,000 βαρέλια την
ημέρα τους επόμενους 3-4 μήνες πρέπει να θεωρείται δεδομένη. Σύμφωνα με τα
ανωτέρω στελέχη η παραγωγή μπορεί άνετα να αυξηθεί μέχρι και 1.0 εκατομμύριο
βαρέλια την ημέρα με στόχο η συνολική παραγωγή να φθάσει τα 3.4 εκατομμύρια
βαρέλια/ημέρα, σημαντικά αυξημένη από το σημερινό επίπεδο των 2.5 εκατομμυρίων
βαρελιών/ημέρα. Η πραγματική πρόκληση όμως για την πετρελαϊκή βιομηχανία του
Ιράν ξεκινάει αμέσως μετά αφού θα χρειασθούν σημαντικές ξένες επενδύσεις, για
τις οποίες η κυβέρνηση Ρουχανί ετοιμάζεται εδώ και καιρό, προκειμένου να
ξεκινήσει η εκμετάλλευση γνωστών κοιτασμάτων αλλά και η αναζωογόνηση άλλων με
την χρησιμοποίηση σύχρονων μεθόδων
EOR και
IOR. Μία πρώτη εκτίμηση για τις
απαραίτητες επενδύσεις στο τομέα του
upstream
το Ιράν κατά τα επόμενα δύο χρονιά ανέρχεται στα $100
δισεκατομμύρια που θα προήλθε κυρίως από Ευρωπαϊκές πετρελαϊκές αφού οι Αμερικανικές
αντίστοιχες θα παραμένουν για αρκετό καιρό ακόμη αποκλεισμένες. Ως εκ τούτου
έχει ενδιαφέρον ποια τιμολογιακή πολιτική θα ακολουθήσει εφ’ εξής το Ιράν στις
εξαγωγές του, έχοντας να ανταγωνισθεί με την Ρωσία και τη Σαουδική Αραβία, σε
μία προσπάθεια επανάκτησης του μεριδίου του στην διεθνή αγορά. Ωφελημένα φαίνεται
ότι θα είναι τα Ευρωπαϊκά, τα Ινδικά και Ασιατικά διυλιστήρια πολλά από τα
οποία έχουν ήδη ανταποκριθεί θετικά στις Ιρανικές εξαγωγικές προσφορές.
Η δημοσιοποίηση της έκθεσης του ΙΑΕΑ στην Βιέννη το περασμένο Σάββατο,
αρκετές εβδομάδες πριν την αναμενόμενη συμφωνία, για το πυρηνικό πρόγραμμα του
Ιράν αποτελεί γεγονός υψίστης οικονομικής και πολιτικής σημασίας καθότι
αποδεικνύει για μια ακόμη φορά την αξία της επίμονης και πολυεπίπεδης
διπλωματίας. Από τον σχεδιαζόμενο βομβαρδισμό κατά πυρηνικών στόχων στο Ιράν
από ΗΠΑ και Ισραήλ πριν από τρία μόλις χρόνια φθάσαμε σε μία σχεδόν πλήρη ομαλοποίηση
οικονομικών και διπλωματικών σχέσεων με δέλεαρ την επανένταξη του Ιράν στο
παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον έναντι της αδρανοποίησης, όχι όμως κατάργησης,
του πυρηνικού του προγράμματος.
Αναμφίβολα, η επιστροφή του Ιράν στις διεθνείς αγορές, αφού εν τω μεταξύ
έχει δρομολογηθεί η πλήρης αποκατάσταση των τραπεζικών συναλλαγών μέσω της
επανενεργοποίησης του μηχανισμού
SWIFT, αποτελεί το πρώτο μεγάλο
success
story
εδώ και καιρό της διεθνούς
διπλωματίας. Αφού οι θετικές επιπτώσεις από την άρση των κυρώσεων δεν
περιορίζονται μόνο στον πετρελαϊκό τομέα. Με δεδομένο ότι η οικονομία του Ιράν
είναι αρκετά διαφοροποιημένη σε σχέση με όλες τις άλλες οικονομίες του Κόλπου,
με το πετρέλαιο να αντιστοιχεί μόνο στο 45% του ΑΕΠ σε σύγκριση με το 95% της
Σαουδικής Αραβίας, Ιράκ κ.ά., η απόσυρση των κυρώσεων πρόκειται να οδηγήσει σε
μία επενδυτική έκρηξη με την παράλληλη αποδέσμευση άνω των $50 δισεκατομμυρίων
Ιρανικών κρατικών κεφαλαίων δεσμευμένες σε διάφορες τράπεζες του εξωτερικού.
Όπως έγιναν γνωστό η Τεχεράνη ήδη προχώρησε στην παραγγελία 100 αεροπλάνων
airbus
ενώ ακολουθούν σειρά άλλων παραγγελιών για
εξειδικευμένα εξαρτήματα στο τομέα πετρελαίου, φυσικού αερίου πετροχημικών και
ιατρικής τεχνολογίας.
